Lankide:Naiaraa.hg/Proba orria

Kosmetika naturala jatorri naturaleko osagaiez (animaliak, mineralak edo landareak) egindako produktu kosmetikoei deritze, normalean ekoizpen ekologikotik datoztenak. Kosmetiko naturalek ez dute inolako sintesizko elementurik haien konposaketan, eta haien ekoizpenean ez dira ez irradiatuak (irradiazio ionizatzailea) ez animalietan testatuak izaten.

Erabilerak

Larruazalarentzako Kosmetikoak

Izen arrunta	Izen zientifikoa	Propietateak (elementu aktiboak)	Propietateak (funtzioak)	Erabilerak
Albaka/ Basilikoa	Ocimum basilicum (Laminaceae)	Azido linoleikoa	Antiinflamatorioa Antibakterianoa	Aknearen bakterioaren (Cutibacterium acnes) aurkako tratamendua.
Aloe Vera	Aloe vera (Asphodelaceae)	Bitaminak (B1, B2, B3, B6, C) eta azido folikoa.	Antioxidatzailea Antiinflamatorioa Antibakterianoa Antifungikoa	Larruazala birsortu. Zahartzearen aurkakoa. Hidratatzailea. UV izpien aurkako babesa.
Koko-olioa	Cocos nucifera (Areaceae)	Gantz-azido poliasegabeak (mono-, di- eta triglizerido moduan)	Antiinflamatorioa	Larruazala babestu eta lehortzea saihestu.
Mangoa	Mangifera indica (Anacardiaceae)	Azido oleikoa, estearikoa eta triglizeridoak.	Antibiotikoa	Larruazala babestu eta lehortzea saihestu.
Te berdea	Camellia sinensis (Theaceae)	Polifenolak (katekinak)	Antioxidatzailea Fotobabeslea Antiinflamatorioa	Zahartzearen aurkakoa. Larruazal lehorra. Despigmentazioa.
Mahats-hazia	Vitis vinifera (Vitaceae)	Proantozianidina polifenolikoak, prozianidak.	Antioxidatzailea	Zauriak orbaindu. Zahartzearen aurkakoa. Larruazala garbitu.
Kamamila	Matricaria recutita (Asteraceae)	Flabonoideak, apigenina.	Antiinflamatorioa	Larruazala orbaindu.
Luzokerra	Cucumis sativus (Cucurbitaceae)	Entzima antioxidatzaileak eta superoxido dismutasa.	Antioxidantea Antiinflamatorioa Orbaintzailea	Larruazala freskatu, orbaindu eta lasaitu.
Kuiatxoa	Cucurbita pepo (Cucurbitaceae)	Azido linoleiko, oleiko, palmitiko eta estearikoa.	Antiinflamatorioa	Aknea eta zaldarrak tratatu.
Erle-polena		Polifenolak, bitaminak, flabonoideak.	Antiinflamatorioa Antioxidatzailea Antibakterianoa Antifungikoa	Zahartzearen aurkakoa.

Ilearentzako kosmetikoak

Izen arrunta	Izen zientifikoa	Propietateak (elementu aktiboak)	Propietateak (funtzioak)	Erabilerak
Albaka morea	Ocimum tenuiflorum		Gantz-guruinen erregulazioa.	Xanpua eta ile-egokitzailea.
Erromeroa	Salvia rosmarinus	Azido kafeikoa eta azido errosmarinikoa	Ilearen hazkuntzaren estimulatzailea. Ilearen erorketa ekidin. Buru-azala leundu. Gantz-guruinen erregulazioa.	Xanpua eta tonikoa.
Eukalipto urdina	Eucalyptus globulus	1,8-zineola, limonenoa eta α-pinenoa.	Buru-azala elikatu. Gantz-guruinen erregulazioa.	Xanpua eta maskara.
Ezkaia	Thymus vulgaris		Ilearen erorketa ekidin. Zahi-kontrakoa. Buru-azalaren odol-jarioaren estimulatzailea.	Xanpua eta tonikoa.
Henna	Lawsonia inermis	Azido henotanikoa (lawsona), lupeola, ß-sitosterola eta estigmasterola.	Ilearen hazkuntzaren estimulatzailea. Ilearen erorketa ekidin.	Xanpua, ile-egokitzailea eta tindagarria (kobre-kolorea).
Intxaurrondo beltza	Juglans regia		Ilearen erorketa ekidin. Zahi-kontrakoa. Buru-azala arindu.	Xanpua eta tonikoa.
Izpiliku fina	Lavandula angustifolia	Linalino azetatoa, linaloola, 1,8-zineola eta mentola.	Ilearen hazkuntzaren estimulatzailea. Zorrien-kontrakoa.	Xanpua, ile-egokitzailea eta zorrien aurkako lozioa.
Kamamila	Matricaria recutita	Apigenina, lebomenola eta kamazulenoa.	Ilearen hazkuntzaren estimulatzailea.	Xanpua, ile-egokitzailea, tonikoa eta tindagaia (ilehoria).
Kurkuma	Curcuma longa	Kurkumina	Ilearen kolorea aldatu.	Tindagaia (ilehoria eta laranja).
Lehio-geranioa	Pelargonium graveolens	(-)-zitronelola, geraniola, zitronelila eta linaloola.	Ilearen erorketa ekidin. Gantz-guruinen erregulazioa. Zahi-kontrakoa. Buru-azalaren odol-jarioaren estimulatzailea.	Xanpua eta ile-egokitzailea.
Mendafina	Mentha x piperita	Mentola, mentona, mentil azetatoa, neomentola, 1,8-zineola,mentofuranoa eta isomentona.	Azkura, hantura eta erredurak arindu.	Xanpua eta ile-egokitzailea.
Salbia sendakaria	Salvia officinalis	1,8-zineola, berbenona, kanforra, α-pinenoa eta borneola.	Ilearen hazkuntzaren estimulatzailea. Zahi-kontrakoa.	Xanpua eta tonikoa.
Te-arbola	Melaleuca alternifolia	Terpinen-4-ola eta 𝛿-terpinenoa.	Buru-azala arindu. Zahi-kontrakoa. Zorrien-kontrakoa.	Xanpua, tonikoa eta zorrien aurkako lozioa.

Araudia

Europar Batasuna (EB)

Europar Batasunean badago elikagai “organiko, ekologiko eta biologikoa” definitu eta arautzen dituen legedi bat; termino hauen erabilera 834/2007 eta 889/2008 Araudi Komunitarioek arautzen eta babesten dute. Kosmetikoen kasuan, berriz, egun ez dago kosmetiko batek naturaltzat jotzeko bete beharreko baldintzak zehazten dituen auarudi ofizialik.  Produktu kosmetikoen fabrikatzaileek legedi finkorik ez dutenez, konpainia pribatuen irizpideen menpe jartzen dira kosmetikoak naturalak direla ziurtatzeko.

Espainia

Espainia mailan BioVidaSana elkarteak kosmetiko naturalak berresteaz arduratzen da. Haren araudiaren arabera, BioVidaSanak kosmetiko naturalak izendatzeko hiru kategoria bereizten ditu:

I. kategoria:

Jatorri naturaleko osagaiez osaturiko produktuak, zeinetaik %90-a gutxienez jatorri ekologikoa duten. Etiketatzean "produktu kosmetiko ekologiko" terminoa erabili ahalko da, edota "ekologiko", "biologiko" eta "organiko" terminoak produktuaren izaerarik lotuta. Adb. Xaboi ekologikoa.

II. kategoria:

Jatorri naturaleko osagaiez osaturiko produktuak, zeinetaik %15-89 artean jatorri ekologikoa duten. Etiketatzean "%x-ko osagai ekologikoak dituen produktu kosmetiko naturala" erabili ahalko da, eta osagai ekologiko guztiak izendatu beharko dira. "Kosmetiko ekologiko", "Eko." eta "Bio." bezalako terminoak bakarrik produktuaren osagai ekologikoen portzentaia %40 baino altuagoa bada erabili ahalko dira.

III. kategoria:

Jatorri naturaleko osagaiez osaturiko produktuak, zeinetaik bat ere ez edo %15-a baino gutxiago jatorri ekologikoa duten. Etiketatzean bakarrik "kosmetiko natural" eta "natural" terminoak erabili ahalko dira, eta, osagai ekologikorik egotekotan, * batez markatu beharko dira.

Produktuari dagokion kategoriaren logoa aipatzeaz gain, produktuak derrigorrez bio.inspecta ziurtapen-erakundea aipatu beharko du, bai "bio.inspecta bidezko ziurtagiria" esaldia edota BioVidaSana araudiarentzako bio.inspecta logoa erabiliz. Aurretik aipaturiko kategoriengaz gain, BioVidaSanak produktu kosmetiko ekologikoak soilik ekoizten dituzten enpresei ECOPlus kategoria esleitzen die.

Frantzia

Frantzian bi ziurtagiri-emaile garrantzitsuenak hauek dira:

ECOCERT

Ziurtatze-enpresa honek produktuen ekoizpen prozesuan ingurumena errespetatzen dela bermatzen du, haien banaketan barne. Ecocert-ek bi kosmetiko-kategoria bereizten ditu:

Kosmetiko naturala:

Osagai guztien %95-a, ura barne, jatorri naturala izan behar dute; gainerako %5-a zerrenda mugatu batean sailkaturiko sintesizko osagaiak izan daitezke, kontserbagarri eta ezinbesteko konposatu gehigarri batzuk, esate baterako. Osagai guztien %5-ak nekazaritza organikotik etorri behar da, landare-osagaien %50-a osatzen duena.

Kosmetiko naturala eta organikoa:

Kategoria honetan sailkatzen diren produktu kosmetikoak aurreko kategoriaren arau berak jarraitzen dituzte baina, kasu honetan, osagai guztien %10-ak nekazaritza organikotik etorri behar da, landare-osagaien %95-a osatzen duena. Gainera, produktuak silikona, parabeno, koloratzaile edota lurrin sintetikoak bezalako konposatu debekatuak eramatea ez da onartuko. Produktuaren ekoizpenak ingurumena errespetatu beharko du, eta haren erabilera ezin izango da animalietan testatu.

COSMEBIO

Ziurtagiri hau marka frantziarrentzako da soilik. BIO etiketa eskuratzeko, produktu kosmetikoek honako ezaugarriak bete behar dituzte:

• Osagaien %95-ak jatorri naturala izan behar du, eta onarturiko prozeduren bidez eraldatuak izan. Gainerako %5-a onarturiko osagaien zerrenda mugatuan agertu behar da.
• Landare-osagai guztien %95-ren jatorria BIO ziurtagiria duten landare-produktuak izan behar da.
• Amaierako produktuaren osagaien %10-a biologikoa izan behar da.

Cosmebiok berretsitako produktu kosmetikoek ezin dituzte petrokimikatik eratorritako produkturik, animalia-produkturik (erle-argizaria eta lanolina izan ezik) parafinarik, silikonarik edota beste inolako osagai sintetikorik izan haien osagaien artean. Gainera, ezin izango dira animalietan testatu, eta produktuen ontzi eta bilgarriak biodegradagarriak edota birziklagarriak izan beharko dira.

Alemania

BDIH

Erakunde honek eskaintzen duen ziurtagiria eskuratzeko produktu kosmetikoek honako baldintza hauek bete behar dituzte:

• Produktuaren osagaiak kosmetiko organikoak sortzeko erabili daitezkeen 700 osagaien zerrendan ageri dira; hauen artean baimenduriko sintesizko kontserbatzaile batzuk ageri dira, ontzian aipatuta agertu behar direnak.
• Petrokimikaren, sintesizko lurrinen, koloratzaileen, genetikoki eraldaturiko organismoen, bale haragiaren eta animalia kolagenoaren erabilera guztiz debekaturik dago, baita animalietan produktuak testatzea ere.

Erresuma Batua (EB)

SOIL ASSOCIATION

Irabazi-asmorik gabeko erakunde honek haiek ezarritako estandarrak betetzen dituzten baserri organikoak, enpresak eta produktuak aztertu eta ziurtatzen ditu. Produktu kosmetiko bat organikotzat hartzeko, honako ezaugarri hauek bete behar ditu:

• Produktuaren osagaien %95-a organikoa izan behar da.
• Kopuru mugatuetan, produktuak gehigarri ez organikoak eraman ditzake, hauek jatorri transgenikoa ez duten bitartean.
• Produktuaren ekoizpen eta garraioan ahalki eta soinu kutsadura maila baxuena sortzen ahalegindu behar da.
• “X organikoz eginda” baieztapena erabili ahal izateko, produktuaren osagaien %70-a gutxienez organikoa izan behar da.

Estatu Batuak (AEB)

Estatu Batuetan, enpresa kosmetikoek elikadurarako ezarritako eredua erabiltzen dute, ez baitago kosmetiko organikoetarako araudirik.

USDA (United States Department of Agriculture)

USDAk "organiko" terminoa arautzen du, nekazaritzako produktuei Programa Nazional Organikoaren (NOP) bidez aplikatzen zaien arabera. Produktu kosmetiko batek osagai organikoak baditu, USDAk ziurtatu behar du. Lau gradu daude produktua izendatzeko, orduan ziurtagiria lortu ondoren lau gradu organikoetatik bat jasotzen du, gradua ezarriko da eduki organikoaren eta beste faktore batzuen arabera.

USDAk definituriko mailak:

1. % 100 organikoa: Produktuak (ura eta gatza sartu gabe) modu organikoan egindako osagaiak bakarrik eduki behar ditu.
2. Organikoa: Osagaien% 95-ek, gutxienez, ekoizpen ekologikokoa izan behar du (ura eta gatza izan ezik). Gainerako osagaiek (nekazaritzakoak ez diren substantziak) Zerrenda Nazionala edo nekazaritzako ekoizpen organikoen zerrenda agertu behar dira.
3. Osagai organikoekin fabrikatua: Produktuaren %70-ek, gutxienez, osagai organikoeak ditu, eta produktuaren etiketan hiru osagai organiko jarri daitezke etiketa nagusian.
4. Osagai organikoen % 70 baino gutxiago: Produktuak ezin du “organiko” terminoa erabili etiketa nagusiaren edozein zatitan. Hala ere, USDAk etiketan osagaien zerrendan organikoki ekoitzi direla ziurtatu duen osagaiak identifika ditzakete.