Istripu zerebrobaskular

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Garunaren odoljario larria burmuinaren ezkerraldean (irudi zuriak), eskuinaldean ere zabalduta.

Istripu zerebrobaskularra (IZB) edo garuneko hodietako istripua (GHI) azkar garatzen den garunaren galera funtzional akutua da, bururako odolaren garraioaren asalduraren ondorioz gertatutakoa. Hau jazo daiteke iskemiak eraginda (tronboek edo enboloek) edo odoljario batengatik.

Garai batean enbolia hitza erabiltzen zen iktus edo istripu zerebrobaskularrari aipamena egiteko. Apoplexia ere sinonimoa da.

Garuneko neuronek energia asko behar dute, horregatik garunak oxigeno eta glukosa asko behar ditu. Esan ohi da garunak gorputzak behar duen energiaren %25a kontsumitzen duela, organo txikia izan arren

Iskemia dagoenean odola ez da iristen garunera, iktusa agertuz. Hodi-uzkurduraren ondorioz edo odolbildu baten ondorioz sortzen da iskemia. Istripu zerebrobaskularraren beste kausa bat odoljarioak dira, burmuineko arteria edo zain bat puskatzen denean. Bigarren hau ez da hain ohikoa, istripu zerebrobaskularren eragile nagusia iskemia baita

Heriotza-tasa handiak eragiten ditu mundu mailan.

Eragileak

Tabakoa, diabetesa, hipertentsioa, obesitatea eta hiperkolesterolemia eragile nagusien artean ditugu, adinarekin batera.

Sintomak

Ohikoa da mugimenduaren arazoak edo paresiak eragitea, hitz egitekoak barne (afasia).

Diagnostikoa

Burmuin infartua eskuineko erdialdean (zonalde beltzagoa), OTAren bidez ikusita.

OTA edo eskanerra proba osagarririk hoberena da gaixotasun hau diagnostikatzeko.

Tratamendua

Aspirina eta haren moduko antiagregatzaileak tratatzeko erabiltzen dira. Kasu batzuetan, antikoagulatzaileak ere tratamendu egokia izan daiteke.

Errehabilitazioa bestela osaketaren bide osagarria da.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Istripu zerebrobaskular

• (Ingelesez) American Stroke Association
• (Ingelesez) European Stroke Organization
• (Gaztelaniaz) Asociación Catalana de Personas con Accidente Vascular Cerebral