Azetona

Wikipedia, Entziklopedia askea
Propanona» orritik birbideratua)
Azetona
Formula kimikoaC3H6O
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioakarbono, hidrogeno eta oxigeno
Motabiogenic acyclic ketone (en) Itzuli eta oxygenated hydrocarbon (en) Itzuli
Tautomeroaprop-1-en-2-ol (en) Itzuli
Ezaugarriak
Dentsitatea
0,7902 g/cm³ (20 °C, likido)
Soinuaren abiadura1.203 m/s (20 °C, likido)
Errefrakzio indiziea1,3588
Azidotasuna (pKa)19,16 (25 °C)
Momentu dipolarra2,88 D
Fusio-puntua−96 °C
−95 °C
−94 °C
−94,8 °C
Irakite-puntua56 °C (760 Torr)
56 °C
56,05 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia2,88 D
Formazio entalpia estandarra−216,5 kJ/mol
Lurrun-presioa180 mmHg (20 °C)
Masa molekularra58,042 Da
Erabilera
RolaMutageno, gorputz zetoniko eta primary metabolite (en) Itzuli
Arriskuak
NFPA 704
3
1
0
GHS arriskuaarriskua
,
Arrisku motakH225 (en) Itzuli, H319 (en) Itzuli, H336 (en) Itzuli, EUH066 (en) Itzuli
Prekauzio motakP210 (en) Itzuli, P240 (en) Itzuli, P305+P351+P338 (en) Itzuli, P403+P233 (en) Itzuli
Lehergarritasunaren beheko muga2,5 vol%
Lehergarritasunaren goiko muga12,8 vol%
Gutxieneko dosi hilgarria
Batezbesteko dosi hilgarria
Autoignizio tenperatura465 °C
Denboran ponderatutako esposizio muga590 mg/m³ (10 h, baliorik ez)
2.400 mg/m³ (8 h, Ameriketako Estatu Batuak)
500 ppm (, Australia, Belgika, Finlandia, Frantzia, Zeelanda Berria, Erresuma Batua)
250 ppm (, Danimarka, Suedia)
1.200 mg/m³ (, Alemania)
1.210 mg/m³ (, Hungaria)
200 ppm (, Japonia)
750 ppm (, Hego Korea)
1.000 ppm (, Mexiko, Filipinak, Turkia)
1.780 mg/m³ (, Herbehereak)
125 ppm (, Norvegia)
600 mg/m³ (, Polonia)
200 mg/m³ (, Errusia)
Denbora laburreko esposizio muga1.000 ppm (Australia, Belgika, Hego Korea)
625 ppm (Finlandia)
2.420 mg/m³ (Hungaria)
1.260 ppm (Mexiko)
1 ppm (Zeelanda Berria)
1.800 mg/m³ (Polonia)
800 mg/m³ (Errusia)
500 ppm (Suedia)
1.500 ppm (Erresuma Batua)
Flash-puntua−18 °C
IDLH5.950 mg/m³
Eragin dezakeacetone exposure (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyCSCPPACGZOOCGX-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia67-64-1
ChemSpider175
PubChem180
Reaxys635680
Gmelin15347
ChEBI1466
ChEMBLCHEMBL14253
NBE zenbakia1090
RTECS zenbakiaAL3150000
ZVG11230
DSSTox zenbakiaAL3150000
EC zenbakia200-662-2
ECHA100.000.602
CosIng31573
MeSHD000096
RxNorm178
Human Metabolome DatabaseHMDB0001659
KNApSAcKC00048304
UNII1364PS73AF
NDF-RTN0000147297
KEGGD02311 eta C00207
PDB LigandACN

Azetona CH3-CO-CH3 formula duen konposatu organikoa da. Likido koloregabea da, mendaren usainekoa. 56° C-an irakiten du, urarekin nahas daiteke, eta hainbat konposatu organiko disolbatzen ditu (gantzak, erretxinak, nitrozelulosa, etab). Azetilenoa ere disolbatzen du. Zetonen propietate orokor berberak ditu. Azetona kaltzio azetatoaren destilazio lehorrez, edo azido tartarikoaren, azido zitrikoaren nahiz zelulosaren pirogenazioz lortzen da, eta baita beste hainbaten oxidazioz ere. Organismoan, azetona gantzen eta zenbait aminoazidoren arteko metabolismoaz sortzen da. Gaixotasun batzuen ondorioz (diabetesa esaterako), azetona eta antzeko beste konposatu batzuk (gorputz zetonikoak) gehiago sortzen ditu organismoak. Gernura igarotzen da eta zetosia eragiten du.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]