Gösta Mittag-Leffler

Gösta Mittag-Leffler
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Magnus Gustaf Mittag-Leffler
Jaiotza	Stockholm eta Klara Church Parish (en) , 1846ko martxoaren 16a
Herrialdea	Suedia
Heriotza	Djursholm, 1927ko uztailaren 7a (81 urte)
Hobiratze lekua	Djursholms Begravningsplats (en)
Familia
Aita	Olof Leffler
Ama	Gustava Wilhelmina Mittag
Ezkontidea(k)	Signe Mittag Leffler (en)
Anai-arrebak	ikusi Anne Charlotte Leffler; Frits Läffler (en) ; Artur Leffler (en) ;
Familia	ikusi Gaetano Gösta Del Pezzo Leffler (en) (iloba); Pasquale del Pezzo (koinatu);
Hezkuntza
Heziketa	Uppsalako Unibertsitatea
Hezkuntza-maila	katedraduna
Tesia	Om skiljandet af rötterna till en synektisk funktion af en variabel (en)
Tesi zuzendaria	Göran Dillner (en)
Doktorego ikaslea(k)	Erik Ivar Fredholm (en) ; Axel Johannes Malmquist (en) ; Helge von Koch; Emil Stenberg (en) ; Hjalmar Mellin (en)
Hizkuntzak	suediera
Ikaslea(k)	ikusi Ivar Otto Bendixson (en) ; Lars Edvard Phragmén;
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)	Stockholmgo Unibertsitatea
Lan nabarmenak	ikusi Mittag-Leffler function (en) ; Mittag-Leffler's theorem (en) ; Mittag-Leffler distribution (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Foreign Member of the Royal Society (1896ko azaroaren 26a) ;
Kidetza	Royal Society; Suediako Zientzien Errege Akademia; Frantziako Zientzien Akademia; Sobietar Batasuneko Zientzien Akademia; San Petersburgoko Zientzien Akademia; Hungariako Zientzien Akademia; Linzeen Akademia; Zientzien Errusiar Akademia; Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia; XL izeneko Zientzien Akademia Nazionala; Accademia delle Scienze di Torino

Magnus Gustaf (Gösta) Mittag-Leffler (1846ko martxoaren 16a - 1927ko uztailaren 7a) suediar matematikari bat izan zen. Bere ekarpen matematikoak nagusiki funtzioen teoriarekin lotuta daude, gaur egun analisi konplexua deitzen duguna.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mittag-Leffler Stockholm-en jaio zen, John Olof Leffler eskolako zuzendariaren eta Gustava Wilhelmina Mittag-en semea; gero bere amaren ezkondu aurreko abizena gehitu zion bere aitaren abizenari. Anne Charlotte Leffler idazlearen neba zen. Uppsalako Unibertsitatean matrikulatu zen 1865. urtean, eta 1872an bere doktore-tesia burutu zuen. Unibertsitateko irakasle bihurtu zen urte berean. Stockholms nation elkarteko komisarioa (presidentea) ere izan zen (1872-1873). Ondoren bidaiatu zuen Parisera, Göttingenera eta Berlinera, Weierstrassen agindupean ikasiz azken toki horretan. Matematikako irakaslea izan zen (Lorenz Lindelöfen ondorengoa) 1877tik 1881era bitartean Helsinkiko Unibertsitatean eta, ondoren, Stockholmeko Unibertsitate Eskolan (geroago Stockholmeko Unibertsitatea) matematikako irakasle nagusia izan zen. 1891 eta 1892 urteen artean unibertsitateko presidentea izan zen eta 1911an katedra hartatik erretiratu zen. Mittag-Leffler negoziotan sartu zen eta negozio gizon arrakastatsua izan zen, baina Europako ekonomiaren beherakada batek 1922. urtean bukatu zuen bere aberastasunarekin.

Elkarte hauetako kidea izan zen: Suediako Zientzien Errege Akademia (1883), Finlandiako Zientzien eta Letren Elkartea (1878an, geroago ohorezko kidea), Uppsalako Suediako Errege Elkartea, Lundeko Geografia Errege Elkartea (1906) eta atzerriko 30 ikasketa elkarte, Londresko Errege Elkartea (1896) eta Parisko Zientzien Akademia barne. Oxfordeko Unibertsitatean eta beste hainbat unibertsitatetan ohorezko doktoretza jaso zuen.

Mittag-Leffler emakumeen eskubideen defendatzaile konbentzitua izan zen eta lagungarria izan zen Sofia Kovalevskaya Matematika irakasle osoa izateko Stockholmen —munduko lehenengo emakumea posizio hori edukiz—. 1903an Nobel Sarien Batzordeko kide izateagatik Marie Curie fisikariarentzat eta Pierre senarrarentzat saria izan zen. Mittag-Lefflerrek Acta Mathematica aldizkari matematikoa sortu zuen (1882), Oscar erregearen babesarekin, eta, neurri batean, Signe Lindfors bere emaztearen dirutzaz ordaindu zuen. Liburutegi matematiko handi bat bildu zuen Djursholmeko Stockholmeko auzoan. Etxea eta bere edukiak Mittag-Leffler Institutu bezala Zientzien Akademiari eman zizkioten.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q357154
Multimedia: Gösta Mittag-Leffler / Q357154