Eguraldi iragarpen: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

23:25, 17 otsaila 2021ko berrikusketa

Presio iragarpena bost egunera Ozeano Barean, Ipar Amerikan eta Ipar Atlantikoan (2008-6-9).

Eguraldi iragarpena etorkizunean eta leku jakin batean atmosferaren egoera aztertzeko zientzia eta teknologiaren aplikazioa da. Gizakiok betidanik saiatu izan dugu eguraldia iragartzen. Gaur egun, eguraldia iragartzeko atmosfera ikertzen duten meteorologiaren erabideak erabiltzen dira. Hala ere, atmosferaren izaera kaotikoa eta ezaguera partzialak zehazgabe bihurtzen ditu iragarpenak, batez ere, denbora pasa ahala.

Eguraldi iragarpenak eskualde-mailan eta, bereziki, toki-mailan egitea oso jarduera garrantzitsua da gaur egun, eta oso hedatuta dago ia mundu osoan eta jarduera askotan. Hegazkintza zibilaren antolaketa (ordutegiak, aurreikuspenak, hegaldien alternatibak, etab.) iragarpen oso zehatzen mende dago, eta gero eta gehiago. Gauza bera gertatzen da beste jarduera-mota batzuekin (nekazaritza, garraioa, merkataritza, mota guztietako zerbitzuak, etab.). Jarduera hau estazio meteorologikoek emandako datuetan oinarritzen da. Estazio meteorologiko horiek estrategikoki kokatuta daude eta elkarren artean komunikatuta, eta uneoro satelite meteorologiko askotatik lortutako informazioan oinarritzen da, batez ere satelite geoegonkorretatik, droneetatik eta datu atmosferikoak lortzeko beste bitarteko batzuetatik.

Munduko leku batzuetan, eguraldi iragarpena erabiltzen da egun jakin batean nola jantzi erabakitzeko. Kanpoko jarduerak euri, elur eta haize hotzaren eraginpean daudenez, iragarpenak erabilgarriak dira oso ekitaldiak antolatzeko.

Historia

Gizadia betidanik saiatu izan da eguraldia nolakoa izango zen aurreikusten, milurtetan modu informalean eta XIX. mendetik modu zientifikoagoan^[1]. Eguraldi iragarpenak egiten dira leku jakin batean datuak bilduz eta meteorologia erabiliz atmosfera nola aldatuko den iragartzeko.

Eguraldia iragartzeko lehenengo saiakerak antzinaroan egin zuten. K.a. 650. urtean, babiloniarrek hodeien ezaguera eta astrologia erabili zuten eguraldia ikertzeko. K. a. 340n, Aristotelesek Meteorologica idatzi zuen.

Baina, meteorologia modernoaren sorrera 1837an telegrafoarekin batera. Geroztik gaur egun erabiltzen diren instrumentu guztiak sortu zituzten. Baita meteorologo famatuenak sortu ere, tartean Francis Beaufort (Beaufort eskalaren sortzaile), Robert Fitzroy (Fitzroy barometroa asmatu zuena), Lewis Fry Richardson (1922an, eguraldiaren zenbaki-iragarpen sortzailea), eta abar.

Teknikak

Datuak biltzeko honako instrumentu tradizionalak ez ezik honako hauek ere erabiltzen dira:

Behin datuak bilduta eguraldiaren zenbaki-iragarpen teoria erabiltzen da, superordenagailuei esker modeluak sortzeko. Gero datuak aurkitu behar dira ikusizko era batean jendea jakitun ipintzeko. Horretarako, herrialdeek agentziak sortu dituzte (Estatu Batuetan National Weather Service (NWS) edo Eusko Jaurlaritzak Euskalmet). Agentzia hauek komunikabideen bidez zabaltzen dute iragarpena.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Euskalmet
(Ingelesez) AEBetako National Weather Service agentzia
(Ingelesez) Erresuma Batuko meteorologia-agentzia
(Frantsesez) Frantziako meteorologia-agentzia
(Gaztelaniaz) Espainiako meteorologia-agentzia

Datuak: Q182868

↑ Eric D. Craft. An Economic History of Weather Forecasting. 2007-5-3.

[1] Eric D. Craft. An Economic History of Weather Forecasting. 2007-5-3.

[1]

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 [[Image:Day5pressureforecast.png|thumb|right|Presio iragarpena bost egunera Ozeano Barean, Ipar Amerikan eta Ipar Atlantikoan (2008-6-9).]]
 {{Eguraldia}}
-'''Eguraldiaren iragarpena''' geroaldian eta leku jakin batean [[atmosfera]]ren egoera aztertzeko [[zientzia]] eta [[teknologia]]ren aplikazioa da. [[Gizaki]]ok betidanik saiatu izan dugu [[eguraldi]]a iragartzen. Gaur egun, [[eguraldi]]a iragartzeko [[atmosfera]] ikertzen duten [[meteorologia]]ren erabideak erabiltzen dira. Hala ere, [[atmosfera]]ren izaera kaotikoa eta ezaguera partzialak zehazgabe bihurtzen ditu iragarpenak, batez ere, denbora pasa ahala.
+'''Eguraldi iragarpena''' etorkizunean eta leku jakin batean [[atmosfera]]ren egoera aztertzeko [[zientzia]] eta [[teknologia]]ren aplikazioa da. [[Gizaki]]ok betidanik saiatu izan dugu [[eguraldi]]a iragartzen. Gaur egun, [[eguraldi]]a iragartzeko [[atmosfera]] ikertzen duten [[meteorologia]]ren erabideak erabiltzen dira. Hala ere, [[atmosfera]]ren izaera kaotikoa eta ezaguera partzialak zehazgabe bihurtzen ditu iragarpenak, batez ere, denbora pasa ahala.
+Eguraldi iragarpenak eskualde-mailan eta, bereziki, toki-mailan egitea oso jarduera garrantzitsua da gaur egun, eta oso hedatuta dago ia mundu osoan eta jarduera askotan. [[Hegazkintza|Hegazkintza zibil]]aren antolaketa (ordutegiak, aurreikuspenak, hegaldien alternatibak, etab.) iragarpen oso zehatzen mende dago, eta gero eta gehiago. Gauza bera gertatzen da beste jarduera-mota batzuekin ([[nekazaritza]], [[garraio]]a, [[merkataritza]], mota guztietako zerbitzuak, etab.). Jarduera hau [[estazio meteorologiko]]ek emandako datuetan oinarritzen da. Estazio meteorologiko horiek estrategikoki kokatuta daude eta elkarren artean komunikatuta, eta uneoro [[satelite meteorologiko]] askotatik lortutako informazioan oinarritzen da, batez ere [[satelite geoegonkor]]retatik, [[drone]]etatik eta datu atmosferikoak lortzeko beste bitarteko batzuetatik.
+Munduko leku batzuetan, eguraldi iragarpena erabiltzen da egun jakin batean nola jantzi erabakitzeko. Kanpoko jarduerak [[euri]], [[elur]] eta [[haize]] hotzaren eraginpean daudenez, iragarpenak erabilgarriak dira oso ekitaldiak antolatzeko.
 == Historia ==