Louvre museoa
Louvre museoa (frantsesez Musée du Louvre) munduko museorik garrantzitsu eta zaharrenetakoa da, Parisen, antzinako erregeen Louvre jauregian. Bere bilduma guztiak esfortzu historiko baten emaitza dira: alde batetik, bilduma errealak, eta bestetik, Argien Mendeko kultura gizonen esfortzua. Horrez gain, Frantziako Iraultzak mesede handia egin zion kulturari, desamortizazio-prozesu bat gauzatu baitzen. Louvreko museoaren sorreraren ondorioz, bilduma pribatuetatik bilduma publikoetara pasa zen, eta gizartearentzat izugarrizko aurrerapausua izan zen. Europa eta Ipar Amerikako museoen estreinako adibidea izan zen. 2006an 8,3 bisitari izan zituen eta, hortaz, munduko museorik bisitatuena da.
Eraikinaren historia
Museoaren egoitza den eraikina Louvreko jauregia da. XII. mendeko gotorleku batean eraiki zen. Pizkundean eta geroko garaietan handipenak izan zituen. Eraikin honetan Karlos V.a erregeak bere bilduma artistikoak gorde zituen eta Henrike II.a Frantziakoak berriztapenak egin zituen, arkitektura pizkundetarreko eraikin eredugarria izan arte. Halere, Katalina Medici erreginak egindako lanek eman zioten jauregiari gaurko itxura. XVII. mendetik aurrera, Versaillesko jauregiaren eraikuntzak bigarren tokian utzi zuen Louvrea, erregeren familia beste jauregira joan baitzen.
XVIII. mendean, Frantziako Akademiak okupatu zuen jauregia eta hainbat margolanen erakusketa antolatu ziren bertan. 1793ko azaroaren 8an, Louvreko jauregiaren zati bat zabaldu zen lehenengoz, Frantziako Iraultzan bertan. Urte batzuk geroago galeria nagusia margolan erakusketa moduan erabiltzeko aukera onartu zen.
Tuileries jauregiari lotuta egon zen garai batean, 1870 arte egitura bakarra osatuz. Baina jauregiaren hegal hau Parisko Komunan suntsitua izan zen, bertan zeuden altxor artistikoak ere desagertuz.
Azkeneko berriztapena lurrazpiko antolaketa eta museoaren piramidearena da, 1989an Ieoh Ming Pei arkitektoak burutu eta eraikia. Eraberritze hau François Mitterrand presidentearen administraziopean burutu zen, 1980 eta 1990ko hamarkadaren hasieran, hiriaren hirigintzak eta azpiegiturek berrikuntza handia jaso zuten garaian.
2004ko martxoan, museoaren zabalkuntza berri bat iragarri zen. Islamaren arteari eskainia. 2009. urterako amaitutzat egotea espero da, 50 milioiko inbertsioa eginez.
Bildumak
Louvreko museoak zibilizazio desberdinetatik jasotako artelanez osatutako bilduma ugari ditu. 300.000 artelan inguru ditu, baina horietatik 35.000 baino ez dira erakusten.
Louvreko bildumak hainbat jatorrikoak dira:
- Erregeren bilduma.
Louvreko Museoan, Gioconda margolan ospetsua dago erakusgai, Leonardo da Vinci margolari eta eskultore nagusiak margotua. Horrez gain, Miloko Venusa edo Samotraziako garaipena Arte Unibertsaleko eskultura nagusiak ere aurki daitezke.
Era berean, honako egile famatuen artelanak ikus ditzakegu Louvren: Jacques-Louis David, Fragonard, Rembrandt, Rubens, Tiziano, Poussin, Goya edo Zurbarán.
Artelanez gain, Louvrek altzari bilduma garrantzitsu eta zabala du, XVIII. mendeko gauzaki asko, esaterako. Horien artean, Bureau du Roi izeneko altzaria da aipagarriena.
Margolan nagusiak
XIII-XV. mendeak
- Madonna aingeruekin, Cimabue
- Durerren autorretratua, Albert Durer (1493).
Pizkundea: XVI. mendea
-
Ama Birjina, Jesus haurra eta Santa Ana, Leonardo da Vinci
-
Baltasar de Castiglioneren erretratua, Rafael
-
Kanako ezkontzak, Veronese.
XVII. mendea
-
Karlos I.a Inglaterrakoa, Van Dyck (1635)
-
Et in Arcadia ego, Nicolas Poussin (1637-1638)
-
Betsabe en bainuan, Rembrandt (1654)
-
1662ko exbotoa, Philippe de Champaigne.
XVIII. mendea
-
Luis XIV.aren erretratua, Rigaud, 1701
-
Ziterea (xehetasuna), Watteau, 1717
-
Natura hila, Chardin, 1728
-
Carpioko kondesaren erretratua, Francisco Goya, 1794-1795
XIX. mendea
-
Bonaparte Jaffako izurridunak bisitatzen, Antoine-Jean Gros, 1804
-
Meduseren baltsa, Theodore Gericault, 1819
-
Bi ahizpak, Chassériau, 1843
Eskultura aipagarriak
-
Miloko Venusa, anonimoa (Antzinako Grezia)
-
Samotraziako Garaipena, Pithokritos Rodaskoa ziur aski.
-
Musua, Antonio Canova, 1783
-
Giza buruko idi hegoduna, Khorsabad.
Kanpo loturak
- (Frantsesez)(Ingelesez)Museoko webgune ofiziala
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Louvre museoa |