Hugo Chávez

Hugo Chávez
Irudi gehiago
Venezuelako Alderdi Sozialista Batuako Alderdiko burua 2007ko martxoaren 9a - 2013ko martxoaren 5a ← baliorik ez - Nicolás Maduro → Venezuelako presidentea 1999ko otsailaren 2a - 2013ko martxoaren 5a ← Rafael Caldera - Nicolás Maduro →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Hugo Rafael Chávez Frías
Jaiotza	Sabaneta, 1954ko uztailaren 28a
Herrialdea	Venezuela
Bizilekua	La Casona (en)
Lehen hizkuntza	gaztelania
Heriotza	Hospital Militar de Caracas (en) , 2013ko martxoaren 5a (58 urte)
Hobiratze lekua	Historical museum in Caracas (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: ondesteko minbizia
Familia
Aita	Hugo de los Reyes Chávez
Ama	Elena Frías de Chávez
Ezkontidea(k)	Nancy Colmenares (en)  (1977 -  1995) Marisabel Rodríguez de Chávez (en)  (1997 -  2004)
Seme-alabak	ikusi María Gabriela Chávez
Anai-arrebak	ikusi Adán Chávez (en) Argenis Chávez (en) Aníbal José Chávez Frías
Familia	ikusi Asdrúbal Chávez (en) (lehengusu)
Hezkuntza
Heziketa	Military Academy of the Bolivarian Army (en)
Hizkuntzak	gaztelania
Irakaslea(k)	Hugo José García Hernández (en)
Jarduerak
Jarduerak	politikaria eta ofizierra
Posizio edo espezialitatea	Pitchinga
Lateralitatea	ezkerra
Altuera	173 zentimetro
Jasotako sariak	ikusi Al-Gaddafi International Prize for Human Rights Order of Francisco Morazán  (2014ko urtarrilaren 27a) Grand Collar of the Order of Prince Henry  (2001eko azaroaren 8a) Order of the Liberator Order of Francisco de Miranda Order of the Star of Carabobo José Martí ordena  (1999ko azaroaren 17a) National Order of Merit Carlos Manuel de Cespedes  (2004) Ribbon of the Order of the Republic of Serbia  (2013ko martxoaren 6a) Order of Umayyad Uatsamonga Order Order of the Friendship of Peoples  (2008ko uztailaren 23a) Blue Planet Award  (2008) honorary doctor of the University of International Business and Economics  (2001) Augusto César Sandinoren ordena  (2007ko urtarrilaren 11) Medal of the Oriental Republic of Uruguay  (2006ko martxoaren 15a) Order of the Southern Cross Order of the Liberator General San Martín Order of the Republic of Serbia Order of Honour and Glory
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Venezuelan Army (en)
Gradua	teniente koronel komandante buru
Parte hartutako gatazkak	First Venezuelan coup d'etat attempt of 1992 (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa
Alderdi politikoa	Revolutionary Bolivarian Movement-200 (en) Bostgarren Errepublika Mugimendua Venezuelako Alderdi Sozialista Batua
chavez.org.ve eta todochavez.gob.ve

Hugo Rafael Chávez Frías (Sabaneta, Barinas, 1954ko uztailaren 28a - Caracas, 2013ko martxoaren 5a) venezuelar militar eta politikaria izan zen. 1999ko otsailaren 2tik 2013ko martxoaren 5ean hil zen arte Venezuelako 53. presidentea izan zen.

Bere mugimendu politikoan, Simón Bolívar El Libertador (Askatzailea) heroi nazionalaren irudia erabiliz, sozialismo demokratikoa eta Hego Amerikaren integrazioa egin ditu bere programaren ardatz, horren ondorioz AEBen inperialismoaren, neoliberalismo ekonomikoaren eta globalizazioaren aurkako aurpegi ezaguna bihurtuz.

Ibilbide politikoa

Venezuelako armadako ofiziala zela, 1992an Carlos Andrés Pérez presidentearen kontrako estatu kolpean buruzagi izan zen Chávez. Estatu kolpeak ez zuen bere helburua lortu, eta kartzelatik igaro ondoren, Chávezek Bosgarren Errepublikaren Mugimendua (MVR, gaztelaniaz) ezkerreko alderdia sortu zuen. 1998ko hauteskundeak irabazi zituen bozen %60 baino gehiagorekin, Venezuelako gehiengo pobrearen zerbitzuan lan eginen zuela aginduta.

Bere gobernua babesten zuten alderdi politikoek ordura arteko politikariak boteretik baztertzea lortu zuten. Konstituzio berri bat onartu zen eta Venezuelako Errepublika zena, Venezuelako Errepublika Bolibartarra bihurtu zen. Bolivar Misioak garatu zituen, Venezuelako auzune eta herrixka pobreetan osasun eta hezkuntza beharrak asetzeko helburuarekin. Nazioarteko Diru Funtsa eta Mundu Bankuaren politika neoliberalak gaitzetsi zituen eta Hego Amerikako nazioen integrazioan urratsak eman zituen, aldi berean Ameriketako Estatu Batuen atzerri politikaren kontra zuzen zuzenean joz.

Neurri horiek hautsak harrotu zituzten bai Venezuelan bai kanpoan. Chávezek kritika nahiz laudorio beroenak jaso zituen. Venezuela barnean, txiroei lagundu eta ekonomiaren hazkundea eragin zuen, nahiz eta kritikarien iritziz autokratikoa izan eta ekonomia galbidera eraman zuela esan. Atzerrian ere, hainbat gobernuk petrolioaren prezioren egonkortasunerako eta eskualdeko bakerako mehatxutzat jo zuen Chávez. Beste batzuek, aldiz, laguntza programei harrera beroa eman zieten.

Chávez 2013ko martxoaren 5ean hil zen, minbiziaren ondorioz, artean Venezuelako presidente zela. Nicolás Maduro presidenteordeak hartu zuen haren lekua.

Ikus, gainera

• Chavismo

Kanpo estekak

• Amagoia MUJIKA: Hugo Chavez: Utopiaren sortzaile Paperekoa.berria.info
• Herriak aldiro babestu duen agintari bat Paperekoa.berria.info

• Datuak: Q8440
• Multimedia: Hugo Chávez / Q8440
• Aipu famatuak: Hugo Chávez