Mehmed IV.a: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t barne lotura zuzenketa
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Mehmed IV.a''' edo '''Mehmet IV.a''' (Dördüncü, laugarrena eta Avcı, ehiztaria, ezizenak jaso zituena, [[1642]]ko [[urtarrilaren 2]]a - [[1693]]ko [[urtarrilaren 6]]a) [[Otomandar Inperioa|Otomandar Inperioko]] [[sultan]]a izan zen [[1648]] eta [[1687]] bitartean. [[Ibrahim I.a]]k bere ohaideetako batekin, [[Turhan Hadice]]rekin izandako semea zen, honegatik [[Valide Sultan]] bihurtu zena. Bera jaio eta gutxira, bere gurasoek eztabaida gogor bat izan zuten eta Ibrahim horrenbeste haserretu zen Mehmed bere amaren eskuetatik kendu zuela, hau putzu batera botaz. Bere zorionerako, Mehmed berehala salbatua izan zen, inongo kalterik jasan gabe.
'''Mehmed IV.a'''<ref>{{EuskaltzArauErref|arau-zk=186|arau-izenb=Atzerriko pertsona-izenak. Grafia-irizpideak. Erregeerreginen eta kidekoen kasua}}</ref> (Dördüncü, laugarrena eta Avcı, ehiztaria, ezizenak jaso zituena, [[1642]]ko [[urtarrilaren 2]]a - [[1693]]ko [[urtarrilaren 6]]a) [[Otomandar Inperioa|Otomandar Inperioko]] [[sultan]]a izan zen [[1648]] eta [[1687]] bitartean. [[Ibrahim I.a]]k bere ohaideetako batekin, [[Turhan Hadice]]rekin izandako semea zen, honegatik [[Valide Sultan]] bihurtu zena. Bera jaio eta gutxira, bere gurasoek eztabaida gogor bat izan zuten eta Ibrahim horrenbeste haserretu zen Mehmed bere amaren eskuetatik kendu zuela, hau putzu batera botaz. Bere zorionerako, Mehmed berehala salbatua izan zen, inongo kalterik jasan gabe.


Avcı, "ehiztaria" bezala ezagutua, aire libreko ariketa eta ehizan eman zuen bere denbora gehiena. Bere erregealdia esanguratsua da otomandar boterearen loratze labur baten ondorioz, nagusiki [[Mehmet Koprülü]] [[Bisir Handia|Bisir Handi]] irmo eta zurrunak zuzendua. Köprülük [[Egeoko uharteak]] berreskuratu zituen, ordu arte [[Veneziako Errepublika]]ren menpe zeudenak, eta [[Transilvaniako printzerria]] eta [[Polonia]]ren aurka kanpaina arrakastatsuetan borrokatu zuen ([[1670]]-[[1674]]). Une batean, otomandar inperioa [[Podolia]] eta [[Ukraina]]ra hedatzeko puntuan egon zen.
Avcı, "ehiztaria" bezala ezagutua, aire libreko ariketa eta ehizan eman zuen bere denbora gehiena. Bere erregealdia esanguratsua da otomandar boterearen loratze labur baten ondorioz, nagusiki [[Mehmet Koprülü]] [[Bisir Handia|Bisir Handi]] irmo eta zurrunak zuzendua. Köprülük [[Egeoko uharteak]] berreskuratu zituen, ordu arte [[Veneziako Errepublika]]ren menpe zeudenak, eta [[Transilvaniako printzerria]] eta [[Polonia]]ren aurka kanpaina arrakastatsuetan borrokatu zuen ([[1670]]-[[1674]]). Une batean, otomandar inperioa [[Podolia]] eta [[Ukraina]]ra hedatzeko puntuan egon zen.


Bisir berri bat, [[Kara Mustafa]], ez zen hain eraginkorra izan Imre Thökölyren austriarren aurkako matxinada babestuz ([[1683]]), Kara Mustafa armada boteretsu batekin joan zen [[Hungaria]]n zehar eta [[Viena]] setiatu zuen [[Vienako gudua]]n. [[Kahlenberg]]eko muinoetan otomandar armada austriarren armada inperialak ([[Lorrenako Dukerria|Lorenako dukea]] zen Karlos IV.aren gidaritzapean) eta euren erregea zen [[Joan III.a Sobieski]]k gidatutako mendeku gose ziren poloniarrek goitik behera garaitu zuten. Kara Mustafa [[Belgrad]]on itoa izan zen Mehmed IV.aren aginduz eta bere burua [[Edirne]]ko antzinako jauregi inperialaren kanpoaldeko zutabe batean jarria izan zen, hau sultanaren tronua salbatzeko nahikoa izan ez zen arren, tronutik kendua eta Edirnen kartzelatua izan zena, bere ehizaleku kuttunetatik gertu, geratzen zitzaizkion sei urteak han emanez bi ohaideekin batera.
Bisir berri bat, [[Kara Mustafa]], ez zen hain eraginkorra izan Imre Thökölyren austriarren aurkako matxinada babestuz ([[1683]]), Kara Mustafa armada boteretsu batekin joan zen [[Hungaria]]n zehar eta [[Viena]] setiatu zuen [[Vienako gudua]]n. [[Kahlenberg]]eko muinoetan otomandar armada austriarren armada inperialak ([[Lorrenako Dukerria|Lorenako dukea]] zen Karlos IV.aren gidaritzapean) eta euren erregea zen [[Joan III.a Sobieski]]k gidatutako mendeku gose ziren poloniarrek goitik behera garaitu zuten. Kara Mustafa [[Belgrad]]en itoa izan zen Mehmed IV.aren aginduz eta bere burua [[Edirne]]ko antzinako jauregi inperialaren kanpoaldeko zutabe batean jarria izan zen, hau sultanaren tronua salbatzeko nahikoa izan ez zen arren, tronutik kendua eta Edirnen kartzelatua izan zena, bere ehizaleku kuttunetatik gertu, geratzen zitzaizkion sei urteak han emanez bi ohaideekin batera.


{{oinordekotza
{{oinordekotza
13. lerroa: 13. lerroa:
}}
}}


== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
{{Otomandar sultanak}}
{{Otomandar sultanak}}


{{commonskat}}
{{commonskat}}


{{bizialdia|1642ko|1693ko|Mehmed 04}}
[[Kategoria:Otomandar sultanak]]
[[Kategoria:Otomandar sultanak]]
[[Kategoria:1642ko jaiotzak]]
[[Kategoria:1693ko heriotzak]]

11:52, 22 apirila 2019ko berrikusketa

Mehmed IV.a


Otomandar Inperioko sultana

1648ko abuztuaren 12a - 1687ko azaroaren 8a
← Ibrahim I.a - Suleiman II.a →
Bizitza
JaiotzaKonstantinopla, 1642ko urtarrilaren 2a
Herrialdea Otomandar Inperioa
HeriotzaEdirne, 1693ko urtarrilaren 6a (51 urte)
Hobiratze lekuaIstanbul
Familia
AitaIbrahim I.a
AmaTurhan Sultan
Bikotekidea(k)
Seme-alabak
Anai-arrebak
LeinuaOsmanliar Dinastia
Jarduerak
JarduerakSultana eta agintaria
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioaislama

Mehmed IV.a[1] (Dördüncü, laugarrena eta Avcı, ehiztaria, ezizenak jaso zituena, 1642ko urtarrilaren 2a - 1693ko urtarrilaren 6a) Otomandar Inperioko sultana izan zen 1648 eta 1687 bitartean. Ibrahim I.ak bere ohaideetako batekin, Turhan Hadicerekin izandako semea zen, honegatik Valide Sultan bihurtu zena. Bera jaio eta gutxira, bere gurasoek eztabaida gogor bat izan zuten eta Ibrahim horrenbeste haserretu zen Mehmed bere amaren eskuetatik kendu zuela, hau putzu batera botaz. Bere zorionerako, Mehmed berehala salbatua izan zen, inongo kalterik jasan gabe.

Avcı, "ehiztaria" bezala ezagutua, aire libreko ariketa eta ehizan eman zuen bere denbora gehiena. Bere erregealdia esanguratsua da otomandar boterearen loratze labur baten ondorioz, nagusiki Mehmet Koprülü Bisir Handi irmo eta zurrunak zuzendua. Köprülük Egeoko uharteak berreskuratu zituen, ordu arte Veneziako Errepublikaren menpe zeudenak, eta Transilvaniako printzerria eta Poloniaren aurka kanpaina arrakastatsuetan borrokatu zuen (1670-1674). Une batean, otomandar inperioa Podolia eta Ukrainara hedatzeko puntuan egon zen.

Bisir berri bat, Kara Mustafa, ez zen hain eraginkorra izan Imre Thökölyren austriarren aurkako matxinada babestuz (1683), Kara Mustafa armada boteretsu batekin joan zen Hungarian zehar eta Viena setiatu zuen Vienako guduan. Kahlenbergeko muinoetan otomandar armada austriarren armada inperialak (Lorenako dukea zen Karlos IV.aren gidaritzapean) eta euren erregea zen Joan III.a Sobieskik gidatutako mendeku gose ziren poloniarrek goitik behera garaitu zuten. Kara Mustafa Belgraden itoa izan zen Mehmed IV.aren aginduz eta bere burua Edirneko antzinako jauregi inperialaren kanpoaldeko zutabe batean jarria izan zen, hau sultanaren tronua salbatzeko nahikoa izan ez zen arren, tronutik kendua eta Edirnen kartzelatua izan zena, bere ehizaleku kuttunetatik gertu, geratzen zitzaizkion sei urteak han emanez bi ohaideekin batera.


Aurrekoa
Ibrahim I.a 		Otomandar sultana
1648-1687 		Ondorengoa
Suleiman II.a

Erreferentziak

  1. ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 186. arauaː Atzerriko pertsona-izenak. Grafia-irizpideak. Erregeerreginen eta kidekoen kasua. .
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Mehmed IV.a Aldatu lotura Wikidatan
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Mehmed_IV.a&oldid=6827940"(e)tik eskuratuta