Jose Eizagirre Aiestaran
| Jose Eizagirre Aiestaran | |||
|---|---|---|---|
1918ko martxoaren 7a - 1919ko maiatzaren 2a | |||
| Bizitza | |||
| Jaiotzako izen-deiturak | José de Eizaguirre y Ayestarán | ||
| Jaiotza | Tolosa, 1881eko otsailaren 4a | ||
| Herrialdea |  Gipuzkoa, Euskal Herria | ||
| Heriotza | Donibane Lohizune, 1949ko urtarrilaren 23a (67 urte) | ||
| Hezkuntza | |||
| Heziketa | Sancti Spiritus Unibertsitatea | ||
| Hizkuntzak | gaztelania | ||
| Jarduerak | |||
| Jarduerak | politikaria eta idazlea | ||
| Kidetza | Euskaltzaleen Biltzarra Eusko Ikaskuntza | ||
| Izengoitia(k) | Joseba Izagirre | ||
| Zerbitzu militarra | |||
| Adar militarra | Eusko Gudarostea | ||
| Parte hartutako gatazkak | Espainiako Gerra Zibila | ||
| Sinesmenak eta ideologia | |||
| Alderdi politikoa | .png){kind=small} Eusko Alderdi JeltzaleaEuzko JEL-Batza | ||
 | |||
Jose Eizagirre Aiestaran (Tolosa, Gipuzkoa, 1881eko otsailaren 4a - Donibane Lohizune, Lapurdi, 1949ko urtarrilaren 23a), Joseba Eizagirre izenaz ezaguna, euskal idazle eta politikaria izan zen.
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Zuzenbide-ikasketak Oñatin zein Madrilen egin zituen[1]. EAJren militantea izanik[2], alderdi barruan askotariko karguak bete zituen, besteak beste, diputatu aritu zen 1918an eta II. Errepublikaren lehenengo legealdian, 1931n, Espainiako Madrilgo Parlamentuan[1].
1937an, Gerra Zibilean, Euzkadiko Epaitegi Militar Goreneko lehendakaria izan zen[1]. Urte berean Alicanteko Entzutegiko magistratu izendatu zuten eta 1939an, gerra galdu eta gero, deserriratu egin zen, Lapurdira ihes egin zuen[3], bertan kultura arloan nahiko aktiboa izanez: Euskaltzaleen Biltzarrean eta Gernika Institutuan hartu zuen parte.
1946an Nazioarteko Zuzenbide Kongresuan euskaldunen boza izan zen eta 1947an, Bruselan, "Las garantías prácticas de los derechos del hombre en el plano nacional e internacional" txostena aurkeztu zuen, Legegizon Demokratikoen Nazioarteko Elkartearen kongresuan[3].
Obra
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Literatura arloan, euskal hedabide batzuetan kolaboratu zuen, esaterako Euzkadi eta Euskal-Esnalea aldizkarietan. Gure Herria, Euskalerriaren alde, Yakintza eta Gernika aldizkarietan ere idatzi zuen[4].
Antzerki-munduarekin oso interesatuta zegoen- eta operarako libreto bat idatzi zuen, Basotarrak (1913)[2].
1948. urtean erbestean argitaratu zen bigarren euskal nobela argitaratu zuen Buenos Airesko Ekin argitaletxean, Ekaitzpean[1]; liburu horretan, gerraren hasiera kontatzen du euskal baserritar baten ikuspuntutik. Haren estiloa kostunbrismoz eta Txomin Agirreren eraginaz kutsatuta baldin badago ere, berrikuntza batzuk erakusten ditu; esaterako, errealitate gordina azaltzeko gogo xumea edota pertsonaien manikeismoa gainditzeko asmoa. Modu batez nobelagintza modernoaren lehenengo ezaugarriak ikus daitezke nobela horretan.
Eusko Ikaskuntzako kide izan zen, eta hitzaldi asko eman zituen han eta hemen euskarari eta euskal literaturari buruz[1].
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Nobela
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekaitzpean. Ipuin berri (1948, Ekin)
Antzerki
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Basotarrak (1913, Euzkadi)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ a b c d e «Eizagirre Aiestaran, Jose» www.euskara.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
- ↑ a b «Eizagirre Aiestaran, Jose - Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa» www1.euskadi.net (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
- ↑ a b «Eizagirre, Joseba - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
- ↑ «literaturaren zubitegia - Aurkibide alfabetikoa» zubitegia.armiarma.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
Kanpo-loturak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q5946212