2015eko zika birusaren agerraldia Amerikan

Wikipedia, Entziklopedia askea
Herrialdea Kasuak
 Brasil Brasil 1,482,701
 Kolonbia Kolonbia 22,600
 El Salvador El Salvador 6,310
 Venezuela Venezuela 4,500
 Honduras Honduras 3,700
 Guatemala Guatemala 105
 Panama Panama 50
 Mexiko Mexiko 38
 Ekuador Ekuador 23
 Puerto Rico Puerto Rico 19
 Nikaragua Nikaragua 15
 Dominikar Errepublika Dominikar Errepublika 10
 Paraguai Paraguai 6
 Haiti Haiti 5
 Italia Italia 4
 Bolivia Bolivia 4
 Kanada Kanada 4
 Txile Txile 3
 Argentina Argentina 3
 Espainia Espainia 2
 AEB Ameriketako Estatu Batuak 2
 Costa Rica Costa Rica 2
 Peru Peru 1
 Jamaika Jamaika 1
 Bahamak Bahamak 1
Guztia
&Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ",".Adierazpen errorea: puntuazio karaktere ezezaguna ","1,520,105
Gaur egun edo aurreko urtetan zika birusaren presentzia izan duten herrialdeak (2016ko urtarrilean).

2015ean zika birusaren agerraldia zabal Amerikan gertatu zen. Agerraldiaren lehenengo datuak urte horren apirilean eman ziren, Brasilen, eta handik Hego-Amerikako eta Karibeko beste herrialdetara zabaldu zen. Aurretik birusa Afrikan, Asian eta Ozeano Barean detektatua izan zen. Zika birusa (ZIKV) Flavivirusa da eta izen bereko gaixotasuna sortzen du. Birusa eltxo batek zabaldu egiten du, Aedes generokoa. Familia bereko gaixotasunak hauexek dira: sukar horia, denge sukarra, Mendebaldeko Niloko birusa, chikungunya sukarra eta entzefalitis japoniarra.

Sintomak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Berez ez da gaixotasun larria nahiz eta batzutan eragin gogorrak izan. Inkubazio garaia zenbat denborakoa den ez dago garbi baina laburra dela ematen du. Sintomak beste arbobirusek eragindako antzekoak dira: sukarra, konjuntibitis, mialgiak, ezinegona, zefaleak, artralgiak... Gaixotasunak bi egunetik zazpi egunetara irauten du.

Kezkagarriena ezagutu ditzakeen ondorio batzuk dira. Brasilen, esaterako, haurdun dauden emakueek izan ondoren jaioberrien artean mikrozefalia kasuak handitu dira. Dena dela, lotura hori oraindik ikertzekotan dago.

Gaur egun ez dago txertoarik gaixotasun hau prebenitzeko.

Ezkerrean mikrozefalia pairatu duen jaioberri bat eta eskuinean arazorik gabe jaiotako bat.

Zabaltze prozesua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

MSOren arabera Zika birusa eltxoen ziztaden bitartez zabaltzen da eta, baita ere, odol transfusioaren bidez. Birusaren lehenengo berriak 2007 eta 2013an Ozeano Barean eman ziren, Yap uhartean eta Polinesia Frantsesan hurrenez hurren. 2015ean, bestetik, Kolonbian eta Cabo Verden. Dagoeneko Amerikako 23 herrialdetan birusa indentifikatu da eta horrek oso azkar zabaltzen ari dela adierazten du.

Munduko Osasun Erakundearen alerta[aldatu | aldatu iturburu kodea]

MOEren arabera infekzioa Latinoamerikako 23 herrialdetan dago zabalduta.Margaret Chanek urtarrilaren 29an zera azaldu zuen: alerta maila gorena dagoela ezarrita. MOEren beste arduradunaren hitzetan, Marcos Espinal, hiru zein lau milioi pertsona infektatuak izango dira. Gaixotasuna Aedes aegypti eltxoa aurkitzen den toki guztietara helduko da. Denge sukarrak antzeko baldintzekin lurralde hori Ameriketako Estatu Batuen hegoaldetik Argentinaraino doa. Bakarrik Kanada eta Txile geldituko dira salbu.[1]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]