Bergamo

Koordenatuak: 45°41′42″N 9°40′12″E / 45.695°N 9.67°E / 45.695; 9.67
Wikipedia, Entziklopedia askea
Bergamo
Bergamo
Italiako udalerria
Administrazioa
Estatu burujabe Italia
Eskualdea Lombardia
ProbintziaBergamoko probintzia
AlkateaGiorgio Gori (en) Itzuli
Izen ofizialaBergamo
Jatorrizko izenaBergamo
Posta kodea24121–24129
ISTAT kodea016024
Geografia
Koordenatuak45°41′42″N 9°40′12″E / 45.695°N 9.67°E / 45.695; 9.67
Map
Azalera40.16 km²
Altuera249 m
MugakideakAzzano San Paolo, Curno, Gorle, Lallio, Mozzo, Orio al Serio, Paladina, Ponteranica, Seriate, Sorisole, Stezzano, Torre Boldone, Treviolo eta Valbrembo
Demografia
Biztanleria119.534 (2023ko urtarrilaren 1a)
−1.389 (2018)
Dentsitatea2.976,44 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia035
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakMulhouse, Greenville, Pueblo (Colorado), Tver, Olkusz (en) Itzuli, Bengbu, Buenos Aires, Cochabamba, Mendoza eta La Rioja
Katastro kodeaA794
Sailkapen sismikoa3 (Txikia)
MatrikulaBG
comune.bergamo.it

Bergamo[1] (italieraz ˈbɛrɡamo ahoskatua; lombardieraz Bèrghem edo Bergum) Milandik 40 km iparraldera dagoen hiri italiarra da, Bergamoko Alpeen (Alpi Orobie, 2.500-3.000 m) ondoan, Comoko aintziratik 70 km-tara eta Suitzako mugatik 100etara.

Hiriak gutxi gorabehera 120.000 biztanle ditu gaur egun, Lonbardiako laugarren udalerririk populatuena izanda. Bertan Orio al Serio aireportua dago. Goiko aldean gelditzen diren veneziar defentsa sistema arkitektonikoak Gizateriaren ondare izendatu zituzten 2017an.

Mugakideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bergamok honako udalerri hauekin egiten du muga:

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiri erromatarra izana, Lombardiako dukerri bateko hiriburua izan zen XII. mendean. Veneziaren mendean egon zen 1428tik 1797 arte.

1806an, Siero probintziako hiriburu bihurtu zen. 1815ean Austriaren mende geratu zen. Piemonteko hiria da 1859tik aurrera (Villafrancako Bakea), eta 2 urte geroago Italiako Erresumara batu zen.

2020an COVID-19ko pandemiak gogor jo zuen Bergamo, hildako ugari utziz eta osasun sistema gaindituz.

Ondarea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • XV. mendeko katedrala.
  • Colleoni kapera.
  • Palazzo della Ragione.
  • Contarini iturria.
  • Palazzo Nuovo.
  • Piazza Vittorio Veneto.

Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ehun langintzagune garrantzitsua da aspaldidanik eta altzairugintza eta mekanika industriak garrantzizkoak dira egun. Famatua da bertako bergamota lurringintzan erabiltzen den laranja mota.

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

    Datu klimatikoak (Bergamo (1971–2000, muturrekoak 1946–egun))    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 21.9 22.7 27.1 31.9 35.5 36.3 39.0 37.9 32.4 29.0 23.0 19.0 39.0
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 6.6 8.6 13.0 16.4 21.4 25.3 28.3 27.8 23.4 17.6 11.1 7.2 17.2
Batez besteko tenperatura (ºC) 2.7 4.4 8.2 11.4 16.2 19.9 22.8 22.6 18.6 13.3 7.3 3.4 12.6
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) -1.1 0.1 3.3 6.3 11.0 14.5 17.3 17.3 13.8 9.0 3.4 -0.3 7.9
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -15.0 -20.1 -7.7 -3.6 1.7 4.2 8.9 8.4 5.1 -1.7 -7.0 -12.4 -20.1
Pilatutako prezipitazioa (mm) 66.1 54.0 71.5 87.4 122.5 121.2 91.9 100.3 114.3 121.5 87.5 64.4 1102.6
Prezipitazio egunak (≥ 1.0 mm) 7.1 5.3 7.0 9.3 11.1 9.1 6.3 7.2 6.5 8.3 7.1 6.6 90.9
Hezetasuna (%) 75 75 68 71 69 67 67 68 71 75 78 79 72
Iturria: Servizio Meteorologico (hezetasuna 1961–1990)[2][3][4]
Hiriaren ikuspegia.

Hiri senidetuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bergamo ondorengo hiriekin senidetuta dago.[5]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]