San Antongo zubia: berrikuspenen arteko aldeak
t 83.213.24.147 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Addbot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da. |
|||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Zubi infotaula |
|||
| irudia = Bilbao Muelle San Anton.jpg |
|||
| irudi oina = Zubia eta gertuko [[San Anton Eliza (Bilbo)|izen bereko eliza]]. |
|||
| izena = San Antongo zubia |
|||
| izen ofiziala = |
|||
| lerroak = Bi |
|||
| zeharkatzen = [[Bilboko itsasadarra]] |
|||
| non = [[Bilbo]], [[Bizkaia]] |
|||
| mantentzailea = |
|||
| diseinatzailea = Hoffmeyer |
|||
| diseinua =[[1870]] |
|||
| materiala = [[hormigoi]]a |
|||
| zubibegiak = |
|||
| pilareak = |
|||
| beginagusia = |
|||
| luzera = |
|||
| zabalera = |
|||
| altuera = |
|||
| tartea = |
|||
| hasiera = |
|||
| amaiera =[[1880]] |
|||
| irekiera = [[1880]] |
|||
| itxiera = |
|||
| bidesaria = Ez |
|||
| extra = |
|||
}} |
|||
'''San Antongo zubia'''<ref>[http://www.bilbao.net/euskera/ciudad/plano_callejero.pdf Bilboko Udalaren webgunea: Kaleizenak]</ref> [[Bilboko itsasadarreko zubiak|Bilboko itsasadarreko zubia]] da, eskuinaldetik [[Zazpikaleak]] eta ezkerraldetik [[San Frantzisko (Bilbo)|San Frantzisko]] lotzen dituena. [[San Anton Eliza (Bilbo)|San Anton eliza]] ondoan du. |
|||
== Historia == |
|||
[[1318]] baino lehen eraikia, litekeena da [[1300]]an [[Bilbo|hiribildua]] eratu baino lehenagokoa izatea. Mendeetan zehar [[Bilboko itsasadarra]] zeharkatzen zuen zubi bakarra izan zen, [[bilbo]]tarrek ertze bien arteko komunikazioen [[monopolio]]a mantendu nahi zutelako. |
|||
[[Bilbo]]ko ikur bihurtua, ''la puente vieja'' ([[euskara]]z: "zubi zaharra") ezizena duena, hiriburuaren armarrian agertzen da. [[Erdi Aroa]]n eraiki zutenetik, oso zubi inportantea izan zen bertatik [[Bizkaiko jaurerria]] eta [[Gaztelako Erresuma]]ren arteko merkataritza guztia pasa behar zuten, [[Maria Diaz I.a Harokoa]]k [[Bilbo]]ri emandako eskubideari esker. [[XV. mendea]]n, [[Bilbo]]ko agintariek zubi honetan bertan exekutatzen zituzten gaizkileak. Hiltzeko zigortuei harria lotu eta itsasadarrera bota zituzten<ref>[[Manuel Montero]], ''"Construcción histórica de la villa de Bilbao"'' Txertoa, [[Donostia]], [[1997]], ISBN 84-7148-384-X, 19. orr.</ref>. |
|||
[[Uholde]] askoren eraginez hainbat alditan jauzia, askotan berreraikia izan zen. Horrexegatik [[1870]]ean Udalak egungo kokalekuan zubi sendo bat eraikitzea erabaki zuten. Antzinako zubia [[San Anton Eliza (Bilbo)|San Anton elizaren]] aurrean zegoen, hau da, uretan behera eta [[1882]]an desagertu zen<ref>[http://www.argia.com/argia-astekaria/1808/industriak-eraikitako-hiri-postindustriala/osoa Argia: Industriak eraikitako hiri postindustriala]</ref>. Hoffmeyerrek diseinatuta, egungoa [[1880]]an zabaldu zuten. |
|||
[[1937]]ko [[ekainaren 17]]an [[Bilboko gudua|Bilbo galdu zenean]] zubia dinamitaz lehertu eta [[Frankismo|frankistek]] laster hasi zituzten zubia berreraikitzeko lanak. |
|||
== Erreferentziak == |
|||
{{erreferentzia zerrenda}} |
|||
{{coord|43|15|16,77|N|2|55|23,02|W|display=title}} |
|||
{{Bilboko itsasadarreko zubiak}} |
{{Bilboko itsasadarreko zubiak}} |
||
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}} |
{{Atari|Euskal Wikiatlasa|Euskal Herriko Wikiatlasa}} |
||
13:24, 23 urtarrila 2014ko berrikusketa
| San Antongo zubia | |
|---|---|
Zazpikaleak Kostaldeko Donejakue bidea | |
 | |
 | |
| Kokapena | |
| Koordenatuak | 43°15′17″N 2°55′23″W / 43.2547°N 2.9231°W |
| Historia | |
| Irekiera | 1880 |
| Deskribapena | |
San Antongo zubia[1] Bilboko itsasadarreko zubia da, eskuinaldetik Zazpikaleak eta ezkerraldetik San Frantzisko lotzen dituena. San Anton eliza ondoan du.
Historia
1318 baino lehen eraikia, litekeena da 1300an hiribildua eratu baino lehenagokoa izatea. Mendeetan zehar Bilboko itsasadarra zeharkatzen zuen zubi bakarra izan zen, bilbotarrek ertze bien arteko komunikazioen monopolioa mantendu nahi zutelako.
Bilboko ikur bihurtua, la puente vieja (euskaraz: "zubi zaharra") ezizena duena, hiriburuaren armarrian agertzen da. Erdi Aroan eraiki zutenetik, oso zubi inportantea izan zen bertatik Bizkaiko jaurerria eta Gaztelako Erresumaren arteko merkataritza guztia pasa behar zuten, Maria Diaz I.a Harokoak Bilbori emandako eskubideari esker. XV. mendean, Bilboko agintariek zubi honetan bertan exekutatzen zituzten gaizkileak. Hiltzeko zigortuei harria lotu eta itsasadarrera bota zituzten[2].
Uholde askoren eraginez hainbat alditan jauzia, askotan berreraikia izan zen. Horrexegatik 1870ean Udalak egungo kokalekuan zubi sendo bat eraikitzea erabaki zuten. Antzinako zubia San Anton elizaren aurrean zegoen, hau da, uretan behera eta 1882an desagertu zen[3]. Hoffmeyerrek diseinatuta, egungoa 1880an zabaldu zuten.
1937ko ekainaren 17an Bilbo galdu zenean zubia dinamitaz lehertu eta frankistek laster hasi zituzten zubia berreraikitzeko lanak.
Erreferentziak
- ↑ Bilboko Udalaren webgunea: Kaleizenak
- ↑ Manuel Montero, "Construcción histórica de la villa de Bilbao" Txertoa, Donostia, 1997, ISBN 84-7148-384-X, 19. orr.
- ↑ Argia: Industriak eraikitako hiri postindustriala
{{#coordinates:}}: cannot have more than one primary tag per page
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |