Altai (mendiak)
| Altai Altai mendi urrekarak1  UNESCOren gizateriaren ondarea
| |
 Belukha, Altai mendietan | |
| Mota | Naturala |
| Irizpideak | x |
| Erreferentzia | 768 |
| Kokalekua | Errusia |
| Eskualdea2 | Asia eta Ozeania |
| Izen ematea | 1998 (XXII. bilkura) |
| 1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) 2 UNESCOren sailkapena | |
- Artikulu hau mendikateari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Altai».
Altai[1] (altaieraz: Алтай туулар, Altay tuular; kazakheraz: Алтай таулары, Altay tawları; errusieraz: Алтайские горы, Altajskije gory; txinera tradizionalez: 阿爾泰山脈; txinera sinplifikatuz: 阿尔泰山脉, Xiao'erjing: اَعَرتَىْ شًامَىْ; dunganeraz: Артэ Шанмэ; mantxueraz: ᠠᠯᠲᠠᠢ ᠶᠢᠨ ᠨᠢᠷᠤᠭᠤ, Altai-yin niruɣu) Erdialdeko Asiako mendikatea da, Errusia, Txina, Mongolia eta Kazakhstan artean kokaturik. Mendietan Irtish, Obi eta Jenisei ibaiek dute ahoa. Bere mugak Ipar-mendebaldeko 52º iparrean, ekialdeko 84º - 90º ekialdean (non Saian mendiak hasten diren), eta hego-ekialdean Gobi basamortuan daude.
Alitau edo Altai turkieraz "Urrezko mendiak" esan nahi du. Mendikateak Ek-tagh izena ere badu.
Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Geografikoki mendiak hiru eskualdetan banatuta daude:
- Altai errusiarra edo Altai Handia
- Altai mongoliarra
- Gobi-Altai
Hona hemen mendikatearen mendi nagusiak:
| Izena | Garaiera (m.) | Eskualdea |
|---|---|---|
| Belukha | 4.506 | Altai errusiarra |
| Chüiten-Gipfel | 4.374 | Altai mongoliarra |
| Khouji Feng | 4.356 | Altai errusiarra |
| Mönkh Khairkhan Uul | 4.204 | Altai mongoliarra |
| Tsast Uul | 4.193 | Altai mongoliarra |
| Tsambagaraw Uul | 4.165 | Altai mongoliarra |
| Sutai Uul | 4.090 | Altai mongoliarra |
| Freundschafts-Gipfel | 4.082 | Altai mongoliarra |
| Ich Bogd Uul | 3.957 | Gobi-Altai |
Ekologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
UNESCOk 16.175 km² azalera duen eskualdea Gizateriaren ondare izendatu zuen: 'Altai mendi urrezkoak'(Altai eta Kutun erreserbak, Teletskoie lakua, Belukha mendia eta Ukok goi-ordokiak osatuta). Hantxe daude elurretako lehoinabarra eta argali ugaztun arraroak.
2003ko irailaren 27an 7,3 graduko lurrikarak hegoaldeko Chuya arroa suntsitu zuen.
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Belukha mendia
Kutsherla harana
Mendikatea Kucerla lakutik
Kutsherla lakua
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ 159. araua. Euskaltzaindia Noiz kontsultatua: 2010-10-12.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
|
Gizateriaren Ondarea Errusian |
|
|---|---|---|
|
Kolomenskoieko Jasokundearen Eliza • Kremlin eta Plaza Gorria • Novodevitxi komentua • Trinitatearen eta San Sergioren monasterioa • Vladimir eta Suzdaleko Monumentu Zuriak • Yaroslavleko erdigune historikoa • Mendebaldeko Kaukaso • Kurlandiako istmoa2 • Ferapontov monasterioa • Kizhiko Pogosta • Komiko baso birjinak • Novgorodeko erdigunea eta Santa Sofia katedrala • San Petersburgoko erdigune historikoa eta inguruak • Solovetski Uharteak • Struveren arku geodesikoa3 • Kamtxatkako sumendiak • Sikhote-Alin • Wrangel uhartea • Altai mendiak • Baikal aintzira • Uvs Nuur arroa4 • Kazango Kremlina • Derbenteko zitadela, antzinako hiria eta harresitutako erakinak
| ||
Datuak: Q5955
Multimedia: Altay Mountains