Dakar

Dakar; Ville de Dakar
	portu-hiria
	Dakar-ko ikuspegia Irudi gehiago
Fitxategi:Ez
Administrazioa
Herrialdea	Senegal
Eskualdea	Dakar
Alkatea	Khalifa Sall
Izen ofiziala	Ville de Dakar
Jatorrizko izena	Ville de Dakar
Geografia
Koordenatuak	14°43′55″N 17°27′26″W / 14.7319°N 17.4572°W
Azalera	83,38 km²
Altuera	0-22
Demografia
Biztanleria	1.438.725 (2021); 292.672 (2013)
Metropolia	2.452.656
Dentsitatea	17.439 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC±00:00
Hiri senidetuak	Isfahan, Bissau, Marseilla, Ann Arbor, Milan, Sfax, Ekialdeko Jerusalem, Niamei, Kinshasa, Bamako, Brazzaville, Washington, Taipei, Oran, Baku, Rosario, Duala eta Dijon
Hizkuntza ofiziala	Wolofera eta frantses
	http://villededakar.org/node

Dakar^[1] (woloferaz: Ndakaaru) Senegalgo hiriburua eta hiri nagusia da. 83,38 kilometro koadroko eremua du, eta 2013an 1.146.053 biztanle zituen^[2]. Hala ere, 2021ean 3,94 milioi biztanle zituela kalkulatzen zen.

Unibertsitatea dauka, Afrika frantseseko zaharrena; artzapezpikuaren egoitza da.

Geografia

Ozeano Atlantikoren ertzean dago, herrialdeko mendebaldeko muturrean, Cap-Vert penintsulan. Afrikako hiririk mendebaldekoena da.

Klima

Datu klimatikoak (Dakar, 1981-2010)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	39.6	38.7	40.4	38.4	36.2	36.6	36.9	35.0	36.2	39.3	40.3	39.5	'
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	25.3	25.2	25.4	25.0	26.0	28.6	30.0	30.3	30.7	31.0	29.8	27.4	27.9
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	18.3	18.0	18.5	19.2	20.7	23.5	25.1	25.3	25.2	25.3	23.3	21.0	22.0
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	11.0	10.7	10.9	14.0	15.4	17.0	17.2	20.0	20.0	17.2	17.0	12.4	'
Euria (mm)	1.0	2.0	0.3	0.0	0.1	14.0	51.0	154.0	133.0	26.0	9.2	1.0	391.6
Euri egunak (≥ 1 mm)	1.0	1.0	1.0	0.2	0.4	3.0	8.0	15.0	12.0	4.0	1.0	1.0	47.6
Eguzki orduak	244.9	245.8	276.0	288.0	291.4	252.0	232.5	223.2	219.0	257.3	249.0	238.7	3017.8
Hezetasuna (%)	68	74	77	81	81	80	78	81	83	80	72	68	77
Iturria (1): Pogoda.ru.net^[3]
Iturria (2): Spiegel Online Wetter^[4]

Historia

Dakar ingurua XV. mendean populatu zen. Portugalek Gorée uhartean ezarri zuen merkataritza gune bat, bereziki Atlantikoko esklabo merkataritzan aritzeko. Frantziak uhartea 1677an konkistatu zuen. Esklabotza ezezatatu eta gero Frantziak lur lehorra ere konkistatu zuen XIX. mendean eta Frantziako inperio kolonialaren parte garrantitsu bilakatu zen.

Gotorleku militarra izatetik aurrera egin zuen 1862an, non hasi zen eraikitzen hiria.

1902tik aurrera Mendebaldeko Afrika Frantsesaren hiriburu bilakatu zen, Saint-Louisen ordez. Garrantzi handiko militar portua izan zen Bigarren Mundu Gerran.

1959 eta 1960 artean Dakar Maliko Federazioaren hiriburua izan zen, baina Senegalen independentzia eta gero, herrialde horren hiriburu izan zen.

20. mendearen amaieran, nazioarteko ibilgailuen rally baten amaiera puntu bilakatu zen, Paris-Dakar izenarekin, 1979an izandako lehen rallyarekin. Harrezkero, Granada-Dakar edo Paris-Lurmutur Hiria bezalako bideak izan ditu rally horiek, eta jada 21. mendean ez da rallya tradizionalki Senegalgo hiriburuan amaitzen, baina Le Dakar esaten zaio oraindik kirol probari.

Ekonomia

Burdinbidegune garrantzitsua da, eta sartu-irten handiko portua eta aireportua ditu. Petrolio findegia dauka.

Hezkuntza

Kedge Business School

Herri eta hiri senidetuak

Dakar ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:

Aljer (Aljeria) Ann Arbor (Michigan) (Ameriketako Estatu Batuak) Baku (Azerbaijan) Bamako (Mali)	Bissau (Ginea-Bissau) Brazzaville (Kongoko Errepublika) Douala (Kamerun) Ekialdeko Jerusalem (Palestina)	Isfahan (Iran) Kinshasa (Kongoko Errepublika Demokratikoa) Marseilla (Frantzia) Miami-Dade (Florida) (Ameriketako Estatu Batuak)^[5]	Milan (Italia) Niamei (Niger) Oran (Aljeria) Rosario (Argentina)	Sfax (Tunisia) Taipei (Taiwan) (1997)^[6] Washington (Ameriketako Estatu Batuak)^[7]^[8]

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Euskaltzaindia. Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .
↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman undat izeneko erreferentziarako
↑ Climate Averages for Dakar. Weather and Climate (Погода и климат) (Noiz kontsultatua: 2016-10-30).
↑ Africa, Senegal, Dakar. wetter.spiegel.de (Noiz kontsultatua: 2016-10-30).
↑ (Ingelesez) Sister Cities International. (Noiz kontsultatua: 2018-07-29).
↑ (Ingelesez) Taipei City Council. (Noiz kontsultatua: 2018-07-28).
↑ (Ingelesez) Sister Cities International. (Noiz kontsultatua: 2018-07-29).
↑ DC Office of the Secretary. Protocol and International Affairs. .

Kanpo estekak

(Frantsesez) Hiriko webgune ofiziala^{[Betiko hautsitako esteka]}, villededakar.org

Datuak: Q3718
Multimedia: Dakar / Q3718

[1] Euskaltzaindia. Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .

[undat-2] Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman undat izeneko erreferentziarako

[3] Climate Averages for Dakar. Weather and Climate (Погода и климат) (Noiz kontsultatua: 2016-10-30).

[Spiegel_Online_Wetter-4] Africa, Senegal, Dakar. wetter.spiegel.de (Noiz kontsultatua: 2016-10-30).

[5] (Ingelesez) Sister Cities International. (Noiz kontsultatua: 2018-07-29).

[6] (Ingelesez) Taipei City Council. (Noiz kontsultatua: 2018-07-28).

[7] (Ingelesez) Sister Cities International. (Noiz kontsultatua: 2018-07-29).

[Washington_DC-8] DC Office of the Secretary. Protocol and International Affairs. .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]