Igeldo: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
| 68. lerroa: | 68. lerroa: | ||
== Ikus, gainera == |
== Ikus, gainera == |
||
* [[Igeldoko funikularra]] |
* [[Igeldoko funikularra]] |
||
* [[Igeldoko jolas-parkea]] |
|||
{{Donostiako auzo aurkibidea}} |
{{Donostiako auzo aurkibidea}} |
||
21:04, 25 urtarrila 2010ko berrikusketa
| Igeldo | |
|---|---|
 Euskal Herria | |
 Igeldoko itsasargia. | |
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea |  Gipuzkoa |
| Udalerria | Donostia |
| Administrazioa | |
| Posta kodea | 20008 |
| INE kodea | |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 43°18′33″N 2°02′10″W / 43.30919025°N 2.03611112°W |
| Garaiera | 248 metro |
| Demografia | |
| Biztanleria | 1.051 : Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragilea Espresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat) |
Igeldo Donostiako auzoa da. 11 km² luze-zabal dau eta 1.105 biztanle ditu[1]. Ezaguna da izen bereko mendia Kontxako badia mendebaldean itxi eta tontorrean jolas-parkea eta dorre bat dituelako.
1845an udalerri izan zen, baina 6 urte geroago Donostiako auzo bilakatu zen berriz. Bertan dago meteorologia zentroa.
Mendia
Mendiak Igeldo izena du, baina Kontxako badiatik hurbilen dagoen aldeari Txubillo izena ere badu[2][3]. Mendiak dituen hiru tontorrak direla-eta, Hiru Txubilloak ere deitu izan zaio. Badiatik hurbilen dagoen tontorraren gailurrean dorrea dago, itsasargi izandakoa, eta egun jolas-parkekoa dena.
Historia
1180an herri gisa bazen Donostiako herribildua sortu zenean. Antso VI.a Nafarroakoak eman zuen hiri gutunaren ondorioz Igeldo Donostiaren barruan geratu zen eta, beraz, udalerria sortu zenetik auzoa izan da.
1379an Henrike II.a Gaztelakoak Igeldoko biztanleak Donostiako biztanle izan zitezen agin zuen. Hala ere beti mantendu izan du kontzeju propioa, parrokia independente bat, bere mendien erabilera eta mugarriak. Igeldok bere errenten kudeaketa ere Donostiatik aparte egiten zuen. 1845ko udalerri legearen arabera Igeldok udalerria osatu zuen eta udaletxe eta alkatea izan zituen. 1851en Donostiara itzuli zen.
Gaur egun oraindik ere badago donostiar ez izatearen sentimendu sakon bat. 1991tik aurrera borroka bat piztu da berriro ere udalerri izateko. 1990ko hamarkadan Itxas Aurre izeneko elkarte desanexionista eratu zen. 1994an erreferendum bat egin zuten eta biztanleen %62,5ak bereiztearen alde bozkatu zuen.
Berez desanexio bat egiteko beharrezkoak diren ezaugarri guztiak baditu ere (aukera sozioekonomikoak, bereiztutako herrigunea...) EAJ, PSE, PP eta EA aurka agertu ziren eta ezin izan zen aurrera eraman erreferendumean erabakitakoa. Alde EB eta HB baino ez ziren agertu. 1995ean Udaletxean berriro ere desanexioa eskatu zuen Itxas Aurrek. Urte horretan bertan Gipuzkoako Foru Aldundiak udalerri berriak sortzeko araua aldatu zuen eta 2.500 biztanletan jarri zuen udalerria osatzeko gutxienekoa. Modu honetan Deban Itziarren kasua eta Igeldorena aldi berean itxi zituzten. Donostiako Udalak lege hori onartu ondoren modu erretroaktiboan erabaki zuen udalerri bat ez ematea. Hala ere Gipuzkoako Foru Aldundia da erabaki hori hartu behar duena.
1998an Euskadiko Auzitegi Gorenak eta 2003an Espainiako Auzitegi Gorenak arrazoia eman zioten Itxas Aurreri, legeak ezin direlako modu erretroaktiboan ezarri. 2008an pedania bat osatzeko eskaera aztertu zuen udalak eta oraindik ere sortu gabe dago.
Natura
Labar batean egoteak natura aberatsa edukitzeak ekarri du. Endemikoa den igel baten bizitokia ere bada, Hyla meridionalisen barietate bat[4]. Gaur egun desagertzeko arriskuan dago[5].
Kaleak
Hau da Igeldoko odonimia nagusia:
- Agiti bidea
- Aita Orkolaga pasealekua
- Amezti kalea
- Arritxulo bidea
- Buztinzuri bidea
- Etumeko bidea
- Gudamendiko bidea
- Igara bidea
- Igeldoko plaza
- Itsasalde Kkalea
- Kristobal Balentziaga pasealekua
- Lapabide
- Lizardia plaza
- Marabieta bidea
- Murgil bidea
- Pillotegi bidea
- Pokopandegi bidea
- Txalin bidea
- Tximistarri bidea
Erreferentziak
- ↑ Igeldo Herria powerpointa
- ↑ Tellabide, Josu; Agirresarobe, Asier; 101 bazter Donostiako (55 or.), Alberdania, ISBN 978-84-9868-003-4
- ↑ Txubillo b5m bilatzaile geografikoan
- ↑ Haritzalde Naturzaleen Elkartea
- ↑ 167/2006 Xedapena
Ikus, gainera
|
Donostiako auzoak |
|
|---|---|---|
|
Aiete (Bera-Bera • Miramon-Zorroaga ) • Altza ( Herrera, Larratxo ) • Amara • Amara Berri ( Loiolako Erriberak, Morlans ) • Antigua ( Benta Berri, Lugaritz ) | ||