Emmy Noether

Emmy Noether
Bizitza
Jaiotza	Erlangen, 1882ko martxoaren 23a
Herrialdea	Alemania
Talde etnikoa	alemaniarra
Heriotza	Bryn Mawr, 1935eko apirilaren 14a (53 urte)
Hobiratze lekua	M. Carey Thomas Library
Heriotza modua	berezko heriotza: obulutegiko kistea
Familia
Aita	Max Noether
Anai-arrebak	ikusi Fritz Noether
Hezkuntza
Heziketa	University of Erlangen-Nuremberg (1900 - 1907) doktoretza : matematika
Hezkuntza-maila	doktoretza habilitationa
Tesi zuzendaria	Paul Gordan
Doktorego ikaslea(k)	Max Deuring Hans Fitting Grete Hermann Zeng Jiongzhi Jacob Levitzki Otto Schilling Ernst Witt Heinrich Grell Wilhelm Dörate Ludwig Schwarz Ruth Stauffer Werner Vorbeck Werner Weber Wolfgang Wichmann
Hizkuntzak	ingelesa frantsesa alemana
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, fisikaria eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)	University of Erlangen-Nuremberg Göttingengo Unibertsitatea  (1915 - Bryn Mawr College  (1933 -  1935)
Lan nabarmenak	Noether's theorem
Jasotako sariak	ikusi Ackermann–Teubner Memorial Award  (1932)
Kidetza	Circolo Matematico di Palermo Alemaniako Matematika Elkartea
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata Independent Social Democratic Party of Germany

Emmy Noether (Erlangen, Alemania, 1882ko martxoaren 23a - Bryn Mawr, Pennsylvania, AEB, 1935ko apirilaren 14a) XX. mendeko aljebran aditu garrantzitsuenetakoa izan zen. Albert Einsteinek argitaratu zuenaren arabera, hark argitu zituen erlatibitatearen eraikuntzarako ezinbesteko kontzeptuak.

Biografia

Felix Klein XX. mendeko matematikari ohoretsuarekin eta David Hilbert haren ikaslearekin lan egin zuen. Hermann Weylekin ere lan egin zuen, matematikaren alde abstraktuenetarikoa landuz, hots, aljebra ez kommutatua. Horregatik, aljebrako egitura batek haren izena darama: “noethriar eraztuna”. Saiakera asko egin ondoren, 1919. urtean Göttingengo Unibertsitatean irakasle postu bat lortu zuen. Hala ere, 1933. urtean naziek boterea eskuratu zutenean, AEBetara emigratu behar izan zuen, judua baitzen.

Handik urte askotara, matematikarien komunitatea hartaz ahaztu izan bazen ere, Sant Feliu de Guíxolsen ospatu zen Nazioarteko Matematikaren Historiaren Lehen Kongresuan, haren ekarpenen aitorpen publikoa egin zen.

Kanpo loturak

• (Ingelesez): Mathematics Genealogy Projecteko fitxa

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Emmy Noether