Bildoski

Bildoski
	ardiki

Bildoskia, arkumekia edo axurikia bildotsaren okela da^[1] 300 egun baino gutxiagoko animaliei dagokie, eta 5,5 eta 30 kilo arteko pisua izaten du (adinaren arabera); denbora hori igarota, ardiki esaten zaio. Espainiako gastronomian esneko arkumea jatea oso tipikoa da.

Ekoizpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bildoskiaren ekoizpena (kt)
	2011	2012	2015
Mundua	8528	8595	9323
Txina	2044	2045	2248
Australia	517	554	721
Zeelanda Berria	452	456	487
Turkia	253	272	336
Iran	272	275	314
Erresuma Batua	301	275	302
Aljeria	253	261	270
India	247	242	232
Errusia	171	173	187
Kazakhstan	130	133	144
Nigeria	172	123	143
Turkmenistan	112	131	131
Espainia	131	122	116
Frantzia	115	113	108
Brasil	84	85	90.3
Ameriketako Estatu Batuak	69	72	70.6
Grezia	92.7	92	64.6
Mexiko	56.5	57.7	59.4
Argentina	65.9	59.0	57.6
Indonesia	46.8	44.4	44.5
Peru	34.3	35.3	33.2
Alemania	39.9	36.5	32.1
Txile	11.2	9.6	9.06
Kolonbia	4.48	3.19	2.19

Iturria: Helgi Library,^[2] World Bank, FAOSTAT

Erlijioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Arkumeki purutzat (kosher) hartzen da, judaismoaren arabera jateko modukoa, erritu juduaren arabera sakrifikatzen bada (baina ez ardi-esnean kozinatua). Erlijio musulmanean ere haragi halala da, animalia erritu musulmanaren arabera sakrifikatu bada.

Kristauek arkumeki jan ohi dute Pazko egunean, hebrearrek Egiptotik irten aurretik jan zuten bildoskiri erreferentzia eginez, hauen odolak, euren seme nagusiak, aingeru sarraskitzailearengandik babestu zituelarik (Egiptoko hamargarren izurritea). Kristauentzat, bildotsak Kristoren sinboloa ere bada, "munduaren bekatua kentzen duen Jainkoaren bildotsa". Hala ere, praktika hutsa da, eta ez betebehar erlijiosoa.

Islamean, animalia honen sakrifizioak Eid al-Adha jaialdian Abraham profetak egin omen zuen sakrifizioa ospatzen du.