Arabiar Emirerri Batuak: berrikuspenen arteko aldeak

Arabiar Emirerri Batuak
	الإمارات العربيّة المتّحدة; ( Al-Imārāt al-‘Arabīyah al-Muttahidah )
	Ereserkia: Ishy Bilady (en)
	Goiburua: Ez du
; Arabiar Emirerri Batuetako bandera	; Emblem of the United Arab Emirates (en)
	LocationUnitedArabEmirates.png
Geografia
Hiriburua	Abu Dhabi; 24°27′4″N 54°23′49″E
Hiririk handiena	Dubai
Azalera	83.600 (116.)
Punturik altuena	Jebel Jais (en) (1.900 m)
Punturik sakonena	Persiar golkoa (0 m)
Kontinentea	Asia
Mugakideak	Oman, Saudi Arabia eta Iran
Administrazioa
Gobernu-sistema	Monarkia absolutua eta federala
Arabiar Emirerri Batuetako presidentea	Mohamed bin Zayed Al Nahyan ; Khalifa bin Zayed Al Nahyan ; Zayed bin Sultan Al Nahyan
Arabiar Emirerri Batuetako lehen ministroa	Mohammed bin Rashid Al Maktoum
Legebiltzarra	Federal Supreme Council (en)
Harreman diplomatikoak	Ikusi mapa Wikidatan
Zeren kide	ikusi Aduanen Mundu Erakundea; Arab Bank for Economic Development in Africa (en) ; Arab Fund for Economic and Social Development (en) ; Arab Monetary Fund (en) ; Arabiar Liga; Arma Kimikoak Debekatzeko Erakundea; Batzar Islamikoko Erakundea; Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua; Garapeneko Afrikako Bankua; Group on Earth Observations (en) ; International Centre for Settlement of Investment Disputes (en) ; International Civil Defence Organisation (en) ; Interpol; LPEE; Merkataritzaren Mundu Erakundea; Multilateral Investment Guarantee Agency (en) ; Munduko Meteorologia Erakundea; Nazio Batuen Erakundea; Nazioarteko Erakunde Hidrografikoa; Nazioarteko Finantza Korporazioa; Nazioarteko Garapen Elkartea; Osasunaren Mundu Erakundea; Posta Batasun Unibertsala; Telekomunikazioen Batasun Internazionala; UNESCO;
Demografia
Biztanleria	9.890.400 (2020) (136.); 490.255 (2017)
Dentsitatea	118,31 bizt/km² (141.)
Hizkuntza ofizialak	ikusi arabiera ; ingeles ;
Erabilitako hizkuntzak	ikusi Golkoko arabiera, arabiera estandar moderno, Shihhi Arabic (en) eta ingeles;
Erlijioa	islam
Ezkontzeko adina	genero guztiak: 18
Emankortasun-tasa	1,784 (2014)
Alfabetizazioa	% 93 (2015)
Bizi-itxaropena	77,256 (2016)
Giniren koefizientea	26 (2018)
Giza garapen indizea	0,911 (2021)
Ekonomia
BPG nominala	382.575.085.091,9 $ (2017); 25.530.020.422,056 (2016)
BPG per capita	40.698 $ (2017); 2.181 (2016)
BPG erosketa botere paritarioa	695.942.061.276 nazioarteko dolar (2017); 18.337.327.474 (2016)
BPG per capita EAPn	74.035,247 nazioarteko dolar (2017); 935,66800000001 (2016)
BPGaren hazkuntza erreala	2,7 % (2016)
Erreserbak	95.377.648.625 $ (2017); 9.986.816.840 (2016)
Inflazioa	1,8 % (2016); −1,8 (2015)
Historia
	Sorrera data: 1971
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia	+971
ISO 3166-1 alpha-2	AE
ISO 3166-1 alpha-3	ARE
Ordu eremua	ikusi UTC+04:00 ; : Asia/Dubai (en) ;
Elektrizitatea	220 V. 50 Hz.Europlug (en) , AC power plugs and sockets: British and related types (en) eta BS 1363 (en)
Internet domeinua	.ae eta .امارات (en)
	u.ae

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

13:30, 11 urtarrila 2016ko berrikusketa

Arabiar Emirerri Batuak Ekialde Hurbileko estatu bat da, Arabiar penintsulako hego-ekialdean kokatua, Persiar golkoaren ertzean. Lur azpian petrolio asko du, emirerrietako ia aberastasun bakarra eta diru-iturri garrantzitsuena. Mugakide ditu Oman eta Saudi Arabia. Hiriburua Abu Dhabi da.

1971z geroztik da independentea, eta Persiar golkoaren ertzeko bederatzi printzerrietako (emirerrietako) zazpi ditu bere barnean: Abu Dhabi, Ajman, Dubai, Fujaira, Ras al-Khaima, Xarja eta Umm al-Qaiwain.

Mugakide ditu iparraldean Qatar, Oman eta Persiar golkoa; ekialdean, Oman; hegoaldean eta hego-mendebaldean, Saudi Arabia. Erlijioaren aldetik musulmanak dira emirerribatuarren % 96; kristauak, hinduak eta beste batzuk, % 4.

Historia

Gaur egun herrialdea osatzen duten emirerriak Erresuma Batuaren babespeko lurraldeak izan ziren 1852tik aurrera. 1971n independentzia lortu zuten gaur egun herrialdea osatzen duten zazpi emirerrietako seik, eta, bat eginik, gaur egungo estatua osatu zuten. Emirerri Batuetako zazpi estatuek zeinek bere erregea dute, eta Soberanoen Batzorde Nagusian biltzen dira guztiak; batzorde horretan hautatzen dira presidentea eta presidenteordea.

1981. urtean Emirerri Batuek Golkoko Estatuen Kooperazio Batzordean parte hartu zuten. Emirerri Batuek Irak babestu zuten Iranen kontrako gerran, baina beldur ziren Iranek petrolioaren bidea blokeatuko ote zien. 1982an, defentsa-hitzarmen bat izenpetu zuten Saudi Arabiarekin. Iran-Irak gerran (1980-1988) aurrekontuaren % 60 defentsarako erabili zuten. Hala ere, saiatu dira nolabaiteko neutraltasuna gordetzen eta Iranekiko petrolio- eta merkataritza-harremanak mantentzen.

Irakek Kuwait inbaditu zuenean (1990eko abuztua) Emirerriek babesa eman zieten kuwaitar iheslariei, eta baita frantses eta britainiar gudarosteei ere. Golkoko Gerran (1991), bai diruz bai gudarosteak bidaliz hartu zuten parte. Dena dela, parte-hartze horren ondoriozko ekonomiaren ahultzeak ez zuen luzaro iraun. Emirerri Batuen barruko bizitza politikoari dagokionez, fundamentalismo islamistak indar handia hartu du azken urteetan, eta lege islamikoa ezarri da orain arte epaitegi zibilen esku zeuden zenbait alorretan.

Banaketa administratiboa

Emirerria	Arabiera	Hiriburua	Azalera	Biztanleria (2007)
Arabiar Emirerri Batuetako mapa politikoa
Abu Dhabi	أبو ظبي	Abu Dhabi	67.340 km²	1.465.431
Ajman	عجمان	Ajman	259 km²	260.492
Dubai	دبي	Dubai	3.885 km²	1.469.330
Fujaira	الفجيرة	Fujaira	1.166 km²	118.933
Ras al-Khaima	رأس الخيمة	Ras el Khaima	1.683 km²	191.753
Xarja	الشارقة	Xarja	2.590 km²	656.941
Umm al-Qaiwain	أم القيوين	Umm al-Qaiwain	777 km²	59.098
Arabier Emirerri Batuak	الإمارات العربية المتحدة	Abu Dhabi	77.700	4.381.978

Ekonomia

Munduko lurralderik aberatsenetakoa da; petrolioa da bertako ondasun ia bakarra. Eskualde honetako ohiko ekonomia jarduerak basamortukoak ziren, nomadenak askotan: datilen bilketa, perlen arrantza, gamelu zaintza eta arrantza. Baina 1960ko hamarraldian, munduko petrolio-eskualde nagusietakoa bihurtu zen, eta, geroztik, petrolioaren industriak sortzen ditu lanpostu eta aberastasun gehienak. Arabiar Emirerri Batuak LPEEko (Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundea) kide dira. 1990ean, Golkoko Gerraren ondorioz atzerriko kapitalek alde egin zuten, baina berehala itzuli ziren eta Emirerrien ekonomiak gorantz jarraitu zuen. Harrezkero, nabarmen aldatu da herrialdearen egoera, eta Europako mendebaldeko herrialdeetakoen antzeko biztanleko errenta du gaur egun.

Gobernua beste diru-iturri batzuk sendotzeko ahaleginak egiten ari da, petrolio-erreserba mugatuekiko mendekotasunetik askatzeko, eta indar handia hartzen ari da ||turismo]]a.

Ikus, gainera

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Arabiar Emirerri Batuak

Arabiar Emirerri Batuetako emirerriak

Kanpo-loturak

Jalgi.com atlasa datuak, mapak eta irudiak
(Ingelesez) CIA - World Factbook Geografia, biztanleria, politika eta ekonomia datuak.

Erreferentziak

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
-{{Herrialde infotaula
+{{Herrialde infotaula berria
-|estatuaren_izena=Arabiar Emirerri Batuak|
+|ohiko_izen=Arabiar Emirerri Batuak|
 nongo=Arabiar Emirerri Batuetako|
 |berezko_izena=Arabiar Emirerri Batuak
-| berezko_izena_hizkuntza_ofizialean = الإمارات العربيّة المتّحدة<br />( Al-Imārāt al-‘Arabīyah al-Muttahidah )
+| bertako_izen = الإمارات العربيّة المتّحدة<br />( Al-Imārāt al-‘Arabīyah al-Muttahidah )
-|bandera_irudia=Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg
+|bandera_irudi=Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg
-|estatuaren_izena=Arabiar Emirerri Batuak
+|ohiko_izen=Arabiar Emirerri Batuak
-|armarri_irudia= Coat of arms of the United Arab Emirates.svg
+|armarri_irudi= Coat of arms of the United Arab Emirates.svg
-|lema_nazionala=Ez du
+|lema_nazional=Ez du
 |ereserkia=
-|estatuaren_mapa=LocationUnitedArabEmirates.png
+|mapa_irudi=LocationUnitedArabEmirates.png
 |hizkuntzak=[[Arabiera]]
 |hiriburua=[[Abu Dhabi]]
 |hiriburuaren_koordenatuak=24.4667° N 54.3667° E.
-|hiri_handienaren_izena=Dubai
+|hiri_handien=Dubai
 |tituluak=Estatu buru<br />Lehen ministro
 |gobernu_mota=Monarkia absolutua eta federala
@@ 20. lerroa: / 20. lerroa: @@
 |subiranotasunaren_gertaerak=
 |subiranotasun_urtea=[[1971]] [[abenduaren 2]]
-|azalera_zenbakia=83.600
+|eremu_km2=83.600
+|eremu_rankin=116.
-|azalera_zerrendan_kokapena=116.
 |ur_portzentaia=<small>hutsala</small>
+|biztanle_zenbatespen_urte=2005
-|estimaketa_urtea=2005
 |biztanleria=2.563.212
+|biztanle_zenbatespen_rankin=136.
-|biztanleria_zerrendan_kokapena=136.
+|biztanle_errolda_urte=
-|errolda_urtea=
+|biztanle_errolda=
-|erroldatutako_biztanleria=
 |dentsitatea=30
+|biztanle_dentsitate_rankin=141.
-|dentsitate_zerrendan_kokapena=141.
 |txanpona=Dirhama
-|txanpon_kodea=AED
+|txanpon_kode=AED
-|ordu_eremua=UTC
+|ordu_eremu=UTC
-|utc_zenbakia= +4
+|utc_offset= +4
-|DST_ordu_eremua=EZ
+|DST_ordu_eremu=EZ
-|utc_DST_bariazioa= +4
+|utc_offset_DST= +4
 |domeinua=ae
-|aurrizki_zenbakia=971
+|aurrezenbaki=971
 |gentilizioa=emirerribatuar
 |oharrak=
@@ 46. lerroa: / 46. lerroa: @@
 Mugakide ditu iparraldean Qatar, Oman eta Persiar golkoa; ekialdean, Oman; hegoaldean eta hego-mendebaldean, Saudi Arabia.
 [[Erlijio]]aren aldetik [[musulman]]ak dira emirerribatuarren %&nbsp;96; kristauak, hinduak eta beste batzuk, %&nbsp;4.
 == Historia ==
@@ 66. lerroa: / 66. lerroa: @@
 |-
 |- style="background: #EEE;"
-|align="center"| [[Abu Dhabi]] ||align="center"| أبو ظبي ||align="center"| [[Abu Dhabi]] ||align="right"| 67.340 km²||align="right"|1.465.431||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Abu Dhabi.svg|40px]]
+|align="center"| [[Abu Dhabi]] ||align="center"| أبو ظبي ||align="center"| [[Abu Dhabi]] ||align="right"| 67.340&nbsp;km²||align="right"|1.465.431||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Abu Dhabi.svg|40px]]
 |- style="background: #EEE;"
-|align="center"| [[Ajman]] ||align="center"| عجمان ||align="center"| [[Ajman]] ||align="right"| 259 km²||align="right"|260.492||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Ajman.svg|40px]]
+|align="center"| [[Ajman]] ||align="center"| عجمان ||align="center"| [[Ajman]] ||align="right"| 259&nbsp;km²||align="right"|260.492||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Ajman.svg|40px]]
 |- style="background: #EEE;"
-|align="center"| [[Dubai]] ||align="center"| دبي ||align="center"| [[Dubai]] ||align="right"| 3.885 km²||align="right"|1.469.330||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Dubai.svg|40px]]
+|align="center"| [[Dubai]] ||align="center"| دبي ||align="center"| [[Dubai]] ||align="right"| 3.885&nbsp;km²||align="right"|1.469.330||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Dubai.svg|40px]]
 |- style="background: #EEE;"
-|align="center"| [[Fujaira]] ||align="center"| الفجيرة ||align="center"| [[Fujaira]] ||align="right"| 1.166 km²||align="right"|118.933||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Fujairah.svg|40px]]
+|align="center"| [[Fujaira]] ||align="center"| الفجيرة ||align="center"| [[Fujaira]] ||align="right"| 1.166&nbsp;km²||align="right"|118.933||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Fujairah.svg|40px]]
 |- style="background: #EEE;"
-|align="center"| [[Ras al-Khaima]] ||align="center"| رأس الخيمة ||align="center"|[[Ras el Khaima]] ||align="right"| 1.683 km² ||align="right"|191.753||align="center"| [[Fitxategi:Flag of Sharjah.svg|40px]]
+|align="center"| [[Ras al-Khaima]] ||align="center"| رأس الخيمة ||align="center"|[[Ras el Khaima]] ||align="right"| 1.683&nbsp;km² ||align="right"|191.753||align="center"| [[Fitxategi:Flag of Sharjah.svg|40px]]
 |- style="background: #EEE;"
-|align="center"| [[Xarja]] ||align="center"| الشارقة ||align="center"| [[Xarja]] ||align="right"| 2.590 km²||align="right"|656.941||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Sharjah.svg|40px]]
+|align="center"| [[Xarja]] ||align="center"| الشارقة ||align="center"| [[Xarja]] ||align="right"| 2.590&nbsp;km²||align="right"|656.941||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Sharjah.svg|40px]]
 |- style="background: #EEE;"
-|align="center"| [[Umm al-Qaiwain]] ||align="center"|أم القيوين ||align="center"| [[Umm al-Qaiwain]] ||align="right"| 777 km²||align="right"|59.098||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Umm al-Qaiwain.svg|40px]]
+|align="center"| [[Umm al-Qaiwain]] ||align="center"|أم القيوين ||align="center"| [[Umm al-Qaiwain]] ||align="right"| 777&nbsp;km²||align="right"|59.098||align="center"|[[Fitxategi:Flag of Umm al-Qaiwain.svg|40px]]
 |- style="background: #cccccc;"
 |align="center"| '''Arabier Emirerri Batuak''' ||align="center"|'''الإمارات<br />العربية المتحدة '''||align="center"| '''Abu Dhabi''' ||align="right"| '''77.700''' ||align="right"|'''4.381.978'''||align="center"|[[Fitxategi:Flag of the United Arab Emirates.svg|40px|Arabiar Emirerri Batuetako bandera]]