Dunkeld etxea: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
|||
| 11. lerroa: | 11. lerroa: | ||
1058an Duncan I.aren seme [[Malcolm III.a Eskoziakoa|Malcolmek]] eskuratu zuen erregetza eta Dunkledeko dinastia nagusitu zen berruiz Eskozian hurrengo bi mendetarako. Malcolm III.a [[Santa Margarita Eskoziakoa|Margarita Wessexkoarekin]] ezkondu zen eta ordutik aurrera Ingalaterrarekiko loturak nagusitu ziren. Beren seigarren semea zen [[Dabid I.a Eskoziakoa|Dabidek]] iraultza handia ekarri zuen eskoziara, Europako estandarretara bihurtuz. [[Gregorio VII.a|Erreforma gregorianoa]] ezarri zuen, Frantzia eta Flandriako zaldunak ekarri zituen eta feudalismo militarra sortu zen eta bereziki aipagarria da errege burgoak sortu izana. Planifikaturiko herriak ziren, muga definituak zituzten eta merkatal eskubide bereziak. Hauek izan ziren Eskoziako herrien jatorria. Dabiden egoitza izan ziren hiru ''errege burgh''-ak [[Edinburgh]], [[Stirling]] eta [[Dunfermline]] izan ziren. |
1058an Duncan I.aren seme [[Malcolm III.a Eskoziakoa|Malcolmek]] eskuratu zuen erregetza eta Dunkledeko dinastia nagusitu zen berruiz Eskozian hurrengo bi mendetarako. Malcolm III.a [[Santa Margarita Eskoziakoa|Margarita Wessexkoarekin]] ezkondu zen eta ordutik aurrera Ingalaterrarekiko loturak nagusitu ziren. Beren seigarren semea zen [[Dabid I.a Eskoziakoa|Dabidek]] iraultza handia ekarri zuen eskoziara, Europako estandarretara bihurtuz. [[Gregorio VII.a|Erreforma gregorianoa]] ezarri zuen, Frantzia eta Flandriako zaldunak ekarri zituen eta feudalismo militarra sortu zen eta bereziki aipagarria da errege burgoak sortu izana. Planifikaturiko herriak ziren, muga definituak zituzten eta merkatal eskubide bereziak. Hauek izan ziren Eskoziako herrien jatorria. Dabiden egoitza izan ziren hiru ''errege burgh''-ak [[Edinburgh]], [[Stirling]] eta [[Dunfermline]] izan ziren. |
||
[[Alexandro III.a Eskoziakoa|Alexandro III.a]] ondorengorik gabe hil zenean bukatu zen Dunkeldeko etxearen dinastia. |
[[Alexandro III.a Eskoziakoa|Alexandro III.a]] ondorengorik gabe hil zenean bukatu zen Dunkeldeko etxearen dinastia. Hiru urtetako biloba bat gelditu zitzaion, [[Margarita Eskoziakoa|Margarita]], [[Erik II.a Norvegiakoa]]ren alaba, eta lau urte beranduag hil zen. Zalantzazkoa da inoiz Eskoziako erregina izendatua izan zen, izan ere Norvegiarren eraginaren beldur izanik Eskoziako nobleek [[Eduardo I.a Ingalaterrakoa]]ri laguntza eskatu zioten eta gerra zibila sortu zen. |
||
== Dunkeld etxeko Eskoziako erregeak == |
== Dunkeld etxeko Eskoziako erregeak == |
||
12:42, 29 abendua 2015ko berrikusketa
Dunkeld etxea (ingelesez: House of Dunkeld, Eskoziako gaeleraz: Dùn Chailleann), 1034 eta 1286 bitartean Eskoziako erregetzan egon zen dinastia edo familia izan zen.
Etimologia
Gaelerazko Dùn Chailleann izenak "kaledoniarren gotorlekua" esan nahi du.
Historia
Dunkeldeko abadiako apaiz laikoa zen Crínán Malcolm II.a Eskoziakoaren Bethóc alabarekin ezkondu zen eta Duncan I.a jaio zen. Aitona hil zenean erregetza hartu zuen Duncanek, dirudienez aurkaririk ez zuen izan honetarako. Horrela beraz Dunkeld etxeari hasiera eman zion. Hurrengo erregea Macbeth izan zen, Moray etxekoa eta 18 urtez agindu zuten berak eta Lulachek.
1058an Duncan I.aren seme Malcolmek eskuratu zuen erregetza eta Dunkledeko dinastia nagusitu zen berruiz Eskozian hurrengo bi mendetarako. Malcolm III.a Margarita Wessexkoarekin ezkondu zen eta ordutik aurrera Ingalaterrarekiko loturak nagusitu ziren. Beren seigarren semea zen Dabidek iraultza handia ekarri zuen eskoziara, Europako estandarretara bihurtuz. Erreforma gregorianoa ezarri zuen, Frantzia eta Flandriako zaldunak ekarri zituen eta feudalismo militarra sortu zen eta bereziki aipagarria da errege burgoak sortu izana. Planifikaturiko herriak ziren, muga definituak zituzten eta merkatal eskubide bereziak. Hauek izan ziren Eskoziako herrien jatorria. Dabiden egoitza izan ziren hiru errege burgh-ak Edinburgh, Stirling eta Dunfermline izan ziren.
Alexandro III.a ondorengorik gabe hil zenean bukatu zen Dunkeldeko etxearen dinastia. Hiru urtetako biloba bat gelditu zitzaion, Margarita, Erik II.a Norvegiakoaren alaba, eta lau urte beranduag hil zen. Zalantzazkoa da inoiz Eskoziako erregina izendatua izan zen, izan ere Norvegiarren eraginaren beldur izanik Eskoziako nobleek Eduardo I.a Ingalaterrakoari laguntza eskatu zioten eta gerra zibila sortu zen.
Dunkeld etxeko Eskoziako erregeak
- Duncan I.a (1034 - 1040)
- Malcolm III.a (1058 - 1093)
- Edgar (1093 - 1107)
- Alexandro I.a (1107 - 1124)
- Dabid I.a (1124 - 1153)
- Malcolm IV.a (1153 - 1165)
- Gilen I.a Lehoia (1165 - 1214)
- Alexandro II.a (1214 - 1249)
- Alexandro III.a (1249 - 1286)
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Dunkeld etxea  |
| Alpin etxea (848-1034) | Kenneth I.a • Donald I.a • Konstantino I.a • Aedh • Giric • Eochaid (dudazkoa) • Donald II.a • Kostantino II.a • Malcom I.a • Indulf • Dubh • Cuilén • Amlaib • Kenneth II.a • Kostantino III.a • Kenneth III.a • Malcolm II.a |
|---|---|
| Dunkeld etxea (1034-1240) | |
| Moray etxea (1040-1058) | |
| Dunkeld etxea (1058-1286) | |
| Fairhair etxea (1286-1290) | |
| Balliol etxea (1292-1296) | |
| Bruce etxea (1306-1371) | |
| Estuardo etxea (1371-1707) | Roberto II.a • Roberto III.a • Jakue I.a • Jakue II.a • Jakue III.a • Jakue IV.a • Jakue V.a • Maria I.a • Jakue VI.a** • Karlos I.a** • Karlos II.a** • Covenanter • Protektoratua • Karlos II.a** • Jakobo VII.a** • Gilen II.a** eta Maria II.a** • Ana** |
| |
