Montse Martín

Wikipedia, Entziklopedia askea
Montse Martín

Bizitza
JaiotzaLleida1974ko abenduaren 2a (49 urte)
Herrialdea Katalunia
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakgimnasta erritmikoa

montsemartin.com
IMDB: nm3776384 Facebook: rg.montsemartin.pinceladas Twitter: montsemartinart Instagram: rg.montsemartin.pinceladas Edit the value on Wikidata

Montserrat Martín López, ezagunagoa Montse Martín izenez (Lleida, Katalunia, 1974ko abenduaren 2a) kataluniar gimnasta erritmiko ohia da. 1991ean Munduko txapelduna izan zen talde modalitatean Atenasen eta 1992an Europakoan bitan Stuttgarten. Horrez gain, Espainiako gimnasia erritmikoko selekzio nazionalarekin hainbat domina lortu zituen. Partaide izan zen gimnasten belaunaldiak 'Urrezko Lehen Neskak' ezizena du.[1]

Hasieran, Montse Lleidako Sicoris Clubekoa izan zen, eta 1988an lehen mailako Espainiako txapelduna izan zen Eskola Katalanarekin. Gero, erretiratu ondoren, diseinatzaile grafikoa, pintorea, ilustratzaile, aktorea eta dantzari lanetan aritu da. Olympia eta Pinceladas de ritmica liburuen ilustratzailea, eta egilekidea izan da.[1]

Kirol-ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hastapenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

6 urte zituela hasi zen Gimnasia erritmikoan Sicoris Club de Léridan. Merçè Humedasek eta Conchita Du­ránek entrenatu zuten. Ondoren, Kataluniako Gimnasia Erritmikoko Eskolarekin entrenatu zen Manresan (Bartzelona). 1988ko abenduan, lehen mailako Espainiako txapelduna izan zen Eskola Kataluniarrarekin Castell-Platja d´Aron. Talde hori Berta Veigak entrenatzen zuen eta bertan zegoen Carmen Acedo, gero selekzio espainiarraren aritu zen gimnasta.

Hautaketa nazionaleko sasoia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1989: Tenerifeko juniorren eta Europarako taldearen partaide[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1989an, Espainiako gimnasia erritmikoko selekzio nazionalak deitu zion juniorren taldean parte hartzeko. Rosa Menor, Paqui Maneus, Cathy Xaudaró eta Berta Veiga aritu ziren entrenatzaile, eta Tenerifeko Europa Junior Txapelketan parte hartu zuen. Horrez gain, brontzezko domina lortu zuen Carmen Acedo, Noelia Fernández, Ruth Goñi, Eider Mendizábal eta Gemma Royorekin, baita ordezkoak ziren Cristina Chapuli eta Diana Martínekin ere.

1989 - 1990: Goteborgeko senior eta Europarako taldearen partaide[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Madrilgo Salamanca barrutian, Moscardó gimnasioa izan zen gimnasia erritmikoko selekzio nazionala entrenatzeko tokia 1997 arte.

1989aren amaieran, erabateko selekzio nazionalean sartu zen, eta 1992ra arte aritu zen bertan. Denbora horretan, 8 ordu inguru entrenatzen zuen egunero Madrilgo Moscardó gimnasioan, Emilia Bonevaren eta Ana Ronceroren agindupean; 1982az geroztik, estatu-mailako hautatzailea eta talde-entrenatzailea ziren, hurrenez hurren, eta taldekide guztiekin bizi izan zen La Moralejako etxe batean.

1990ean, Stuttgarteko Gymnastic Masters hasi baino hiru egun lehenago, pilota bat zapaldu ondoren, lesio bat izan zuen, hanka bat pitzatu baitzuen. Geroago, Göteborgeko Europako Txapelketa lehiatu zen, eta brontzezko domina lortu zuen, lehiaketa orokorrean, zein 3 pilota eta 3 sokatan, eta zilarrezkoa 12 mazatan.[2][3] Urte horretan Bruselan jokatu zen Munduko Kopako finalean, brontzezko 3 domina lortu zituen, final bakoitzeko bat, taldekide ziren Beatriz Barral, Lorea Elso, Bito Fuster, Arancha Marty eta Vanesa Muñizekin batera, eta Marta Aberturas eta Gemma Royo ordezkoekin. Débora Alonso eta Cristina Chapuli ere taldeko kide ziren, baina ez zituzten urte horretako lehiaketarako deitu. Tokioko Wacoal Cup txapelketan, azaroan, zilarra lortu zuten sailkapen nagusian.[4]

1991: munduko titulua Atenasen[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1991n taldeko bi ariketak bata 6 zintakoa eta bestea 3 pilota eta 3 sokakoak izan ziren. Lehenengoak «Tango Jalousie» musika izan zuen, Jacob Gadek konposatua, eta pilotek eta sokek, berriz, Víctor Bombiren «Campanas» abestiarekin osatu zuten.[5] Sei zintako ariketako dantza-urratsak koreografiatzeko, Javier Castillo «Poty»ren laguntza izan zen, orduan Balet Nazionaleko dantzaria baitzen, nahiz eta taldearen ohiko koreografoa Georgi Neykov bulgariarra izan.[6] Mundiala baino lehen, urrea lortu zuten Karlsruheko txapelketan (SESBen eta Bulgariaren aurretik) eta 3 brontze Stuttgarteko Gymnastic Masters-en (Alemanian).[7]

Montse Martín (laugarrena ezkerrean) urrea lortuta Atenasko Munduko Txapelketan (1991).

1991ko urriaren 12an, Espainiako taldeak urrezko domina lortu zuen Atenasko Gimnasia Erritmikoko Munduko Txapelketaren lehiaketa orokorrean. Garaipen hori historikotzat jo zuten hedabideek, Espainia lehen aldiz izan baitzen gimnasia erritmikoko munduko txapelduna. Lehiaketa orokorraren lehen egunean 19,500 puntu lortu zituzten 3 pilota eta 3 sokako ariketan; hurrengoan, berriz, 6 zintakoan 19,350 puntu lortu zituzten (9,90 konposizioan eta 9,45 exekuzioan). Guztira Espainiako taldeak 38,850 puntu lortu zituen, eta, azkenean, SESB gainditu zuen lehiaketa orokorrean 50 milaren truke; Ipar Korea, berriz, brontzezkoa lortu zuen. Hurrengo egunean, gainera, zilarrezko domina lortu zuten amaierako bi ariketetan, sei zintakoan, zein 3 pilota eta 3 sokatan. Domina horiek Montse Martínek lortu zituen, Débora Alonso, Lorea Elso, Bito Fuster, Isabel Gómez, Gemma Royo parte hartzaileekin eta Marta Aberturas eta Cristina Chapuli ordezkoekin batera.[8][9][10] Domina horiek Paloma del Río kazetariak kontatu zituen Espainiarako, TVEko La 2ren bidez. Lorpen horren ondoren, 1991ren amaieran bira bat egin zuten Suitzan zehar.[11][12][13][14]

1992: Europako tituluak Stuttgarten eta Mundukoa Bruselan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Montse Martín (atzeko ezkerreko lehena) Stuttgarten Europako txapeldun izendatu ostean (1992).

1992rako,taldeak Karlsruheko txapelketan zilarra lortu zuen, eta, ondoren, Corbeil-Essonneseko txapelketan erakustaldi bat egitera gonbidatu zituzten. 1992ko ekainean, beste ariketa batzuk egin ondoren, Stuttgarteko Europako Txapelketan parte hartu zuten, eta urrezko domina lortu zuten lehiaketa orokorrean (Errusiarekin partekatua); horrez gain, beste urre bat lortu zuten finalean 3 pilota eta 3 sokatan, eta brontzea 6 zintatan. Taldea hauexek osatzen zuten: Montse Martín, Débora Alonso, Lorea Elso, Bito Fuster, Isabel Gómez eta Gemma Royo, baita Alicia Martín eta Cristina Martínez ordezkoak ere.[15][16][17] Ez zuen Bartzelonako Udako Olinpar Jokoetan lehiatu, artean taldeak ez baitziren olinpiar modalitatea, baina gainerako taldekideekin batera parte hartu zuen hasierako ekitaldian, parte hartzen zuten nazioen desfilearen buru.

Handik gutxira, urrea lortu zuten bai Asvo Cup-en (Austria), bai Alfred Vogel Cup txapelketan (Herbehereak). Gainera, zilarra lortu zuten 6 zintatan eta urrea 3 pilota eta 3 sokatan. Bito Fuster eta Isabel Gómezen lesioen ondorioz, taldea Munduko Brusela Txapelketarako birmoldatu behar izan zen, eta biak ordezko geratu ziren. Titularrak Alicia Martín, Cristina Martínez eta Bárbara Plazaizan ziren Montse Martín, Débora Alonso, Lorea Elso eta Gemma Royorekin batera. Lehiaketa horretan, taldeak zilarrezko domina lortu zuen lehiaketa orokorrean, eta hamarren batera besterik ez zen gelditu, aurreko urtean lortu zuten munduko titulua berriro baliozkotzeko. Gainera, azaroaren 22an brontzea lortu zuten 6 zintatan eta zortzigarren postua 3 pilota eta 3 sokatan. Munduko txapelketa horren ondoren, Montse lehiaketatik erretiratu zen, aurreko urtean Atenasen munduko txapeldun izan zen seikote titularrak egin zuen bezala.[18][19]

Montse (eskuinean) Elisenda Selvasekin Conmovidas zuri-beltzean (2009) lanaren antzezlanean.

Gimnasia uztea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1992an, Bruselako Munduko Txapelketaren ondoren, erretiratu egin zen. Erretiratu ondoren, moda-diseinua ikasi zuen Lleidan, eta, geroago, Bartzelonan, Diseinu Grafikoaren karrera egin zuen IDEP eskolan. Diseinatzaile grafiko gisa aritu zen 5 urtez Ados comunicación izeneko publizitate-agentzian, eta ondoren, tresDbcn. Ondoren, Montse Martínek antzerki- eta musika-obretako freelance diseinatzaile, pintore, ilustratzaile, aktore eta dantzari lanak tartekatu ditu. Dantzaren eta antzerkiaren alorreko azken proiektuen artean, hauexek nabarmentzen dira: La danza de los dos pianos (2009), Esther Escolar leridar nazioarteko gimnasta ohia partehartzaile dela eta Manel Martín nebak zuzenduta, edo urte berean Elisenda Selvasekin batera zuzendu eta interpretatu zuen Conmovidas en blanco y negro (2009).[20][21] 2010ean, Baileys-erako telebistako iragarki batean agertu zen, Erresuma Batuan.[22]

2014ko urrian, Olympia lanaren lehen bi liburukiak argitaratu ziren; Montsek akuarelan irudiztatutako haurrentzako ipuinak dira, eta Almudena Cid gimnastak ere idatzitakoak. Azken gimnasta horren kirol-bizitzan inspiratuta daude.[23][24][25] Hilabete gutxiren buruan beste liburuki berri batzuk ateratzen jarraitu zuten, eta Montsek irudiztatutako azken alea 2017an argitaratu zen.[26]

2016ko urriaren 26an, Montsek crowdfunding-kanpaina iragarri zuen, Pinceladas de rítmica liburua argitaratzeko. Manel Martín nebarekin batera idatzi zuen liburua. Gimnasia erritmikoaren historia aztertu zuten, 50 gimnasta nabarmenen ilustrazioen, biografien eta analisi artistikoen bidez. Besteak beste, Anelia Ralenkova, Diliana Gueorguieva, Marta Bobo, Marina Lóbach, Oksana Kóstina, Ana Bautista, Elena Shamatulskaya, Carmen Acedo, María Petrova, Carolina Pascual, Ekaterina Serebrianskaya, Elena Vitrichenko, Eva Serrano, Olga Gontar, Almudena Cid, Alina Kabaeva, Anna Bessonova, Yevguenia Kanáyeva, Alina Maksymenko, Ganna Rizatdinova, Margarita Mamún edo Yana Kudryavtseva.[27] Liburua 2017ko maiatzaren 25ean aurkeztu zen CSDren egoitzan. Aurkezpenean izan ziren Montse eta Manel Martín neba-arrebak, Jaime González CSDko Kirol zuzendaria eta Jesús Carballo, Espainiako Gimnasia Errege Federazioko presidentea. Ekitaldian Espainiako hainbat gimnasta izan ziren, hala nola Lorea Elso (zeremonia-maistra gisa aritu zena), Bito Fuster, Gemma Royo, Carolina Pascual, Carmen Acedo, Ana Bautista, Eva Jiménez, Arancha Marty, María Martín, Ana Roncero, Ana María Pelaz, Isabel Bayan eta Sara Bayón. Ana Baranova hautatzaile nazionala eta Junior taldeko batzuk. 2017ko abenduaren 16an, talde nazionaleko beste gimnasta ohi batzuekin elkartu zen Martín, Ana Roncero hautesle ohiari omenaldia egiteko.[28]

2018ko irailean, Espainiako selekzioko gimnasta ohi batzuekin Sofiako Gimnasia Erritmikoko Munduko Txapelketara joan zen, Emilia Boneva hautatzaile ohi nazionalarekin elkartzeko, eta, gainera, haren omenaldi-afaria antolatu zuen.[29] 2019ko azaroaren 16an, Emilia Bonevaren heriotza zela eta, 70 bat gimnasta nazional, besteak beste Montse, tapiz inguruan batu ziren Euskalgym-ean hura omentzeko. Ekitaldia Barakaldoko Bilbao Exhibition Centren izan zen 8.500 parte-hartzaileren aurrean, eta, ondoren, omenaldi-afaria egin zen.[30]

Ondarea eta eragina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1991ko gimnasia erritmikoko talde nazionalak Atenasko Munduko Txapelketan Espainiako gimnasia erritmikorako lehen titulua lortu zuen, eta diziplina horretan lehen aldiz mendebaldeko herrialde bat gailendu zitzaien ekialdeko herrialdeei.[31] Gainera, kirol mediatiko batean munduko txapeldun izan zen Espainiako lehen emakume-taldea izan zen.[8][9][32] Mugarri horren aipamenak zenbait liburutan ageri dira, hala nola Aurora Fernández del Valleren Gimnasia rítmica deportiva: aspectos y evolución (1995); Paloma del Ríoren Enredando en la memoria (2015) edo Montse eta Manel Martínen Pinceladas de rítmica (2017).

Ekipamenduak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Maillotak eta entrenamendu-arropa
Urteak Hornitzailea
19891992 Harea

Ariketen musika[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea Tresnak Musika
1989 - 1990 12 maza «España cañí», pasodoblea Pascual Marquina Narrorena.
1990 12 maza Asturias (Leyenda) gaia, Suite española, Op. 47 Isaac Albénizenaz.
1990 - 1991 3 pilota eta 3 soka «Spain» Chick Corearena, Michel Camilo y Tomatitoren bertsioa.
1991 - 1992 6 zinta «Tango Jalousie», Jacob Gaderena.
1991 3 pilota eta 3 soka «Campanas», Víctor Bombirena.
1992 6 zinta Sevilla, Suite española, Op. 47 Isaac Albénizena.
1992 3 pilota eta 3 soka Arraigo

balletaren musika Jerónimo Maessorena eta Víctor Ullate koreografoak sortua.[5]

Kirol-palmaresa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Espainiako selekzioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Junior taldean[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1989

  • Tenerifeko Europako Junior txapelketa
3. postua,
Brontzea finalean (6 zintatan)

Senior taldean[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1990

  • DTB-Pokal Karlsruhe
1. postua, Urrea txapelketa orokorrean
  • Gymnastic Masters de Stuttgart*
3. postua, Brontzea Txapelketa orokorrean
  • Munduko kopa finala Bruselan
3. postua, Brontzea Txapelketa orokorrean
3. postua, Brontzea 12 mazatan
3. postua, Brontzea 3 pilota eta 3 sokatan
  • Goteborgeko Europako Txapelketa
3. postua, Brontzea Txapelketa orokorrean
2. postua, Zilarra 12 mazatan
3. postua, Brontzea 3 pilota eta 3 sokatan
  • Wacoal Cup
2. postua, Zilarra Txapelketa orokorrean

1991

  • DTB-Pokal Karlsruhe
1. postua, UrreaTxapelketa orokorrean

1991 (continuación)

  • Gymnastic Masters de Stuttgart
3. postua, Brontzea Txapelketa orokorrean
3. postua, Brontzea 6 zintatan
3. postua, Brontzea 3 pilota eta 3 sokatan
  • Atenaseko Munduko Txapelketa
1. postua, Urrea Txapelketa orokorrean
2. postua, Zilarra 6 zintatan
2. postua, Zilarra 3 pilota eta 3 sokatan

1992

  • DTB-Pokal Karlsruhe
2. postua, Zilarra Txapelketa orokorrean
  • Stuttgarteko Europako Txapelketa
1. postua, Urrea Txapelketa orokorrean
3. postua, Brontzea 6 zintatan
1. postua, Urrea 3 pilota eta 3 sokatan
  • Asvo Cup
1. postua, Urrea Txapelketa orokorrean
  • Alfred Vogel Cup
1. postua, Urrea Txapelketa orokorrean
2. postua, Zilarra 6 zintatan
1. postua, Urrea 3 pilota eta 3 sokatan
  • Bruselaseko munduko Txapelketa
2. postua, Zilarra Txapelketa orokorrean
3. postua, Brontzea 6 zintatan;
8. postua 3 pilota eta 3 sokatan

*Hanka batean egindako lesioak lehiatzea eragotzi zion

Sariak, aintzatespenak eta goraipamenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1991n Gimnastika-merituaren domina, Espainiako Gimnasia Errege Federazioak emana.
  • 2019an Harrera eta sinadura Vandellós-eko Udalaren Ohorezko Liburuan eta Hospitalet del Infante.[33][34]

Filmografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Filmak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Pelikulak
Urtea Izenburua Pertsonajea Oharrak Zuzendaria
2014 Tuck Me In Agerpena argazkian Film laburra Ignacio F. Rodó

Telebista-saioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Telebistako saioak
Urtea Izenburua Katea Kalifikazioak
1990 Camarada Boneva TVEko 2 Erreportajean agerraldia
1991 De tú a tú Antena 3 Gainerako taldekideekin batera gonbidatuta
Tele 5 ¿dígame? Telecinco Gainerako taldekideekin batera gonbidatuta
VIP Tarde Telecinco Gainerako taldekideekin batera gonbidatuta

Dantza eta antzerkia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Antzerki lanak
Urtea Izenburua Pertsonaia Zuzendaria Lekua
2009 La danza de los dos pianos La magia blanca Manel Martin LLeidako Enric Granados Udal Auditorioa eta beste batzuk [20]
2009 Conmovidas en blanco y negro - Montse Martin eta Elisenda Selvas Lleidako Eskorxador Antzokia [21]

Publizitatea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b (Gaztelaniaz) «SOBRE MÍ» Montse Martín (Noiz kontsultatua: 2023-08-11).
  2. Plata histórica del conjunto español en el Europeo de gimnasia rítmica. 5 de noviembre de 1990.
  3. España está marcando el ritmo. 8 de noviembre de 1990.
  4. El año deportivo. 26 de diciembre de 1990.
  5. a b Música usada en los ejercicios de conjuntos de gimnasia rítmica. .
  6. Poty: "Mi vida cambió cuando España queda campeona del mundo por primera vez en la historia en gimnasia rítmica". 8 de octubre de 2016.
  7. Gymnastic Masters. .
  8. a b Histórico oro en conjuntos. 13 de octubre de 1991.
  9. a b El conjunto español hace historia al ganar el Mundial de gimnasia rítmica de Atenas. 13 de octubre de 1991.
  10. España, campeona del mundo de gimnasia rítmica por conjuntos. 13 de octubre de 1991.
  11. España cerró su actuación con otras dos medallas de plata. 14 de octubre de 1991.
  12. Dos platas más para el conjunto. 14 de octubre de 1991.
  13. El oro que no podrá ser (Parte 1/2). 16 de octubre de 1991.
  14. El oro que no podrá ser (Parte 2/2). 16 de octubre de 1991.
  15. Palmarés del conjunto en el Europeo de 1992. .
  16. Oro para España en los Campeonatos Europeos de gimnasia rítmica. 8 de junio de 1992.
  17. El conjunto español, bañado en oro y bronce. 9 de junio de 1992.
  18. Mundial de Bruselas. 23 de noviembre de 1992.
  19. Emilia Boneva: "Con Carmen Acedo y Carolina Pascual hubiéramos barrido". 24 de noviembre de 1992.
  20. a b La danza de los dos pianos. .
  21. a b Montse Martín-colección de pintura. .
  22. a b Anuncio de Montse Martín para Baileys en 2010. .
  23. Olympia 1. Punteras negras en Casa del Libro. .
  24. Tweet de Almudena Cid anunciando la publicación de Olympia. 19 de septiembre de 2014.
  25. Anuncio de la publicación de Olympia en el Facebook oficial de Almudena Cid. 20 de septiembre de 2014.
  26. Próximamente Olympia 4. 28 de julio de 2015.
  27. Pinceladas de rítmica. 26 de octubre de 2016.
  28. Homenaje a Ana Roncero. 16 de diciembre de 2017.
  29. Cena homenaje a Emilia Boneva. 23 de septiembre de 2018.
  30. Homenaje a Emilia Boneva en el Euskalgym 2019. 18 de noviembre de 2019.
  31. Txantiloi:Cita libro
  32. Luque, David. (13 de octubre de 2016). Bodas de plata de la gloria española. Sexto Anillo.
  33. Les ex gimnastes d’elit Ana Bautista, Teresa Fuster, Tania Lamarca i Montse Martín visiten l’Hospitalet de l’Infant. .[Betiko hautsitako esteka]
  34. Ex gimnastes d’elit visiten l’Hospitalet de l’Infant. 25 de febrero de 2019.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]