Karl Kautsky
Karl Kautsky | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Praga, 1854ko urriaren 16a |
Herrialdea | Austria-Hungariako Inperioa Alemaniar Inperioa Alemania |
Heriotza | Amsterdam, 1938ko urriaren 17a (84 urte) |
Hobiratze lekua | Westerveld (en) |
Familia | |
Aita | Johann Kautsky |
Ama | Minna Kautsky |
Ezkontidea(k) | Luise Kautsky (mul) |
Seme-alabak | ikusi
|
Leinua | Kautsky (en) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Vienako Unibertsitatea Akademisches Gymnasium (mul) Stiftsgymnasium Melk (en) |
Hizkuntzak | alemana |
Jarduerak | |
Jarduerak | politikaria, filosofoa, ekonomialaria eta kazetaria |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | ateismoa |
Alderdi politikoa | Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Independentea |
Karl Kautsky (Praga, 1854ko urriaren 16a - Amsterdam, 1938ko urriaren 17a) alemaniar politikari eta idazlea izan zen.
Vienako Unibertsitatean egin zituen ikasketak. Austriako Alderdi Sozialistaren kide egin zen Vienan. 1880an Zuricha joan zen, eta Eduard Bernstein ezagutu zuen. Londresa jo zuen gero, eta Friedrich Engelsen idazkari izan zen. 1881ean Stuttgarten Neue Zeit sortu zuen, Alemaniako Alderdi Sozialdemokrataren aldizkari ofiziala. 1887an Alemaniatik bidali zuten eta Londresa itzuli zen; Londresen Marx´ oekonomische Lehren argitaratu zuen (1887), dotrina marxisten eskuliburua. Alemaniara itzuli eta 1891n Erfurteko estatutua idatzi zuen, marxismo iraultzailearen alde eta kolaborazionismoaren eta errebisionismoaren kontra. 1903az gero erdiko joera aldeztu zuen, legez kanpoko ekintzen eta ekintza iraultzaileen aldeko zen ezkerraren kontra. 1904tik 1910ra bitartean, Marxen Das Kapital obraren azken atala argitaratu zuen. Lehen Mundu Gerran ez zuen jokabide garbirik agertu. Parlamentuan gerra-kredituen alde eman zuen botoa; gero bakezaletzat agertu zuen bere burua, eta boltxebikeen iraultzaren aurkako. Joera horrek talde komunistetatik aldendu zuen. Naziek aginpidea hartu zutenean, Vienara erbesteratu behar izan zuen, baina 1938an alemaniarrek atxilotu zuten. Askatu zuten, eta Amsterdamera jo zuen babes bila. Han hil zen.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]