Anna Akhmatova

Anna Akhmatova
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Анна Андреевна Горенко
Jaiotza	Odesa, 1889ko ekainaren 11 (juliotar egutegia)
Herrialdea	Errusiar Inperioa ; Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
Bizilekua	Odesa; San Petersburgo; Taxkent; Kiev
Lehen hizkuntza	errusiera
Heriotza	Domodedovo, 1966ko martxoaren 5a (76 urte)
Hobiratze lekua	Komarovoko hilerria
Heriotza modua	berezko heriotza: infartua
Familia
Aita	Andrei Gorenko
Ama	Inna Stogova
Ezkontidea(k)	Nikolai Gumilev (1910 - 1918); Vladimir Shileyko (en) (1918 - 1926ko ekainaren 8a); Nikolay Punin (en) (1922 - 1935)
Bikotekidea(k)	ikusi Nikolay Punin (en) ;
Seme-alabak	ikusi Lev Gumilev (en) ;
Familia	ikusi Erazm Stogov (en) (amaldeko aitona);
Hezkuntza
Heziketa	Women's Higher Courses (Kyiv) (en) : zuzenbide
Hizkuntzak	errusiera
Ikaslea(k)	ikusi Joseph Brodsky;
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, itzultzailea, literatura-kritikaria, poeta, autorea eta literaturan aditua
Jasotako sariak	ikusi Taormina prize (1964) ; Leningradeko Defentsaren domina ; Medal "In Commemoration of the 250th Anniversary of Leningrad" (1957) ; Medal "For Valiant Labour in the Great Patriotic War 1941–1945" (1946) ;
Influentziak	Mikhail Lermontov, Aleksandr Puxkin, Lev Tolstoi, Gustav Shpet (en) , Amedeo Modigliani, Alexander Fadeyev (en) , Nathan Altman (en) eta Innokenty Annensky (en)
Mugimendua	Acmeist poetry (en)
Genero artistikoa	olerkigintza
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasun ortodoxoa

Anna Andreievna Akhmatova (errusieraz: Анна Андреевна Ахматова; Bolxoi Fontan, Errusiar Inperioa, 1889ko ekainaren 23a^greg./ekainaren 11^jul. - Mosku, Sobietar Batasuna, 1966ko martxoaren 5a), ezkongabe-izenez Anna Andreievna Gorenko, errusiar poeta izan zen, XX. mendeko Errusiako poetarik gailenetako bat. 1965ean eta 1966an Literaturako Nobel Sarirako proposatu zuten.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Itsaso Beltzetik oso hurbil jaio zen, Bol’shoi Fontan-en. Ama, Inna Erazmovna Stogova eta bere aita, Andrei Antonovich Gorenko, familia dirudun eta ospetsuetatik zetozten eta ondorioz, San Petesburgoko aristokraten auzo batean hazi zen, Tsarskoe Selo-n (hitzez hitz, Tsarraren Herria). Bertan ezagutu zuen bere lehenengo senarra izango zena, Nikolai Stepanovich Gumilev.^[1]

Gorenko gimnasia ikaslea zen eta 1907an, Kieveko Fundukleevskaia gymnasium-ean graduatu zen. Ondoren, Kieveko Emakumeentzako Unibertsitatean izena eman zuen, Zuzenbide Sailean, baina geroago utzi zuen.^[1]

1907an bere lehenengo poesia argitalpena egin zuen Sirius aldizkarian, bere izenarekin sinatuz, nahiz eta gero Akmatova ezizena hartu zuen, Khan Akhmat izeneko senide baten omenez, ustez Genghis Khan-en leinukoa baitzen bere familia.^[1]

Bere lehen kolekzio, Vecher (1912), argitaratu eta fama hartu zuen jarraian. Urte berean bere seme bakarra jaio zen Nikolaevich Gumilev. Bere bigarren liburua, Chetki (1914) famatuena izan zen.^[1]

Idazleak maitale ugari izan zituen, haien artean, Vladimir Kazimirovich Shileiko bere bigarren senarra izango zena.^[1]

Hirugarren argitalpena, Belaia staia (1917) Lehen Mundu Gerraren testuinguruan idatzi zuen, eta nazioaren aldeko ikuspegia ageri da. Errusiako Gerra Zibilean Sheremet’ev Palace-n bizi izan zen Boltxebikeen gobernuaren oneritziarekin.^[1]

Nikolai Nikolaevich Punin bere hirugarren senarra izan zen, hau ere poeta baina ezkontzak ez zuen asko iraun.^[1]

1953an, Estalin hil eta gero, bere poemetako asko zentsuratuak izan ziren eta orduan, nazioartean sari ugari jaso zituen.1966an hil zen, bihotzeko bat jota.^[1]

Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaztelaniara itzulitako liburuak:[aldatu | aldatu iturburu kodea]

He leído que no mueren las almas (Literatura Random, 2018)^[2]
Mandelstam (Nórdica Libros, 2020)^[3]
Réquiem; Poema sin héroe (Catedra, 2021)^[4]

Gaztelaniara itzulitako antologiak:[aldatu | aldatu iturburu kodea]

El canto y la ceniza (Galaxia Gutemberg, 2019) ^[5]

Sariak eta Aitortzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1964an, Etna Taormina Nazioarteko Poesia Saria jaso zuen.^[1]
1965an, Ohorezko doktoretza Oxfordeko Unibertsitatearen eskutk.^[1]
1965ean Literaturako Nobel Sarirako proposatua.
1966an Literaturako Nobel Sarirako proposatua.
1989ean, Semyon Aranovich zuzendariak fim bat eskaini zion, Личное дело Анны Ахматовой izenekoa.^[6]