Suzanne Lenglen

Wikipedia, Entziklopedia askea
Suzanne Lenglen

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakSuzanne Rachel Flore Lenglen
JaiotzaParis, 1899ko maiatzaren 24a
Herrialdea Frantzia
HeriotzaParis, 1938ko uztailaren 4a (39 urte)
Hobiratze lekuaSaint-Ouen Cemetery (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: leuzemia
Anemia kaltegarria
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
Jarduerak
Jardueraktenislaria
Tenis
Jokaeraeskuina
 
Lateralitateaeskuina
Jasotako sariak
IMDB: nm0501840 Olympic.org: suzanne-lenglen Find a Grave: 10370680 Edit the value on Wikidata

Suzanne Rachel Flore Lenglen (Paris, 1899ko maiatzaren 24a - ibidem, 1938ko uztailaren 4a) frantziar tenislaria izan zen. Historiako lehen emakume tenislari profesionala izan zen. [1] Hamaika urterekin hasi zen tenisean jokatzen eta 1914an lehen txapelketa irabazi zuen. 21 tenis txapelketa irabazi zituen, horietatik zortzi Grand Slam. Sei aldiz irabazi zuen Wimbledongo txapelketa (1919, 1920, 1921, 1922, 1923 eta 1925) eta bi aldiz Roland Garrosekoa (1925 eta 1926). Urte berdinetan binakako txapelketak irabazi zituen Elizabeth Ryanekin batera. 1920 Udako Olinpiar Jokoetan urrezko dominak irabazi zituen banakako txapelketan eta binakako mistoetan, eta brontzezko dominak emakumezkoen binakako txapelketan.[2][3]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haurtzaroa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Charles Lenglen, bere aita, farmazialaria zen lanbidez, baina dirutza egin zuen autobus-lineen jabe gisa. Tenis-zalea zen. Suzanne haur ahula zen, osasun-arazo etengabeak zituen eta asma kronikoa eta migrainak zituen. Medikuen aholkuei jarraituz, familiaren egoitza Compiègne-ra aldatu zuten. Lenglen hai zen natura inguraturik, ping-pongean jokatzen zuen, txalupan ibiltzen zen ibaian, bizikletan paseatzen gozatzen zuen eta 10 urterekin aditua zen diaboloarekin, garai hartako umeen arteko moda-jokoa. 1912an, urtebetetze opari gisa, aitak garai hartanko tenis raketa onenetako bat oparitu zion. Ez zen bere lehen erraketa, bi urte lehenago beste batekin eman baitzituen lehen kolpeak. Autobus konpainia saldu ondoren, Nizara joan zen familia. Han aitak bere alaba tenisean entrenatzea erabaki zuen.[3][4]

Tenisa eta balleta[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1912an, Suzannek bere lehen txapelketa jokatu zuen. Marinelez jantzita zegoen, eta bere aurkaria, Madame Butloc, partida ez jokatzeko zorian egon zen, ez baitzitzaion egokia iruditzen halako janzkera zuen neska batekin jolastea. 14 urte besterik ez zituela, Lenglenek Frantziako Txapelketako lehen finala jokatu zuen eta hiru setetan erori zen Marguerite Broquedisen aurka.[5] Lehen Mundu Gerraren geldialdian, naziek bere etxea suntsitu zutenean, Kosta Urdinean egon zen, eta horrek bere tenisa are gehiago indartzeko balio izan zion. Aitak gizonen antzera jokatzea nahi zuen, beti erasoka, eta horretarako gizonekin bakarrik entrenatzen zuen, aldi berean gaztetatik ikasitako ballet mugimenduak hobetzen jarraitzen zituelarik.[2]

Garaipenak Europan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1912 eta 1926 artean, Lenglenek jokatu zituen 341 partidetatik zazpi bakarrik galdu zituen. 241 txapelketa irabazi zituen eta 181 partida jarraian jokatu zituen galdu gabe.[6] Bere palmareseean honako hauek: sei titulu Frantziako Txapelketetan, gaur egun Roland Garros dena, sei titulu Wimbledonen, lau aldiz pista gogorreko Munduko Txapelketan irabazle, 13 garaipen Grand Slameko binakakoan, eta hiru domina Anbereseko Olinpiar Jokoetan, urrezko bi (banaka eta mistoetan Max Aycugisekin batera) eta brontzezko bat (emakumezkoak bikoteka Elisabeth d’Ayen-ekin).[5][7]

Bere kolpeak, akrobatikoak eta perfektuak, dantzatzen ariko balitz bezala jotzen zituen; Suediako Georges V.a erregeakedo Britainiar Erregina Ama bera zituen bere jarraitzaileen artean. 1926ko otsailaren 17an Cannesen Helen Wills txapeldun estatubatuarraren aurka jokatu zuen. Bertan, aristokrazia egon zen presente, baita artista eta idazle nabarmen ugari ere; besteak beste, Vicente Blasco Ibañez espainiarra. Lenglenek 6-3 eta 8-6 irabazi zuen. Tentsioa hain handia izan zen, aldagelan nerbio-krisi bat gainditu eta hurrengo asteetarako aurreikusitako hainbat konpromiso bertan behera utzi behar izan zituela.[2][6]

Ameriketan izar eta idazle[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1926an, Lenglenek 50.000 dolarreko kontratua sinatu zuen C.C. Pyle sustatzaile amerikarrarekin. Kanadako eta Estatu Batuetako pistak bete zituen, Zinemako giroetan ibiltzen den eta ikuskizuneko izar gisa tratatzen zuten. Douglas Fairbankek eta Mary Pickfordekin adiskidetasun handia izan zuen. Film laburretan eta publizitate-iragarkietan agertu zen. Tenis-teknikari buruzko erreferentziazko liburu bat ere idatzi zuen eta emakumezkoen tenisaren enbaxadore bihurtu zen.[2]

Heriotza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1938ko ekainean, leuzemia diagnostikatu zioten, eta urte bereko uztailaren 4an hil zen gaixotasunaren ondorioz, 40 urte ez zituela.[2] Bere omenez, Roland Garros estadioko bigarren pistak Suzanne Lenglen izena darama.[3]

Debussy-ren inspirazio iturri[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Claude Debussy Lenglenden mugimenduetan oinarritu zen Nijinskyren koreografiarekin Sergei Diaghileven ballet errusiarrarentzat idatzitako obrarako.[2]

Nortasun handiko emakume independentea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Suzanne emakume moderno, aske eta emantzipatua zen. Tenis aristokratikoko janzkera tradizionalei uko egin zien eta moda aukera ausartak egin zituen. Jean Patou jostunari soineko motzagoa, plisatua, mahukarik gabea enkargatu zion. Sarritan biltzen zuen burua orratz bitxi batez lotutako zapi batean. The New York Timesek 1921ean argitaratu zuen bere lehen agerraldirako laranja kolorekoak erabili zuela eta bere bigarren agerraldirako karmin kolorekoa. Lenglen tenis-oinetako marka sortu zuen. [8] [9] Partiduak baino lehen makillatzen zen, ohikoa zen kopa bat koñak eskuetan zuela ikustea, eta bizitza sentimental aktiboa zuen.[2][3][10] Lenglenek eraldatu egin zituen jokamoldeak. Gizonekin entrenatu zen, eta aurkariek baino gehiago eta azkarrago jotzen zuen, agerraldiak nola egin zekien, estilo-arauak aplikatu zizkion bere jokoari zein bizitzari; bere ezizena, “La Divine” izan zen.[8]

Irudi galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Frantsesez) Castan-Vicente, Florys. (2016-05-04). «Suzanne Lenglen et la définition du professionnalisme dans le tennis de l’entre-deux-guerres» Le Mouvement Social 254 (1): 87–101. ISSN 0027-2671. (Noiz kontsultatua: 2022-07-25).
  2. ↑ a b c d e f g (Gaztelaniaz) «Suzanne Lenglen, una bailarina con raqueta» La Vanguardia 2018-06-06 (Noiz kontsultatua: 2022-07-25).
  3. ↑ a b c d (Gaztelaniaz) «Vida sin complejos y muerte desatenta de Suzanne Lenglen, La Divine» www.canalsur.es (Noiz kontsultatua: 2022-07-25).
  4. ↑ (Frantsesez) Clerici, Gianni; Arago, Françoise. (1984-01-01). Suzanne Lenglen : la diva du tennis. FeniXX ISBN 978-2-307-21831-9. (Noiz kontsultatua: 2022-07-25).
  5. ↑ a b (Gaztelaniaz) Millán, Ander. (2022-05-31). «Suzanne Lenglen, la conquistadora de Roland Garros» Canal Tenis (Noiz kontsultatua: 2022-07-25).
  6. ↑ a b (Frantsesez) «4 juillet 1938 : la joueuse de tennis Suzanne Lenglen disparaissait, redécouvrez le match de légende qui l'opposa à Helen Wills à Cannes» France 3 Provence-Alpes-Côte d'Azur (Noiz kontsultatua: 2022-07-25).
  7. ↑ (Gaztelaniaz) «Roland Garros 2022: todas las campeonas del torneo» Todo Noticias 2022-05-20 (Noiz kontsultatua: 2022-07-25).
  8. ↑ a b (Ingelesez) Nast, Condé. (2016-06-24). «90 Years Later, Suzanne Lenglen, a Six-Time Wimbledon Winner, Still Exemplifies Tennis Chic» Vogue (Noiz kontsultatua: 2022-08-28).
  9. ↑ (Gaztelaniaz) «Llega Wimbledon: ¿tienes ya tu modelito?» El Español 2016-06-24 (Noiz kontsultatua: 2022-08-28).
  10. ↑ (Ingelesez) «Suzanne Lenglen | French tennis player | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-28).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Suzanne_Lenglen&oldid=9027119"(e)tik eskuratuta