Võ Nguyên Giáp

Võ Nguyên Giáp
	; Irudi gehiago
Q11336982
Vietnamgo Biltzar Nazionaleko kidea
General of the People's Army of Vietnam (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Võ Giáp
Jaiotza	Lộc Thủy (en) , 1911ko abuztuaren 25a
Herrialdea	Vietnam
Heriotza	Hanoi, 2013ko urriaren 4a (102 urte)
Familia
Ezkontidea(k)	Nguyễn Thị Quang Thái (en) (1939 - 1944); Đặng Bích Hà (en) (1946 - 2020)
Hezkuntza
Heziketa	Vietnam National University (en) ; Lycée Albert Sarraut (en)
Hizkuntzak	Vietnamera; frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	soldadua, politikaria, kazetaria, idazlea eta four-star rank (en)
Enplegatzailea(k)	Office of Strategic Services (en)
Jasotako sariak	ikusi Hero of the People's Armed Forces ; Order of Ho Chi Minh ; Gold Star Order ; Military Exploit Order ; Feat Order ; Fatherland Defense Order ; [[]] ; honorary doctor of the University of Calcutta ;
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Viet Minh; People's Army of Vietnam (en)
Gradua	jeneral; Armadako jeneral
Parte hartutako gatazkak	Bigarren Mundu Gerra; Dien Bien Phuko gudua; Tet erasoaldia; Easter Offensive (en) ; Indotxinako Gerra; Vietnamgo Gerra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	erlijiorik eza
Alderdi politikoa	Tân Việt Revolutionary Party (en) ; Vietnamgo Alderdi Komunista

Võ Nguyên Giáp (Lộc Thủy, Vietnam, 1911ko abuztuaren 25a - Hanoi, Vietnam, 2013ko urriaren 4a) militar komunista bat izan zen, Ho Chi Minhekin batera Indotxinako Gerrako (1946–1954) eta Vietnamgo Gerrako (1955–1975) heroia, bere herrialdea askatzeko borrokan. Bi gerra antikolonialista horietatik lehenengoan, Frantziaren aurka borrokatu zen; bigarrenean, Ameriketako Estatu Batuen aurka. XX. mendeko estratega hoberenetakotzat joa,^[1] ezaguna da Nguyenen esaera hau: «Estrategian bat hamarren aurka, taktikan hamar baten kontra» (hau da, baliteke txikiak handiari irabaztea epe luzean, egunez egunekoan etsaia baino boteretsuagoa baldin bada).

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Komunista 1930eko hamarkadan bilakatu zen. Vietnamgo Alderdi Komunista debekatu zutelarik, 1939ko irailean Txinara joan zen Giap, non Ho Chi Minh ezagutu zuen. 1941ean Vietnamgo mendietara joan zen, gerrillarien lehen taldeak sortzera.

1946an, Frantziak Haiphon bonbardatu ostean Indotxinako Gerra hasi zelarik, Txinara itzuli zen. Hortik aurrera, Vietnamen eta Laosen gerrillaren ekintzak ugaldu ziren. Azkenean, Dien Bien Phuko guduan, borroka erabakigarria izan zen, eta hainbat asteren ondoren, 1954ko maiatzaren 7an, vietnamdarrak garaile atera ziren.

Genevako biltzarraren ostean, Indotxinako kolonien independentzia aitortuta, Giap Ipar Vietnamgo defentsa ministro izendatu zuten. Aldi berean, hegoaldean estatubatuarren eta aliatuen armaden kontrako borroka zuzentzen zuen. 1968an, Teteko erasoarekin, porrot militarra jaso arren, arrakasta politikoa lortu zuen, estatubatuarrei ikusarazi baitzien ez zutela gerra irabazterik izango.