Nikolai Roerich

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nikolai Roerich

Bizitza
JaiotzaSan Petersburgo, 1874ko irailaren 27a (juliotar egutegia)
Herrialdea Errusiar Inperioa
Talde etnikoaerrusiarra
Lehen hizkuntzaerrusiera
HeriotzaNaggar (en) Itzuli eta Kullu (en) Itzuli, 1947ko abenduaren 13a (73 urte)
Familia
AitaKonstantin Roerich
AmaMaria Vasiljevna Rerich
Ezkontidea(k)Helena Roerich (en) Itzuli
Seme-alabak
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaSan Petersburgoko Unibertsitate Inperiala 1898)
Higher Art School at the Imperial Academy of Arts (en) Itzuli 1897)
Hizkuntzakerrusiera
Irakaslea(k)Arkhip Kuindzhi
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakfilosofoa, margolaria, koreografoa, idazlea, arkeologoa, poeta, diplomazialaria, historialaria, esploratzailea, eszenografoa, jantzi-diseinatzailea, diseinatzailea, artista grafikoa, ilustratzailea, muralist (en) Itzuli, mistikoa, okultista eta bidaiaria
Lantokia(k)Paris
India
Mosku
San Petersburgo
Stockholm
Londres eta New York
Jasotako sariak
KidetzaImperial Russian Archaeological Society (en) Itzuli
Imperial Society for the Encouragement of the Arts (en) Itzuli
Q4330326 Itzuli
Izengoitia(k)Rerich, Nikolaj Konstantinovič, Rerih, Nikolaj Konstantinovic, Rerikh, N. K., Rerikh, Nikolaĭ, Roehrich, Nikolay Konstantinovich, Roerich, Nicolas, Roerich, Nikolaĭ Konstantinovich eta Roerich, Nikolaj Konstantinovic
Genero artistikoapaisaia margolaritza
allegory (en) Itzuli
genero-artea
Itsas ikuspegia
margolaritza mitologikoa
arte sakroa
roerich-museum.ru
Find a Grave: 105420902 Edit the value on Wikidata

Nikolai Konstantinovitx Roerich (errusieraz: Никола́й Константи́нович Ре́рих, translit.: Nikolai Konstantinovitx Rerikh; San Petersburgo, 1874ko irailaren 27a/urriaren 9a- Kulu, Himachal Pradesh, 1947ko abenduaren 13a)[1] artista, filosofo, idazle, arkeologo, eta bidaiari errusiarra zen.[2][3][4]

7.000 oihal baino gehiago margotu zituen (horietako asko mundu osoko galeria ospetsuetan daude), eta hogeita hamar literatura-lan baino gehiago idatzi zituen. Instituzio artistiko eta zientifikoen eta monumentu historikoen babesari buruzko nazioarteko akordioaren bultzatzaile izan zen («Roeritx Ituna» deritzona), eta kultura babesteko nazioarteko mugimenduaren sortzailea. Inspirazio teosofikokoko Agni Yoga Elkartea sortu zuen. Bere ideiek Errusiako New Age mugimenduaren sorreran eragina izan zuten.

Bizitza eta sorkuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errusiako garaia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Roeritx, eskandinaviar zaharretik itzulia, aberatsa (ritx) lorian (Roe) esan nahi du[5]. Roeritx leinuko ordezkariek, Errusian, kargu militar eta administratibo handiak betetzen zituzten Pedro Handiaren garaitik[6]. Nikolairen aita, Konstantin Fiodorovitx Roeritx, notario ezaguna izan zen garaiko gizartean. Bere ama, Maria Vasilievna Kalaxnikova, merkatari familiakoa zen. Roeritx familiaren lagunen artean, D. Mendeleiev, N. Kostomarov, M. Mikexin eta L. Ivanovski bezalako pertsona nabarmenak zeuden.

Txikitatik, Nikolai Roeritxek pinturarako, arkeologiarako eta historiarako talentu goiztiar eta polifazetikoa erakutsi zuen, eta Ekialdeko kultur ondare aberatsarekiko kezka sakona[7].

"Itsasarandiko gonbidatuak" (Varangians). 1901
Nikolai Roeritx. 1916

1893an, oinarrizko ikasketak egin ondoren, Nikolai Roeritx San Petersburgoko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultatean (1898an lizentziadun zen) eta Arte Ederren Akademia Inperialean matrikulatu zen aldi berean. 1885ez geroztik, Arkhip Ivanovitx Kuindzhi margolari errusiar ospetsuaren tailerreko ikaslea izan zen. Garai hartan, harreman anitz izan zituen errusiar kulturako pertsonaia nabarmenekin: V. V. Stasov, I. E. Repin, N. A. Rimsky-Korsakov, D. V. Grigorovitx eta S. P. Diaghilev . Bere ikasle garaian, Roeritx Errusiako Arkeologia Elkarteko kide bihurtu zen, eta esplorazio ugari egin zituen Petersburg, Pskov, Novgorod, Tver, Jaroslavl eta Smolensk probintzietan. 1904an, Putiatin printzearekin elkarlanean, Roeritxek Valdai-n (Piros aintziratik gertu) estazio neolitikoak aurkitu zituen, Errusiako eta Europako espezialisten arreta erakarri zutenak[8].

1897an, N. Roeritx Petersburgoko Arte Ederren Akademian lizentziadun zen. Bere tesina, «Messenger» mihisea, P. M. Tretiakov errusiar arte bildumagile ospetsuak erosi zuen. V. V. Stasovek, garai hartako kritikari ezagunak, Roeritxen lana estimatu zuen: «Zalantzarik gabe, Leo Tolstoi bisitatu behar duzu... Errusiako lurreko idazle handi berak margolari gisa sagaratu zaitzala»[9]. Leo Tolstoirekin izandako bilera probidentziala bihurtu zen Nikolai Roeritxentzat[10]. Berari zuzenduta, Leo Tolstoik esan zuen: «Ez al duzu, kasualitatez, txalupa batean ibai azkar bat zeharkatu? Beharrezkoa da itsasontzia helburua baino goragoko toki batera gidatu, edo ibaiak eramaten du. Gauza bera gertatzen da eskakizun moralen esparruan; beharrezkoa da itsasontzia ahalik eta gorenera bideratzea, bizitzak dena hartzen baitu. Zure mezulariak bolantea oso altu gida dezala, orduan iritsiko da!»[11].

Beste gomendio esanguratsu batzuk Nikolai Roeritxi bere gurasoen etxea sarri bisitatzen zuen apaiz batek ere eman zizkion, Iohánn Kronxtadski abadeak mutikoari osasun ona opa zionean: «Ez zaitez gaixotu! Egintza on bat egin beharko duzu Aberriaren alde»[12].

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Art and archaeology (1898).
  • Art and art industry (1899).
  • Some ancient Shelonsky (1899).
  • Excursion of the Archaeological Institute in 1899 in connection with the question of the Finnish burials of St. Petersburg province (1900).
  • Some ancient stains (1903).
  • In the old days (1904).
  • Stone age on lake piros (1905).
  • Collected works (1914).
  • Tales and parables (1916).
  • Violators of Art (1919).
  • The Flowers Of Moria (1921).[13]
  • Adamant (1922).[14]
  • Ways Of Blessing (1924).
  • Altai - Himalayas (1927).[15]
  • Heart of Asia (1929).[16]
  • Flame in Chalice (1930).[17][18]
  • Shambhala (1930).[19][20]
  • Realm of Light (1931).[21]
  • The Power Of Light (1931).
  • Women (1931).
  • The Fiery Stronghold (1932).[22][23]
  • Banner of peace (1934).
  • Holy Watch (1934).
  • A gateway to the Future (1936).
  • Indestructible (1936).[24]
  • Roerich Essays: One hundred essays (1937).
  • Beautiful Unity (1946).[25]
  • Heroica (1947).[26]
  • Himavat: Diary Leaveves (1946).[27]
  • Himalayas — Adobe of Light (1947).[28]
  • Diary sheets. Vol. 1 (1934-1935). M: ICR, 1995.[29]
  • Diary sheets. Vol. 2 (1936-1941). M: ICR, 1995.[30]
  • Diary sheets. Vol. 3 (1942-1947). M: ICR, 1996.[31][32]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ Savelli, Dany. (2012). «Red Shambhala: Magic, Prophecy, and Geopolitics in the Heart of Asia. By Andrei Znamenski. Wheaton, 111.: Quest Books, 2011. xxv, 268 pp. Notes. Index. Illustrations. Photographs. Map. $17.95, paper.» Slavic Review 71 (3): 697–698.  doi:10.5612/slavicreview.71.3.0697. ISSN 0037-6779. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  2. ↑ (Errusieraz) «Рерих, Николай Константинович | Кто такой Рерих, Николай Константинович?» Словари и энциклопедии на Академике (Noiz kontsultatua: 2022-07-09).
  3. ↑ (Ingelesez) «Nicholas Roerich | Russian set designer | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  4. ↑ (Ingelesez) Besonen, Julie. (2014-04-04). «Visions of a Forgotten Utopian» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  5. ↑ Encended los corazones! Colección. Ed. 2ª. M. Molodaya Gvardia. — 1978, p.25.
  6. ↑ P.F.Belikov, V.P.Kniazeva. Nikolai Konstantinovich Roerich/ Serie: Vida de las personas notables. M. Molodaya Gvardia. −1973.p.12
  7. ↑ P.F.Belikov, V.P.Kniazeva. Nikolai Konstantinovich Roerich. Samara.-1996, p.11-12
  8. ↑ Ivanov M.A. Los Roerich y la tierra de Tver. Tver: SL «Editorial GERS». — 2007, p.79
  9. ↑ N.K.Roerich. Hojas del diario. Tomo segundo. M.: Centro Internacional de los Roerich 1995 — p.88 ISBN 5-86988-041-1
  10. ↑ P.F.Belikov, V.P.Kniazeva. Nikolái Konstantínovich Roerich. Samara.-1996, ed.3ª, p. 33
  11. ↑ P.F.Belikov, V.P.Kniazeva. Nikolái Konstantínovich Roerich/ Serie: Vida de las personas notables. M. Molodaya Gvardia. −1973. Ed.2ª
  12. ↑ N.K.Roerich. Hojas del diario. Tomo tercero. M.; Centro Internacional de los Roerich 1996 — p.242 ISBN 5-86988-056-4
  13. ↑ «Рерих, Николай» web.archive.org 2007-09-29 (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  14. ↑ «Adamant by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  15. ↑ «Altai-Himalaya by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  16. ↑ «Heart of Asia by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  17. ↑ (Gaztelaniaz) Lee Flame in Chalice de Nicholas Roerich - Libro electrónico | Scribd. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  18. ↑ Rerikh, Nikolaĭ Konstantinovich. (1930). Flame in chalice.. Roerich Museum Press (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  19. ↑ Roerich, Nicholas. (1990). Shambhala : in search of the new era. (Rev. ed. argitaraldia) Inner Traditions International ISBN 0-89281-305-9. PMC 21332745. (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  20. ↑ «Shambhala by Nicholas Roerich» roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  21. ↑ «Realm of Light by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  22. ↑ «Fiery Stronghold by Nicholas Roerich» roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  23. ↑ Rerikh, Nikolaĭ Konstantinovich. (1933). Fiery stronghold. The Stratford company (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  24. ↑ «The Invincible by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  25. ↑ «Beautiful Unity by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  26. ↑ «Heroica by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  27. ↑ «Himavat by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  28. ↑ «Himalayas–Abode Of Light by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  29. ↑ «Vigil by Nicholas Roerich» www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  30. ↑ N.K. Roerich. Hojas del diario. Tomo segundo. M.: Centro Internacional de los Roerich.- 1995—512 p. ISBN 5-86988- 041-1
  31. ↑ www.roerich.org (Noiz kontsultatua: 2022-07-19).
  32. ↑ N.K. Roerich. Hojas del diario. Tomo tercero. M.; Centro Internacional de los Roerich. — 1996—688 p. ISBN 5-86988- 056-4

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Nikolai_Roerich&oldid=9344746"(e)tik eskuratuta