Occhiola
| Occhiola | |
|---|---|
 | |
| Datuak | |
| Estatu burujabe |  Italia |
| Eskualdea |  Sizilia |
| Italiako hiri metropolitarra | Metropolitan City of Catania |
| Italiako udalerri | Grammichele |
| Koordenatuak | 37°14′06″N 14°37′23″E / 37.2351°N 14.6231°E |
 | |
| Altuera | 490 |
| Historia | |
| Eraikitzailea(k) | Greziar kultura |
| Kultura | Sikuloak |
| Metropolia(k) | Catania |
| Indusketa | |
| Indusketa datak | 1890 |
| Zuzendariak | Paolo Orsi |
| Bisitagarria | sarrera askea |
Occhiola Erdi Aroko herri bat da, gaur egun hutsik dagoena, Terravecchia muinoaren hiru gailurretan kokatua, Grammicheletik 2 kilometro iparraldera, Siziliako erdialde-ekialdean. Goialdean, gazteluaren aztarnak daude. Hiria, erabat suntsitua izan zen 1693ko lurrikararen ondorioz.
Jatorria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Populatutako eremua Grammicheletik lau kilometro hego-mendebaldera sortu zen Terravecchiako herrian, aldapatsuak ziren aldeak hareharrizko sistema baten magal aldapatsuetako hiru muinoetako tontor eta ordokietan. Muinoetako korronte batzuek Caltagironeko erreka elikatzen dute. Oraindik ikus daitezke gazteluaren aztarnak, elizak, etxeak eta Spirito Santuko beste hondakin batzuk. 1890etik aurrera egindako indusketetan, Paolo Orsi arkeologoak (1859-1935), Erdi Aroko hondakinen pean, beste zaharrago batzuk aurkitu zituen, baina zelaietako laboreez eta ondorengo berreraikuntzetarako materialaren ezabaketez manipulatuak izan ziren. Orsik, hondakin horietan, antzineko eta berantiar Greziako kokaleku bat nabaritu zuen, bereziki akropoli bat 490 metroko muino baten laututako tontor batean[1]. Hipotesi baten arabera, kokaleku hau da Diodoro Sikulok Echetla izenarekin aipatu zuen Siziliako finkapen helenizatu baten geldikinak, K.a. 309. urtekoak. Aurkikuntza arkeologikoak Grammicheleko udal museoan eta Sirakusako Paolo Orsi Arkeologia Museoan kontserbatzen dira. 1993, lurrikarak eragindako suntsiketaren 300. urteurrena zela eta, Occhiola Parke Arkeologikoa eraiki hasi zen, indusketa-kanpaina ugariek eraginda.
Biztanleria[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Occhiola herri zaharrean hiru mila biztanle inguru bizi ziren, gehienak nekazariak eta beste langile mota gutxi. Nekazari gehienek solairu bateko etxoletan bizi ziren eta familia gutxi bizi ziren zenbait gelatako etxeetan. Etxeko lan asko egiten ziren kalean; egurra zatitu, platerak irauli. Emakumeek kalean ere iruten, josten eta gertatutakoari buruz hitz egiten zuten.
Egoera soziala[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Biztanleen zati txiki bat medikuak, notarioak eta abokatuak ziren. Beste zati txiki bat, berriz, artisauak, hau da, errementariak, jostunak, arotzak eta bizarginak.
1693ko suntsipena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1693ko urtarrilaren 11n (igandea), arratsaldeko ordu biak inguruan, biztanleak urtarrilaren 9ko lurrikarak kaltetutako etxeak konpontzen saiatzen ari ziren bitartean, beste mugimendu gogor batek hiria suntsitu zuen. Bizirik atera zirenak, hiria utzi eta Madonna del Piano ermitara eta Margi eta Camemi zelaira joan ziren bizitzera. Lurrikararen unean, Occhiolà eremu urbanizatuak 2.910 biztanle zituen: iturri batzuen arabera (Mongitore) 1.407 hil ziren; Gallok uste zuen 725 zirela. Giza- galereri dagokienez, Bocconek uste zuen 100 hildako eta 190 zauritu inguru izan zirela. Herrialdea erabat suntsituta geratu zen[2].
Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
-
Occhiolàko arkeologia gunea -
Occhiolàren hondakinak -
Grammicheleko kurosaren torsoa, K.a. V. mendearen hasieran -
Grammicheleko botokozko estatua, K.a. VI. mendearen amaieran-K.a. V. mendearen hasieran -
Occhiolàren hondakinak -
Occhiolàren hondakinak
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Paolo Orsi
- ↑ BARATTA, Mario (1901): Occhiolà (Grammichele), in I terremoti d'Italia: Saggio di storia, geografia e bibliografia sismica, Milano, Fratelli Bocca.
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- FELICE, Bernabei (1898): XIV. Granmichele, in Atti della R. Accademia dei Lincei, Anno CCXCIV. V. liburukia, 2. atala-notizie degli Scavi, 128-129 orr.
- ORSI, Paolo (1897): D'una città greca a Terravecchia presso Granmichele in provincia di Catania, in Reale Accademia dei Lincei (a cura di), Monumenti antichi, 7. liburukia, Milano, Ulrico Heopli
- TARAMELLI, Antonio (1920): Grammichele. Fittili con un verso del comico Frinico e scoperte varie, in Reale Accademia dei Lincei (a cura di), Atti della R. Accademia dei Lincei - Notizie degli scavi di antichità, Anno CCCVII. 17. liburukia, Serie quinta, Roma, Tipografia della R. Accademia dei Lincei, 336-337 orr.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Parco archeologico di Occhiolà, su arethusa.net. 2020.07.18an kontsultaturik.
- Occhiolàko arkeologia gunea 2020.07.18an kontsultaturik.
