Robert Oppenheimer

Robert Oppenheimer
	; Irudi gehiago
zuzendari
zuzendari
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Julius Robert Oppenheimer
Jaiotza	Manhattan eta New York, 1904ko apirilaren 22a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Bizilekua	Princeton; Los Alamos (en) ; Berkeley; New York; Göttingen; Cambridge
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Princeton, 1967ko otsailaren 18a (62 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: hestegorriko minbizia
Familia
Ezkontidea(k)	Katherine Oppenheimer (1940ko azaroaren 1a - 1967ko otsailaren 18a)
Seme-alabak	ikusi Peter Oppenheimer (en) ; Toni Oppenheimer (en) ;
Haurrideak	ikusi Frank Oppenheimer;
Hezkuntza
Heziketa	Harvard Unibertsitatea ; Harvard College (en) ; Cambridgeko Unibertsitatea ; Jesus College (en) ; Cavendish laborategia ; Ethical Culture Fieldston School (en) ; Göttingengo Unibertsitatea
Hezkuntza-maila	Fisika eta Matematika zientzietan doktorea; Doktoretza
Tesia	Zur Quantentheorie kontinuierlicher Spektren (en)
Tesi zuzendaria	Max Born
Doktorego ikaslea(k)	David Bohm; Samuel W. Alderson (en) ; Robert F. Christy (en) ; Sidney Dancoff (en) ; Stan Frankel (en) ; Willis Eugene Lamb; Harold Lewis (en) ; Philip Morrison; Bernard Peters (en) ; Robert Serber; Hartland Snyder; George Volkoff (en) ; Harvey Hall (en) ; Melba Phillips (en) ; Joseph Weinberg (en) ; Siegfried Adolf Wouthuysen (en) ; Arnold Nordsieck (en) ; Leslie Lawrance Foldy (en) ; Eldred C. Nelson (en)
Hizkuntzak	ingelesa; frantsesa; alemana; latina; greziera; sanskritoa; nederlandera
Irakaslea(k)	Percy Williams Bridgman; Alfred North Whitehead; Joseph John Thomson; Paul Dirac; Patrick Maynard Stuart Blackett
Ikaslea(k)	ikusi David Bohm; Willis Eugene Lamb; Philip Morrison; Hartland Snyder; George Volkoff (en) ; Melba Phillips (en) ;
Jarduerak
Jarduerak	fisikari teorikoa, ingeniaria, fisikari nuklearra, arte bildumagilea, unibertsitateko irakaslea, science administrator (en) eta fisikaria
	Parte-hartzailea Manhattan Proiektua ;
Enplegatzailea(k)	Kaliforniako Unibertsitatea Berkeleyn ; Manhattan Proiektua ; Kaliforniako Teknologia Institutua ; Cambridgeko Unibertsitatea ; Princetongo Ikasketa Aurreratuen Institutua
Lan nabarmenak	ikusi bonba nuklear;
Jasotako sariak	ikusi Enrico Fermi Award (1963) ; Ohorezko Legioko zalduna (1958) ; Medal for Merit (1946) ; Three Physicists Prize (1958) ; Nessim-Habif Award (1962) ; Princetongo Unibertsitateko honoris causa doktoregoa ; Richtmyer Memorial Lecture Award (1947) ; Fellow of the American Physical Society ; Foreign Member of the Royal Society (1962ko maiatzaren 3a) ; honorary doctor of the University of Calcutta ; Messenger Lectures (1945) ;
Kidetza	Royal Society; Amerikako Sozietate Filosofikoa; Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; Phi Beta Kappa Elkartea; Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala

Julius Robert Oppenheimer (1904ko apirilaren 22a - 1967ko otsailaren 18a) fisikari estatubatuarra eta Manhattan Proiektuaren zuzendaria. Bigarren Mundu Gerran zehar esfortzu handia egin zuen, arma nuklearrak sortzen aitzindari izateko, Los Alamosko Laborategi Nazionalean (Mexiko Berria, Ameriketako Estatu Batuak).

Bonba atomikoaren sorrera

Bonba nuklearraren "Aita" ezizenez da ezaguna nahiz eta meritu hau bere maisu Enrico Fermirekin konpartitu behar izan. Oppenheimer-ek bere samina azaldu zien japoniarrei, Hiroshiman eta Nagasakin botatako bonbek sortutako hildako zibilengatik.

Gerraren ondorengo urteak

Guda bukatutakoan, Energia Atomikoaren Batzordearen zuzendari kontsultorea izan zen, eta bere posizioa erabili zuen arma atomikoen nazioarteko kontrola sustatzeko, eta Estatu Batuen eta Sobietar Batasunaren artekoa arma-lasterketaren aurka egiteko. Bere jarrerak asko haserretu zituen garaiko politikariak, 1954. urtean bere segurtasun maila kentzeraino. Horrela, bere herrialdeko dokumentu sekretuak ikuskatzeko eskubidea galdu zuen.

Irudi publikoaren berreskurapena

Bere influentzia galduz joan zen, baina hitzaldiak ematen eta fisikan lan egiten jarraitu zuen. Hamar urte geroago, politikoki berpizteko, Lyndon B. Johnson Presidenteak, Enrico Fermiri saria eman zion.

Zinema

Oppenheimer (2023), Cillian Murphy aktoreak antzeztua.

Ikus gainera

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Robert Oppenheimer

Artikulu hau New Yorkeko estatuko biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Datuak: Q132537
Multimedia: J. Robert Oppenheimer / Q132537