Selma Lagerlöf

Selma Lagerlöf
	; Irudi gehiago
8. seat 7 of the Swedish Academy (en)	; 1914ko abenduaren 20a - 1940ko martxoaren 16a ; ← Albert Theodor Gellerstedt (en) - Hjalmar Gullberg (en) →
8. seat 7 of the Swedish Academy (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf
Jaiotza	en Suède (en) , 1858ko azaroaren 20a
Herrialdea	Suedia
Lehen hizkuntza	suediera
Heriotza	Östra Ämtervik church parish (en) , 1940ko martxoaren 16a (81 urte)
Hobiratze lekua	Östra Ämtervik cemetery (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: istripu zerebrobaskularra
Familia
Aita	Erik Gustaf Lagerlöf
Ama	Elisabet Lovisa Wallroth
Ezkontidea(k)	ezkongabea
Anai-arrebak	ikusi Daniel Lagerlöf (en) ;
Leinua	Lagerlöf family (en)
Hezkuntza
Heziketa	Högre lärarinneseminariet (en) ; (1882 - 1885)
Hizkuntzak	suediera
Jarduerak
Jarduerak	eleberrigilea, haur literatura idazlea, biografoa, irakaslea, poeta, idazlea, prosalaria, itzultzailea, autobiografialaria eta autorea
Lantokia(k)	Stockholm
Lan nabarmenak	ikusi Gösta Berlings Saga (en) ; The Wonderful Adventures of Nils (en) ; Jerusalem (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Literaturako Nobel Saria (1909) ; honorary doctor of the University of Uppsala ; Order of the Three Stars, 3rd Class (1929ko maiatzaren 23a) ; Litteris et Artibus (1909) ; Knight of the Order of the White Rose of Finland ; Ohorezko Legioko ofiziala ; Knight First Class of the Order of St. Olav‎ ; Officer of the Order of Leopold ; Illis quorum ;
Kidetza	Suediar Akademia; Samfundet De Nio (en) ; Svenska hem (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Luteranismoa
Alderdi politikoa	Free-minded National Association (en)
	selmalagerlof.org

Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf (ˈsɛlˈma ˈlɑːɡə(r)ˈløːv ahoskatua; Mårbacka, Värmland, 1858ko azaroaren 20a- ib., 1940ko martxoaren 16a) idazle suediarra izan zen, Literaturako Nobel Saria jaso zuen lehen emakumea.

Maistra lanbidez aritu zen eta bere ikasleei Suediako geografia azaltzeko liburu bat enkargatu ziotenez, testu liburua egin beharrean Suedia guztia zeharkatzeari ekin zion. Honen ondoren Nils Holgerssons underbara resa genom sverije liburu famatua idatzi zuen. Suediako geografia ezagutzeko parada izateaz gain irakurleak Nils gaztetxoaren abenturak eta pasadizoekin gozatu egiten du. 1909an nobela hori idatzi eta hiru urtetara, Literaturako Nobel saria jaso zuen.^[1]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eritasun batek herren utzi zuen aldi batez, baina, gainerakoan, bere haurtzaroa zoriontsua izan zen. Etxean irakatsi zioten, gero Stockholmen ikasi zuen irakasle izateko, eta 1885ean Landskronara joan zen. Han idatzi zuen bere lehen eleberria, Gösta Berlings saga (1891). Liburuak 12 Cavaliers-en istorioa kontatzen du, Estilo lirikoan idatzia, Thomas Carlyleren eragin nabarikoa. 1890eko hamarkadako suediar berpizkunde erromantikoan parte hartu zuen.^[1]

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1891, Gösta Berlings Saga (Gösta Berling-en saga, eleberria)
1894, Osynliga Länkar (begizta izkututak, ipuinak)
1895, Ett äfventyr i Vineta (abentura bat Vinetan , eleberria)
1897, Antikrists mirakler (Antikristoren mirariak, eleberria)
1899, En Herrgårdssägen (oinetxeko ipuina, eleberria)
1899, Drottningar i Kungahälla (Kungahällan erreginak, ipuinak)
1901, Jerusalem: I Dalarne (Jerusalén: Dalecarlian, liburu I, eleberria)
1902, Jerusalem: I Heliga Landet (Jerusalén: Lur santuan, liburu II, eleberria)
1904, Herr Arnes penningar (Arne jaunaren dirua, eleberria)
1904, Kristuslegender (kristoren elezaharrak, ipuinak)
1906, Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige. Första delen. (Nils Holgersson bidai miragarria Suedian zehan. Lehen zatia
1907 Nils Holgerssons underbara resa genom Sverige. Andra delen. (berdin. bigarren zatia)
1907 Tösen från Stormyrtorpet (Turbagrande lursailaren neskato, ipuina)
1908 En saga om en saga och andra sagor' (ipuin bat, beste ipuinei buruz eta beste ipuin batzuk, ipuinak)
1911 Liljecronas hem' (Liljecronaren etxea, eleberria)
1911 Hem och stat (etxea eta estatua, Emakumeen sufragioaren alde eskubidea hizketa)
1914, Stenen i sjön Rottnen (Rottnen lakuan harria, ipuina)
1914, Kejsaren av Portugallien. En Värmlandsberättelse (Portugaliaren enperadorea. Värmland-en kontaera, eleberria)
1914, Dunungen (Antxartxua, antzerki lana)
1915, Troll och människor. Del I (Iratxoak eta hilkorrak, liburu I, ipuinak)
1918, Bannlyst (atzerriratua, eleberria)
1918, Kavaljersnoveller (Galai bateko eleberriak, eleberria)
1920, Zachris Topelius. Utveckling och mognad. (Zachris Topelius. Eboluzioa eta heldutasuna
1921, Körkarlen (Orgazaina, eleberria)
1921, Troll och människor. lib II (Iratxoak eta hilkorrak, luburu II, ipuinak)
1922, Legender i urval (Elezahar hautatuak, ipuinak)
1922, Mårbacka Trilogía Mårbacka, luburu I, memoriak)
1925, Löwensköldska ringen (Löwensköld-en eraztuna,Trilogía Löwensköld, liburu I, eleberria)
1925, Charlotte Löwensköld (Trilogía Löwensköld, liburu II, eleberria)
1928, Anna Svärd. (Trilogía Löwensköld, luburu III, eleberria)
1929, En Herrgårdssägenlan antzerkia
1930, Mårbacka. Ett barns memoarer. (Neskaren gogorapenak, Trilogía Mårbacka, liburu II, memoriak)
1932, Mårbacka. Dagbok för Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf. (Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf-en bizitzaren egunekoa, Trilogía Mårbacka, liburu III, memoriak)
1933, Höst.Berättelser och tal. (Udazkena. kontakizunak eta kizketak, ipuinak)
1933, Skrifter (Idazlanak, 12 liburuak)
1933, Skriften på jordgolvet.
1938, Den heliga natten och andra julberättelser (Gabon-gaua eta beste gabonetako ipuin batzuk, ipuinak)

Irudi galeria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b (Ingelesez) «Selma Lagerlöf | Swedish author | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-18).

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Suedierazko literatura

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q44519
Multimedia: Selma Lagerlöf / Q44519

[:0-1] (Ingelesez) «Selma Lagerlöf | Swedish author | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-18).

[1]

i e a Literaturako Nobel Saridunak
1901–1925	Sully Prudhomme (1901) • Theodor Mommsen (1902) • Bjørnstjerne Bjørnson (1903) • Frédéric Mistral / José Echegaray (1904) • Henryk Sienkiewicz (1905) • Giosuè Carducci (1906) • Rudyard Kipling (1907) • Rudolf Eucken (1908) • Selma Lagerlöf (1909) • Paul Heyse (1910) • Maurice Maeterlinck (1911) • Gerhart Hauptmann (1912) • Rabindranath Tagore (1913) • Romain Rolland (1915) • Verner von Heidenstam (1916) • Karl Gjellerup / Henrik Pontoppidan (1917) • Carl Spitteler (1919) • Knut Hamsun (1920) • Anatole France (1921) • Jacinto Benavente (1922)• W. B. Yeats (1923) • Władysław Reymont (1924) • George Bernard Shaw (1925)
1926–1950	Grazia Deledda (1926) • Henri Bergson (1927) • Sigrid Undset (1928) • Thomas Mann (1929) • Sinclair Lewis (1930) • Erik Axel Karlfeldt (1931) • John Galsworthy (1932) • Ivan Bunin (1933) • Luigi Pirandello (1934) • Eugene O'Neill (1936) • Roger Martin du Gard (1937) • Pearl S. Buck (1938) • Frans Eemil Sillanpää (1939) • Johannes Vilhelm Jensen (1944) • Gabriela Mistral (1945) • Hermann Hesse (1946) • André Gide (1947) • T. S. Eliot (1948) • William Faulkner (1949) • Bertrand Russell (1950)
1951–1975	Pär Lagerkvist (1951) • François Mauriac (1952) • Winston Churchill (1953) • Ernest Hemingway (1954) • Halldór Laxness (1955) • Juan Ramón Jiménez (1956) • Albert Camus (1957) • Boris Pasternak (1958) • Salvatore Quasimodo (1959) • Saint-John Perse (1960) • Ivo Andritx (1961) • John Steinbeck (1962) • Giorgos Seferis (1963) • Jean-Paul Sartre (sariari uko egin zion) (1964) • Mikhail Xolokhov (1965) • Shmuel Yosef Agnon / Nelly Sachs (1966) • Miguel Ángel Asturias (1967) • Yasunari Kawabata (1968) • Samuel Beckett (1969) • Aleksandr Solzhenitsin (1970) • Pablo Neruda (1971) • Heinrich Böll (1972) • Patrick White (1973) • Eyvind Johnson / Harry Martinson (1974) • Eugenio Montale (1975)
1976–2000	Saul Bellow (1976) • Vicente Aleixandre (1977) • Isaac Bashevis Singer (1978) • Odysseas Elytis (1979) • Czesław Miłosz (1980) • Elias Canetti (1981) • Gabriel García Márquez (1982) • William Golding (1983) • Jaroslav Seifert (1984) • Claude Simon (1985) • Wole Soyinka (1986) • Joseph Brodsky (1987) • Nagib Mahfuz (1988) • Camilo José Cela (1989) • Octavio Paz (1990) • Nadine Gordimer (1991) • Derek Walcott (1992) • Toni Morrison (1993)• Kenzaburō Ōe (1994) • Seamus Heaney (1995) • Wisława Szymborska (1996) • Dario Fo (1997) • José Saramago (1998)• Günter Grass (1999) • Gao Xingjian (2000)
2001–egun	V. S. Naipaul (2001) • Imre Kertész (2002) • J. M. Coetzee (2003) • Elfriede Jelinek (2004) • Harold Pinter (2005) • Orhan Pamuk (2006) Doris Lessing (2007) • J. M. G. Le Clézio (2008) • Herta Müller (2009) • Mario Vargas Llosa (2010) • Tomas Tranströmer (2011) Mo Yan (2012) • Alice Munro (2013) • Patrick Modiano (2014) • Svetlana Aleksievitx (2015) • Bob Dylan (2016) • Kazuo Ishiguro (2017) • Olga Tokarczuk (2018) • Peter Handke (2019) • Louise Glück (2020) • Abdulrazak Gurnah (2021) • Annie Ernaux (2022) • Jon Fosse (2023)
1: Ez zuten eman