Annie Proulx

Wikipedia, Entziklopedia askea
Annie Proulx

(2018)
Bizitza
JaiotzaNorwich, 1935eko abuztuaren 22a (88 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
BizilekuaPort Townsend (Washington)
Saratoga (Wyoming)
Hezkuntza
HeziketaUniversity of Vermont (en) Itzuli 1969) Artean graduatu : zientzia historikoa
Sir George Williams University (en) Itzuli master : zientzia historikoa
Colby College
Deering High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakgidoilaria, eleberrigilea, kazetaria, saiakeragilea eta libretista
Jasotako sariak
KidetzaAmeriketako Estatu Batuetako Arte eta Letren Akademia
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Phi Beta Kappa Elkartea
IMDB: nm0698925 Allmovie: p314039
iTunes: 2070271 Musicbrainz: a56d7f25-1b1c-4b74-81e0-bb423e3ff5f2 Discogs: 1128864 Edit the value on Wikidata

Edna Ann Proulx (Norwich, Connecticut, 1935eko abuztuaren 22a) estatubatuar eleberrigile, istorio idazle eta kazetaria da. Annie Proulx bezala idatzi du batez ere, baina E. Annie Proulx eta E.A. Proulx izenak ere erabili ditu[1].

Pen/Faulkner Fikzio Saria irabazi zuen Postcards bere lehen eleberriagatik. Bere bigarren eleberriak, The Shipping News (1993), fikziozko Pulitzer Saria[2] eta AEBetako Liburuaren Sari Nazionala irabazi zituen fikzio sailean[3], eta izen bereko film gisa egokitu zen 2001ean. Bere Brokeback Mountain ipuina Oscar Saria, BAFTA eta Golden Globe irabazi zituen film bezala egokitu zen 2005ean.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Edna Ann Proulx Norwichen, Connecticut, jaio zen, Lois Nellieren (Gill) eta George Napoleon Proulxen alaba[4]. Bere lehen izenak bere amaren izebetako bat ohoratu zuen. Arbaso ingeles eta frantses-kanadarrak ditu[5][6]. Bere amaren arbasoak Amerikara 1635ean iritsi ziren, Mayflower itsasontziaren etorrera eta 15 urtera[7]. Deering High Schoolen graduatu zen Portlanden, Maine, eta ondoren Colby Collegera joan zen "1950eko hamarkadan epe labur batez", non bere lehen senarra zen H. Ridgely Bullock Jr. ezagutu zuen. Geroago unibertsitatera itzuli zen, Vermonteko Unibertsitatean ikasi zuen 1966tik 1969ra, eta 1969an Historiako lizentziatura batean graduatu zen cum laude eta Phi Beta Kappa. Sir George Williams Unibertsitateko (gaur egun Concordia Unibertsitatea) maisutza lortu zuen Montrealen, Quebecen, 1973an[8], eta doktoretza bat egiten saiatu zen, baina ez zuen amaitu. 1999an, Concordiak ohorezko doktoretza eman zion[8].

Proulx 30 urte baino gehiago bizi izan zen Vermonten, ezkondu eta hiru aldiz dibortziatu zen, eta hiru seme eta alaba bat ditu (Jonathan, Gillis, Morgan eta Sylvia). 1994an, Saratogara joan zen bizitzera, Wyomingera, eta urtearen zati bat Ternua iparraldean igaro zuen, L 'Anse aux Meadowsen ondoko kala txiki batean. Proulx orain Port Townsenden bizi da, Washingtonen[9].

Proulxek lau ahizpa ditu: Joyce eta Janet bikiak, Louisianan eta Floridan bizi direnak, hurrenez hurren; Roberta, Fairlee, Vermonten; eta Jude, Galesen bizi den beste idazle bat.

Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere kazetaritza ibilbidearen hasieran, argitaratutako bere lehen fikziozko lana The Customs Lounge dela uste da, If aldizkariko 1963ko iraileko edizioan argitaratutako zientzia fikziozko istorio bat, "E.A. Proulx" lemapean[10]. Urtebete geroago, zientzia fikziozko istorio bat argitaratu zuen, All the Pretty Little Horses izenekoa, 1964ko ekainean Seventeen nerabeentzako aldizkarian agertu zena. Ondoren, Esquire eta Gray 's Sporting Journal aldizkarietan istorioak argitaratu zituen 1970eko hamarkadaren amaieran, eta, azkenik, bere lehen bilduma 1988an eta bere lehen eleberria 1992an argitaratu zituen. Ondoren, NEA (1992an) eta Guggenheim (1993an) bekak jaso zituen. The Shipping Newsengatik arreta handia jaso eta urte batzuetara, bere ospe-estatusari buruzko iruzkin hau egin zuen:

« It's not good for one's view of human nature, that's for sure. You begin to see, when invitations are coming from festivals and colleges to come read (for an hour for a hefty sum of money), that the institutions are head-hunting for trophy writers. Most don't particularly care about your writing or what you're trying to say. You're there as a human object, one that has won a prize. It gives you a very odd, ginger kind of sensation.[11] »
Ez da ona giza izaeraz duzun ikuspegiarentzat, hori ziurra da. Zu hasten zara ikusten, zinemaldi eta unibertsitateetako gonbidapenak iristen direnean (ordubetez diru kopuru handi baten truke), erakundeak idazle trofeoen bila ari direla. Gehienak ez dira bereziki kezkatzen zure idazkeraz edo esan nahi duzunaz. Giza objektu bat bezala zaude han, sari bat irabazi duen bat. Haragi zati baten sentsazioa ematen dizu.

1997an, Annie Proulxek Dos Passos saria jaso zuen, idazle estatubatuarrentzako ibilbide erdiko saria. Proulxek bi aldiz irabazi du urteko ipuin onenaren O. Henry saria: 1998an, Brokeback Mountain lanagatik irabazi zuen, 1997ko urriaren 13an The New Yorkerren agertu zena, eta hurrengo urtean berriz ere The Mud Below lanagatik irabazi zuen, 1999ko ekainaren 22an eta 29an The New Yorkerren agertu zena. Biak agertzen dira 1999ko Close Range: Wyoming Stories ipuin bilduman. Bilduma honen historia nagusia, The Half-Skinned Steer izenekoa, Garrison Keillor egileak aukeratu zuen The Best American Short Stories antologian 1998an sartzeko (Proulxek berak editatu zuen serie honen 1997ko edizioa) eta geroago John Updike eleberrigileak The Best American Short Stories of the Century (1999) lanean sartzeko[12][13].

2007an, Charles Wuorinen konpositorea Proulxgana jo zuen bere Brokeback Mountain ipuina opera bihurtzeko asmoarekin. Proulxek idatzitako libretoa zuen izen bereko opera 2014ko urtarrilaren 28an estreinatu zen Madrilgo Errege Antzokian[14][15]. 2017an urte horretako Fitzgerald saria jaso zuen Amerikar Literaturan Lorpenagatik[16].

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez-fikzioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Great grapes: grow the best ever (1980). Pownal, Vermont: Storey Communications.
  • Proulx, Annie; Nichols, Lew (1980). Sweet & hard cider: making it, using it, & enjoying it. Charlotte, Vermont: Garden Way Publishing.
  • Making the Best Apple Cider (1983). Storey Communications.
  • Plan and Make Your Own Fences & Gates, Walkways, Walls & Drives (1983), ISBN 0-87857-452-2
  • The Gourmet Gardener: Growing Choice Fruits and Vegetables with Spectacular Results (1987), ISBN 0-449-90227-7
  • Cider: Making, Using & Enjoying Sweet and Hard Cider (2003). Storey Communications.
  • Bird Cloud: A Memoir (2011), ISBN 978-0-7432-8880-4
  • Foreword (2018) Wild Migrations: Atlas of Wyoming's Ungulates. Alethea Y. Steingisser, Emilene Ostlind, Hall Sawyer, James E. Meacham, Matthew J. Kauffman eta William J. Rudd (Eds). ISBN 978-0870719431

Eleberriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Fikzio laburra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bildumak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Istorioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Rough deeds (2013), The New Yorker 89 (17): 56-61
  • A resolute man (2016), The New Yorker 92 (6): 76-85

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2018- Library of Congress Saria Amerikar fikziorako [18]
  • 2017— National Book Foundationen domina, amerikar letrei egindako ekarpen bikainagatik (bizitzako lorpena)
  • 2012— United States Artists Lankide saria [19]
  • 2004 - Aga Khan saria, fikzioagatik, Wamsutter Wolf lanarentzat
  • 2002: Atzerriko Hizkuntzetako Eleberri Onenak 2002/Estatu Batuetako Eleberri Onenaren Saria, Txinako argitalpenen elkartea eta herri-literaturaren argitaletxea (That Ace in the Hole )
  • 2000 - WILLA Literatur Saria, Emakumeak mendebaldea idazten.
  • 2000 — Jatorrizko ahotsen Borders Saria Fikzioan (Close Range, Wyoming Stories)
  • 2000 - People in Hell Just Drink Water Of Water, Amerikako Ipuin Laburrik Onenak 2000
  • 2000 — English-Speaking Union-en Embassador Book Saria ( Close Range: Wyoming Stories)
  • 2000 — The New Yorker Liburu Saria, 1999ko fikzio onenaren saria (Close Range: Wyoming Stories)
  • 1999- Half-Skinned Steer, Mendeko Amerikar Ipuin Labur Onena, John Updikek argitaratua
  • 1999 - The Bunchgrass Edge of the World, Amerikako Ipuin Laburrik Onenak 1999
  • 1999 - The Mud Below, O. Henry sariak: Sarien Istorioak 1999
  • 1998- Brokeback Mountain, National Magazine Award
  • 1998- Brokeback Mountain, O. Henry sariak: Sarien Istorioak 1998
  • 1998- Half-Skinned Steer, Amerikako Ipuin Laburrik Onenak 1998
  • 1997— John Dos Passos Literatura Saria (bere ibilbidearen erdian)
  • 1997 - 1997ko Orange Sarirako hautatua (Accordion Crimes)
  • 1994— Pulitzer Saria, Fikzioan, The Shipping News[2]
  • 1993—National Book Saria, Fikzioan, The Shipping News [3]
  • 1993- Irish Times Nazioarteko Fikzio Saria, The Shipping News
  • 1993— Chicago Tribune Heartland Saria Fikziorako, The Shipping News
  • 1993— Fikzioko PEN / Faulkner Saria (Postcards)

Zinemarako moldaketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Ingelesez) Library of Congress Name Authorities: Proulx, Annie. .
  2. ↑ a b (Ingelesez) The Pulitzer Prizes. Fiction. .
  3. ↑ a b (Ingelesez) «National Book Awards 1993» National Book Foundation (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  4. ↑ (Ingelesez) «E. Annie Proulx» www.nndb.com (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  5. ↑ (Ingelesez)Hennessy, D. M. (2007). Annie Proulx. R. E. Lee & P. Meanor (Eds.), Dictionary of Literary Biography: 335. liburukian. American Short-Story Writers Since World War II. Detroit: Gale.
  6. ↑ (Ingelesez)Annie Proulx. (2013). In J. W. Hunter (Ed.), Contemporary Literary Criticism (331 lib.). Detroit: Gale.
  7. ↑ (Finlandieraz) «Kirja, HELSINGIN SANOMIEN KIRJALIITE, HS-HAASTATTELU | Maisema on ihmisen kehys, ja varjo» Helsingin Sanomat 2011-10-26 (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  8. ↑ a b (Ingelesez) «Annie Proulx» www.concordia.ca (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).[Betiko hautsitako esteka]
  9. ↑ (Ingelesez) Woolfe, Zachary. (2014-01-24). «Love That Dare Not Sing Its Name» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  10. ↑ Proulx, E. Annie. The Customs Lounge in If, Volume 13 Number 4, September 1963. (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  11. ↑ .
  12. ↑ (Ingelesez) Myers, B. R.. (2001-07-01). «A Reader's Manifesto» The Atlantic (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  13. ↑ (Ingelesez) Campbell, Duncan. (2001-08-16). «Critic savages 'pretentious' US literati» The Guardian ISSN 0261-3077. (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  14. ↑ (Ingelesez) Westphal, Matthew. (Thu Sep 27 04:31:00 EDT 2007). «'Gay 12-Tone Cowboys' - Composer Charles Wuorinen Plans Opera Version of Brokeback Mountain» Playbill (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  15. ↑ (Gaztelaniaz) «PALCO DIGITAL del Teatro Real amplía sus contenidos con la incorporación de la aclamada producción "Brokeback Mountain" | Teatro Real» www.teatroreal.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  16. ↑ (Ingelesez) F Scott Fitzgerald. (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  17. ↑ (Ingelesez) Proulx, Annie. (). Heart songs. Allen & Unwin ISBN 978-1-86373-777-7. (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  18. ↑ (Ingelesez) «- The Washington Post» Washington Post (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).
  19. ↑ (Ingelesez) United States Artists. (Noiz kontsultatua: 2020-04-01).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Annie_Proulx&oldid=9225208"(e)tik eskuratuta