Hebreera
| Hebreera | |
|---|---|
| עברית — עברית חדשה | |
 | |
| Datu orokorrak | |
| Lurralde eremua | Israel eta beste lekutan, hala nola, Ameriketako Estatu Batuak, Erresuma Batua eta Frantzia. |
| Hiztunak | 7 milioi inguru |
| Rankinga | ez 100 mintzatuenen artean |
| Ofizialtasuna |  Israel |
| Eskualdea | Ekialde Hurbila eta munduan barreiatua |
| UNESCO sailkapena | 1: ziurra |
| Araugilea | Hebreeraren Akademia |
| Hizkuntza sailkapena | |
| giza hizkuntza afroasiar hizkuntzak Hizkuntza semitikoak Mendebaldeko semitiar hizkuntzak Erdialdeko hizkuntza semitikoak Northwest Semitic (en)  Canaanite (en) | |
| Informazio filologikoa | |
| Hizkuntza-tipologia | subjektu aditza objektua |
| Alfabetoa | Hebrear alfabetoa |
| Hizkuntza kodeak | |
| ISO 639-1 | he eta iw |
| ISO 639-2 | heb |
| ISO 639-3 | heb |
| Ethnologue | heb |
| Glottolog | hebr1246 |
| Wikipedia | he |
| Linguasphere | 12-AAB-a |
| ASCL | 4204 |
| IETF | he |
Hebreera[1] (עִבְרִית, ʿIvrit ʔivˈʁit edo ʕivˈɾit ahoskatua) afroasiar hizkuntza da, zehazki semitar hizkuntzen taldekoa.
Hebreera klasikoa hizkuntza sakratutzat hartu izan dute egile askok, Biblia hebrearrarena den legez. Egungo aldaerak, aldiz, eguneroko mintzaira bizia izatea lortu du. Gaur egun, Israelgo hizkuntza ofiziala da arabierarekin batera, eta 7 bat miloi pertsonak berba egiten dute, bai Israelen, bai eta munduan zehar dauden diasporako komunitateetan ere. AEBetan, adibidez, ia 200.000 hebreeradun bizi dira.
Alfabetoa
Normalean, hebrear alfabetoa erabiltzen da: אלף-בית. Hala ere, latindar alfabetoaz ere idazten dute.
Hebreera klasikoa
Lehendabiziko aztarnak K. a. VI. mende ingurukoak dira. Hizkuntza sakratutzat hartzen da.
Hebreera modernoa
Gaur egungo mintzairak "Hebreera berri", "Hebreera israeldar" edo "Hebreera israeldar standard" izenak ere hartzen ditu.
Hizkuntza batua da, baina hiru dialekto nagusi daude:
- Ashkenaziera (אשכנזי) edo askenaztera: Yiddishak eta eslaviar hizkuntzek eragindako aldaera da. Gaur egun, erlijio-funtzioa dauka batez ere.
- Sefardiera (ספרדי) edo judu-gaztelania: XV. mendean ספרד Sefaradetik (Espainia) Errege-erregina Katolikoek egotzitako juduen hizkuntza, erbestean mendeetan gordetakoa izan dena. Gaztelaniak, ladinoak,portugesak, nederlanderak, turkierak eta arabierak eragindako aldaera da.
- Ekialdeko hebreera edo mizrahi-hebreera: Yemengo aldaera da, batez ere, bai eta turkieraz eta arabieraz hitz egiten duten herrialdeetako juduena ere.
Literatura
- Shmuel Yosef Agnon. Israel. (1888-1970).
- Isaac Bashevis Singer. Polonia / AEB. (1902-1991).
Erreferentziak
Kanpo loturak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Hebreera  |
- (Ingelesez) Hebreeraren Akademiaren webgunea