Veneto: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 45°44′N 11°51′E / 45.73°N 11.85°E / 45.73; 11.85
Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: se:Veneto
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
5. lerroa: 5. lerroa:
|probintziak=[[Bellunoko probintzia|Belluno]]<br />[[Padovako probintzia|Padova]]<br />[[Rovigoko probintzia|Rovigo]]<br />[[Trevisoko probintzia|Treviso]]<br />[[Veneziako probintzia|Venezia]]<br />[[Veronako probintzia|Verona]]<br />[[Vicenzako probintzia|Vicenza]]
|probintziak=[[Bellunoko probintzia|Belluno]]<br />[[Padovako probintzia|Padova]]<br />[[Rovigoko probintzia|Rovigo]]<br />[[Trevisoko probintzia|Treviso]]<br />[[Veneziako probintzia|Venezia]]<br />[[Veronako probintzia|Verona]]<br />[[Vicenzako probintzia|Vicenza]]
|kokapena=Italy Regions Veneto Map.png
|kokapena=Italy Regions Veneto Map.png
|azalera=18.264
|azalera=18399
|biztanleria=4.699.950
|biztanleria=4957082
|urtea=2004
|urtea=2011
|dentsitatea=258
|dentsitatea=269,4
|udalerriak=581
|udalerriak=581
|burua=Giancarlo Galan
|burua=Luca Zaia
|buru_alderdia=Partito Liberale Italiano
|buru_alderdia=[[Lega Nord]]
|web=www.regione.veneto.it
|web=http://www.regione.veneto.it/channels
|}}
|}}
[[File:Provinces of Veneto map.png|thumb|300px|right|Venetoko probintziak]]
'''Veneto''' [[Italia]]ko eskualdea da, ipar-ekialdean dagoena eta [[Venezia]] hiriburu duena.
'''Veneto''' ([[italiera]]z: ''Veneto'', [[veneziera]]z: ''Vèneto'', [[friuliera]]z: ''Venit'', [[Ladino (erretorromaniera)|ladinoz]]: ''Veneto'') [[Italia]]ko ipar-ekialdeko eskualdea da. [[Venezia]] hiriburu duena. 18.399 km²ko azalera du eta [[2011]]n 4.957.082 biztanle zituen<ref>[http://demo.istat.it/bilmens2011gen/index.html Bilancio demografico Anno 2011 (dati provvisori). Regione: Veneto] Demo.istat.it</ref> (269,4 biztanle/km²).


Historikoki garrantzi handia izan zuen [[Veneziako Errepublika]]ren garaietan, [[VII. mende]]tik [[XVIII. mende]] arte.
Historikoki garrantzi handia izan zuen [[Veneziako Errepublika]]ren garaietan, [[VII. mende]]tik [[XVIII. mende]]ra arte.


== Geografia ==
18.391 km2-ko azalera dauka eta [[2008]]an 4.845.832 biztanle zituen (263.5 bz./km2).
Iparraldean [[Trentino-Adige Garaia]]rekin du muga, ipar-ekialdean [[Austria]]rekin, ekialdean [[Friuli-Venezia Giulia]] eskualdea eta [[Itsaso Adriatikoa]]rekin, hegoaldean [[Emilia-Romagna]]rekin eta mendebaldean [[Lonbardia]]rekin.


Iparraldea menditsua da oso. [[Gardako aintzira]]ren eta Karniar [[Alpe]]en artean [[Dolomitak]] daude. Bertako gailurrik garaienak [[Marmolada]] (3.342 m) eta Tre Cime di Lavaredo (2.999 m) dira. Hegoaldea ordoki emankorra da, Veneziaraino hedatzen dena. Eskualdeko ibairik garrantzitsuenak [[Po]], [[Adige]], [[Brenta]], [[Piave]] eta [[Livenza]] dira.

== Mugakideak ==
Iparraldean [[Trentino-Adige Garaia]] eskualdea eta [[Tirol (Austria)|Tirol]] eta [[Karnten]] estatuak ([[Austria]]), hegoaldean [[Emilia-Romagna]], ekialdean [[Friuli-Venezia Giulia]] eskualdea eta [[Itsaso Adriatikoa]] eta mendebaldean [[Lonbardia]] mugakide ditu.


== Probintziak ==
== Probintziak ==
Administratiboki, Veneto zortzi probintziatan banaturik dago.
* [[Bellunoko probintzia|Belluno]], BL ([[Belluno]] hiriburua).
{|class="wikitable centered"
* [[Padovako probintzia|Padova]], PD ([[Padova]]).
|-
* [[Rovigoko probintzia|Rovigo]], RO ([[Rovigo]]).
! style="background:#CCCCFF"|Probintzia
* [[Trevisoko probintzia|Treviso]], TV ([[Treviso]]).
! style="background:#CCCCFF"|Azalera (km²)
* [[Veneziako probintzia|Venezia]], VE ('''[[Venezia]]''').
! style="background:#CCCCFF"|Biztanleak (2011)
* [[Veronako probintzia|Verona]], VR ([[Verona]]).
! style="background:#CCCCFF"|Dentsitatea
* [[Vicenzako probintzia|Vicenza]], VI ([[Vicenza]]).
! style="background:#CCCCFF"|Udalerriak
! style="background:#CCCCFF"|Hiriburua
|-
| [[Bellunoko probintzia|Belluno]], BL
| 3.678
| 212.984
| 57,9
| 69
| [[Belluno]]
|-
| [[Padovako probintzia|Padova]], PD
| 2.141
| 939.131
| 438,6
| 104
| [[Padova]]
|-
| [[Rovigoko probintzia|Rovigo]], RO
| 1.789
| 248.049
| 138,6
| 50
| [[Rovigo]]
|-
| [[Trevisoko probintzia|Treviso]], TV
| 2.477
| 891.597
| 359,9
| 95
| [[Treviso]]
|-
| [[Veneziako probintzia|Venezia]], VE
| 2.463
| 866.259
| 351,7
| 44
| [[Venezia]]
|-
| [[Veronako probintzia|Verona]], VR
| 3.121
| 925.290
| 296,5
| 98
| [[Verona]]
|-
| [[Vicenzako probintzia|Vicenza]], VI
| 2.722
| 873.772
| 321
| 121
| [[Vicenza]]
|}


== Udalerri nagusiak ==
== Udalerri nagusiak ==
{|class="wikitable centered"
# [[Venezia]], VE: 269.486 biztanle (2008).
|-
# [[Verona]], VR: 264.732.
! style="background:#CCCCFF"|Ord.
# [[Padova]], PD: 211.915.
! style="background:#CCCCFF"|Udalerria
# [[Vicenza]], VI: 114.525.
! style="background:#CCCCFF"|Biztanleak<br />(2011)
# [[Treviso]], TV: 82.025.
! style="background:#CCCCFF"|Azalera<br />(km²)
# [[Rovigo]], RO: 51.792.
! style="background:#CCCCFF"|Dentsitatea<br />(hab./km²)
# [[Chioggia]], VE: 50.812.
! style="background:#CCCCFF"|Garaiera<br />(m)
# [[Bassano del Grappa]], VI: 42.650.
! style="background:#CCCCFF"|Probintzia
# [[San Donà di Piave]], VE: 40.212.
|-
# [[Schio]], VI: 39.055.
| '''1.'''
| [[Venezia]]
| 270.589
| 414,57
| 653,6
| 1
| [[Veneziako probintzia|VE]]
|-
| '''2.'''
| [[Verona]]
| 264.161
| 206,63
| 1.278,6
| 59
| [[Veronako probintzia|VR]]
|-
| '''3.'''
| [[Padova]]
| 214.099
| 92,85
| 2.305,8
| 12
| [[Padovako probintzia|PD]]
|-
| '''4.'''
| [[Vicenza]]
| 115.655
| 80,54
| 1436
| 39
| [[Vicenzako probintzia|VI]]
|-
| '''5.'''
| [[Treviso]]
| 83.504
| 55,50
| 1.504,6
| 15
| [[Trevisoko probintzia|TV]]
|-
| '''6.'''
| [[Rovigo]]
| 53.390
| 108,55
| 491,8
| 6
| [[Rovigoko probintzia|RO]]
|-
| '''7.'''
| [[Chioggia]]
| 50.600
| 185,20
| 273,2
| 2
| [[Veneziako probintzia|VE]]
|-
| '''8.'''
| [[Bassano del Grappa]]
| 43.716
| 46,79
| 934,3
| 129
| [[Vicenzako probintzia|VI]]
|-
| '''9.'''
| [[San Donà di Piave]]
| 41.917
| 78,73
| 532,4
| 3
| [[Veneziako probintzia|VE]]
|-
| '''10.'''
| [[Schio]]
| 39.688
| 67,04
| 592
| 200
| [[Vicenzako probintzia|VI]]
|}
== Ekonomia ==
Laborantza ([[arto]]a, [[gari]]a, [[garagar]]ra, azukre erremolatxa, [[mahats]]a, fruitu arbolak) eta industria (janari industria, ehungintza, altzairugintza, papergintza, azukre findegiak, ontziolak) dira ekonomiaren oinarriak. Veneziakoa eta Chioggiakoa dira eskualdeko portu nagusiak.


== Venetoar ezagunak ==
== Venetoar ezagunak ==
* [[Marco Polo]], esploratzaile eta merkatari veneziarra
* [[Marco Polo]], veneziar esploratzaile eta merkataria.
* [[Giacomo Casanova]], abenturazale veneziarra
* [[Giacomo Casanova]], veneziar abenturazalea.
* [[Carlo Goldoni]], [[XVIII. mendea|XVIII. mendeko]] dramaturgo veneziarra
* [[Carlo Goldoni]], [[XVIII. mendea|XVIII. mendeko]] veneziar antzerkigilea.
* [[Giorgione]], margolaria
* [[Giorgione]], margolaria.
* [[Andrea Mantegna]], [[Pizkunde]]ko margolaria
* [[Andrea Mantegna]], [[Pizkunde]]ko margolaria.
* [[Giovanni Bellini]], [[Pizkunde]]ko margolaria
* [[Giovanni Bellini]], [[Pizkunde]]ko margolaria.
* [[Giambattista Tiepolo]], [[XVII. mendea|XVII. mendeko]] margolaria
* [[Giambattista Tiepolo]], [[XVII. mendea|XVII. mendeko]] margolaria.
* [[Tiziano Vecellio]], [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] margolaria
* [[Tiziano Vecellio]], [[XVI. mendea|XVI. mendeko]] margolaria.
* [[Canaletto]], [[XVII. mendea|XVII. mendeko]] margolaria
* [[Canaletto]], [[XVII. mendea|XVII. mendeko]] margolaria.
* [[Andrea Palladio]], [[Pizkunde]]ko arkitektoa
* [[Andrea Palladio]], [[Pizkunde]]ko arkitektoa.
* [[Paolo Veronese]], margolari veronarra
* [[Paolo Veronese]], veronar margolaria.
* [[Antonio Vivaldi]], musikagilea, biolinjolea eta musika barroko konposatzailea
* [[Antonio Vivaldi]], musikagilea, biolinjolea eta musika barroko konposatzailea.
* [[Luciano Benetton]], enpresaria
* [[Luciano Benetton]], enpresaburua.
* [[Giovanni Rana]], enpresaria
* [[Giovanni Rana]], enpresaburua.


== Ikus, gainera ==
== Ikus, gainera ==
65. lerroa: 200. lerroa:
* [[Padania]]
* [[Padania]]
* [[Veneziera]]
* [[Veneziera]]

== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2012/12/04}}
{{erreferentzia_zerrenda}}


== Kanpo loturak ==
== Kanpo loturak ==
* {{it}} [http://www.regione.veneto.it Webgune ofiziala]
* {{it}} [http://www.regione.veneto.it/channels Webgune ofiziala]


{{Italiako eskualde aurkibidea}}
{{Italiako eskualde aurkibidea}}

01:00, 5 abendua 2012ko berrikusketa

Veneto
Administrazioa
Estatua Italia
HiriburuaVenezia
ProbintziakBelluno
Padova
Rovigo
Treviso
Venezia
Verona
Vicenza
Udalerriak581
Geografia
Koordenatuak45°44′N 11°51′E / 45.73°N 11.85°E / 45.73; 11.85
Azalera18399 km²
Demografia
Biztanleria4957082 biztanle (2011)
Dentsitatea269,4 bizt/km²
http://www.regione.veneto.it/channels
Venetoko probintziak

Veneto (italieraz: Veneto, venezieraz: Vèneto, friulieraz: Venit, ladinoz: Veneto) Italiako ipar-ekialdeko eskualdea da. Venezia hiriburu duena. 18.399 km²ko azalera du eta 2011n 4.957.082 biztanle zituen[1] (269,4 biztanle/km²).

Historikoki garrantzi handia izan zuen Veneziako Errepublikaren garaietan, VII. mendetik XVIII. mendera arte.

Geografia

Iparraldean Trentino-Adige Garaiarekin du muga, ipar-ekialdean Austriarekin, ekialdean Friuli-Venezia Giulia eskualdea eta Itsaso Adriatikoarekin, hegoaldean Emilia-Romagnarekin eta mendebaldean Lonbardiarekin.

Iparraldea menditsua da oso. Gardako aintziraren eta Karniar Alpeen artean Dolomitak daude. Bertako gailurrik garaienak Marmolada (3.342 m) eta Tre Cime di Lavaredo (2.999 m) dira. Hegoaldea ordoki emankorra da, Veneziaraino hedatzen dena. Eskualdeko ibairik garrantzitsuenak Po, Adige, Brenta, Piave eta Livenza dira.

Probintziak

Administratiboki, Veneto zortzi probintziatan banaturik dago.

Probintzia Azalera (km²) Biztanleak (2011) Dentsitatea Udalerriak Hiriburua
Belluno, BL 3.678 212.984 57,9 69 Belluno
Padova, PD 2.141 939.131 438,6 104 Padova
Rovigo, RO 1.789 248.049 138,6 50 Rovigo
Treviso, TV 2.477 891.597 359,9 95 Treviso
Venezia, VE 2.463 866.259 351,7 44 Venezia
Verona, VR 3.121 925.290 296,5 98 Verona
Vicenza, VI 2.722 873.772 321 121 Vicenza

Udalerri nagusiak

Ord. Udalerria Biztanleak
(2011)
Azalera
(km²)
Dentsitatea
(hab./km²)
Garaiera
(m)
Probintzia
1. Venezia 270.589 414,57 653,6 1 VE
2. Verona 264.161 206,63 1.278,6 59 VR
3. Padova 214.099 92,85 2.305,8 12 PD
4. Vicenza 115.655 80,54 1436 39 VI
5. Treviso 83.504 55,50 1.504,6 15 TV
6. Rovigo 53.390 108,55 491,8 6 RO
7. Chioggia 50.600 185,20 273,2 2 VE
8. Bassano del Grappa 43.716 46,79 934,3 129 VI
9. San Donà di Piave 41.917 78,73 532,4 3 VE
10. Schio 39.688 67,04 592 200 VI

Ekonomia

Laborantza (artoa, garia, garagarra, azukre erremolatxa, mahatsa, fruitu arbolak) eta industria (janari industria, ehungintza, altzairugintza, papergintza, azukre findegiak, ontziolak) dira ekonomiaren oinarriak. Veneziakoa eta Chioggiakoa dira eskualdeko portu nagusiak.

Venetoar ezagunak

Ikus, gainera

Erreferentziak

Kanpo loturak