Trumoi-ekaitz

Wikipedia, Entziklopedia askea

Trumoi-ekaitza edo trumonada bat-bateko atmosferako deskarga elektriko bat edo gehiago argi-pirrinta (oinaztu) eran eta soinu supituko edo burrunbatsu (trumoi) gisa nabaritzen den[1] fenomeno meteorologikoa da.

Eboluzioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Trumoi ekaitza Herbehereetako Enscheden.

Trumoi ekaitz guztiek, axolik ez zein motakoak diren, hiru fase dituzte:

  • Kumulu fasea
  • Fase heldua, eta
  • Lasaiakeria fasea

Atmosferaren egoeraren arabera, fase bakoitzak 20 minututik zenbait ordutara iraun dezake.

Motak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haizearen arabera, lau trumoi ekaitz motak daude:

  • Barrunbe bakanekoak
  • Barrunbe anizkunekoak
  • Barrunbe anizkuneko lerroak
  • Gainbarrunbeak

Kokapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Trumoi ekaitzak munduko edozein lekutan ager daitezke, eskualde polarretan ere, baina arruntagoak dira baso tropikaletan. Munduan trumoi ekaitz gehiago izan dituzten herriak Ugandako Kampala eta Tororo edo Indonesiako Bogor eta Java dira. Euskal Herrian oso arruntak dira baita ere.

Mitologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Historian zehar, gizakiok trumoi ekaitzen indarra miretsi izan dugu. Erromatarrek Jupiterrek sortuak zirela uste zuten. Amerindiarrek, era berean, Izpiritu Handiak.[2]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]