Dorothy Malone

Dorothy Malone
	; (1956) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Chicago, 1924ko urtarrilaren 30a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Dallas, 2018ko urtarrilaren 19a (93 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza
Familia
Ezkontidea(k)	Jacques Bergerac (1959ko ekainaren 28a - 1964ko abenduaren 8a); Robert Tomarkin (en) (1969 - 1969); Charles Huston Bell (en) (1971 - 1974)
Hezkuntza
Heziketa	Southern Methodist University (en) ; Highland Park High School (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	aktorea, telebista-aktorea eta zinema aktorea
Enplegatzailea(k)	Warner Bros.
Jasotako sariak	ikusi Taldeko emakumezko aktore onenaren Oscar Saria (1956) : Written on the Wind; Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan ;

Dorothy Malone (Chicago, Illinois, 1924ko urtarrilaren 30a - Dallas, Texas, 2018ko urtarrilaren 19a), sortzez Dorothy Eloise Maloney, estatubatuar antzezlea izan zen.

1943an hasi zuen aktore ibilbidea. Lehenbiziko urteetan, paper txikiak antzeztu zituen, batez ere B serieko filmetan; 1946ko The Big Sleep izan zen salbuespena. 1950eko hamarkadan, ordea, irudi glamurosoa bereganatu zuen, batik bat Written on the Wind-eko (1956) rolaren ondoren. Taldeko emakumezko aktore onenaren Oscar saria jaso zuen film horretan egindako lanarengatik.^[1]

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mary Dorothy Maloney 1924ko urtarrilaren 29an jaio zen Chicagon, Illinoisen, Esther Emma "Eloise" Smithen eta Robert Ignatius Maloneyren bost umeetako bat izan zen. Haren bi ahizpak poliomielitisaren konplikazioen ondorioz hil ziren.

Sei hilabete zituenean, haren familia Dallasera (Texas) joan zen bizitzera. Dallasko Ursuline Akademian, Highland Park High Schoolen, Hockaday Junior Collegen eta, geroago, Southern Methodist Universityn ikasi zuen; erizain izatea zen haren asmoa. Bestalde, oso gazterik hasi zen modelo lanetan, Neiman Marcus saltegi handian.

18 urte zituelarik, RKO Picturesek kontratatu zuen. Gildersleeve on Broadway (1943) filmean debuta egon eta gero, urte berean paper txiki bat egin zuen The Falcon and the Co-eds-en. Frank Sinatra, Michèle Morgan eta Jack Haley protagonista zituen Higher & Higher musikalean ere lan egin zuen. 1944an, kontratu garrantzitsua sinatu zuen Warner Brothersekin.

Hasierako film gehienak B serieko westernak izan ziren, maila artistiko txikikoak. Hala ere, rol gogoangarri batzuk antzeztu zituen, hala nola, liburu arraroen dendako saltzailearena, Howard Hawksek zuzendutako The Big Sleep-en (1946) eta Dean Martinekin maitemindurik dagoen emakumearena, Artists and models komedia musikalean (1955). 1956an, ilehori platino bihurtu eta neska onaren irudia alde batera utzi zuen Written on the Wind melodraman, Douglas Sirken aginduetara, eta Rock Hudson, Lauren Bacall eta Robert Stacken alboan; taldeko emakumezko aktore onenaren Oscar saria jaso zuen lan horrengatik.^[2]

Arrakasta horren ostean, bestelako paperak eskaini zizkioten. Diana Barrymore hezurmamitu zuen Too Much, Too Soon-en, Errol Flynnen alboan, Man of a Thousand Faces-en James Cagneyrekin lan egin zuen, Henry Fonda eta Richard Widmarkekin Warlock-en, Rock Hudson eta Robert Stackekin The Tarnished Angels-en, Robert Stackekin The Last Voyage-en, eta Rock Hudsonekin berriro ere The Last Sunset-en.

Telebistarako lanek ere ospe handia eman zioten. 1964tik 1968ra, Peyton Place ABCren telesaileko protagonista izan zen, eta Irene Goodwinena egin zuen 1976ko Rich Man, Poor Man-ean. 1992an agertu zen hondarreko aldiz zineman , Basic Instinct filmean.

2018ko urtarrilaren 19an hil zen, 93 urte zituela.^[1]

Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alderdi Demokratako kidea zen, eta Adlai Stevensonen aldeko kanpaina egin zuen 1952ko presidentziarako hauteskundeetan.

1959ko ekainaren 28an, Jacques Bergerac lapurtar aktorearekin ezkondu zen, Hong Kongen, non The Last Voyage filmatzen ari baitzen. Bi alaba izan zituzten, Mimi (1960an jaioa) eta Diane (1962an jaioa), eta 1964ko abenduaren 8an dibortziatu ziren.

1969ko apirilaren 3an, Robert Tomarkin New Yorkeko enpresaburu eta brokerrarekin ezkondu zen, Las Vegasko Silver Bells kaperan. Geroago, ezkontza baliorik gabe gelditzea lortu zuen, Tomarkin haren diruagatik bakarrik ezkondu zela argudiatu baitzuen.

1971ko urriaren 2an, Charles Huston Bell Dallasko motel kate bateko exekutiboarekin ezkondu zen; hiru urteren buruan dibortziatu ziren.

1971 aldean, Kaliforniako hegoaldetik Dallasko aldirietara eraman zituen alabak, berak haurtzaroa igaro zuen tokira, hain zuzen ere.

Filmografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea	Izenburua^[3]	Rola	Oharrak
1943	Gildersleeve on Broadway	Modeloa	Kredituetan agertu gabe
1943	The Falcon and the Co-eds	Dorothy Co-ed	Dorothy Maloney kredituetan
1943	Higher and Higher	Ohorezko dama	Kredituetan agertu gabe
1944	Seven Days Ashore	Betty – Pianista	Kredituetan agertu gabe
1944	Show Business	Chorine	Kredituetan agertu gabe
1944	Step Lively	Telefonista	Kredituetan agertu gabe
1944	Youth Runs Wild	Kabinako neska	Kredituetan agertu gabe
1944	One Mysterious Night	Eileen Daley	Kredituetan agertu gabe
1944	Hollywood Canteen	Junior Hostess	Kredituetan agertu gabe
1945	Too Young to Know	Mary
1946	Janie Gets Married	Spud Lee sarjentua
1946	Night and Day	Nancy
1946	The Big Sleep	Acme Book Shop-eko jabea
1948	To the Victor	Miriam
1948	Two Guys from Texas	Joan Winston
1948	One Sunday Afternoon	Amy Lind
1949	Flaxy Martin	Nora Carson
1949	South of St. Louis	Deborah Miller
1949	Colorado Territory	Julie Ann Winslow
1950	The Nevadan	Karen Galt
1950	Convicted	Kay Knowland
1950	The Killer That Stalked New York	Alice Lorie
1950	Mrs. O'Malley and Mr. Malone	Lola Gillway
1951	Saddle Legion	Dr. Ann F. Rollins
1951	The Bushwackers	Cathy Sharpe
1952	Torpedo Alley	Lt. Susan Peabody
1953	Scared Stiff	Rosie
1953	Law & Order	Jeannie
1953	Jack Slade	Virginia Maria Dale
1953	Omnibus	Elizabeth	"The Horn Blows at Midnight" atala
1953	Four Star Playhouse	Marie Roberts	"Moorings" atala
1954	Young at Heart	Fran Tuttle
1954	Loophole	Ruthie Donovan
1954	The Lone Gun	Charlotte Downing
1954	Pushover	Ann Stewart
1954	Private Hell 36	Francey Farnham
1954	Security Risk	Donna Weeks
1954	Four Star Playhouse	Ella	"A Study in Panic" atala
1955	Battle Cry	Mrs. Elaine Yarborough
1955	The Fast and the Furious	Connie Adair
1955	Five Guns West	Shalee
1955	Tall Man Riding	Corinna Ordway
1955	Sincerely Yours	Linda Curtis
1955	Artists and Models	Abigail 'Abby' Parker
1955	At Gunpoint	Martha Wright
1955	Fireside Theater	Marion Carney	"Mr. Onion" atala
1955	Lux Video Theatre		"The Hunted" atala
1955	G.E. True Theater	Eva Balto Kelly	"The Clown" atala
1956	Tension at Table Rock	Lorna Miller
1956	Pillars of the Sky	Calla Gaxton
1956	Written on the Wind	Marylee Hadley
1956	The Loretta Young Show	May Hadley	"A Ticket for May" atala
1957	Quantez	Chaney
1957	Man of a Thousand Faces	Cleva Creighton Chaney
1957	Tip on a Dead Jockey	Phyllis Tredman
1957	The Tarnished Angels	LaVerne Shumann
1958	Too Much, Too Soon	Diana Barrymore
1958	Cimarron City	Nora Arkins	"A Respectable Girl" atala
1959	Warlock	Lily Dollar
1960	The Last Voyage	Laurie Henderson
1960	Alcoa Theatre	Ann St. Martin atala
1961	The Last Sunset	Belle Breckenridge
1961	Route 66	Christina Summers	"Fly Away Home" atala
1961	Checkmate	Lorna Shay	"The Heat of Passion" atala
1961	The Dick Powell Show	Elena Shay	"Open Season" atala
1961	G.E. True Theater	Ellen Rogers	"A Little White Lye" atala
1962	Dr. Kildare	Rena Ladovan	"The Administrator" atala
1962	The Untouchables	Kitty Edmonds	"The Floyd Gibbons Story" atala
1962	G.E. True Theater	Ruth Hammond	"Somebody Please Help Me!" atala
1963	Beach Party	Marianne
1964	The Greatest Show on Earth	Jeannie Gilbert	"Where the Wire Ends" atala
1964	Fate Is the Hunter	Lisa Bond	Kredituetan agertu gabe
1964	Arrest and Trial	Lois Janeway	"Modus Operandi" atala
1964–1968	Peyton Place	Constance MacKenzie Constance MacKenzie Carson	342 atal
1967	Insight	Edith Stein	"The Edith Stein Story" atala
1969	Carnal Circuit	Vanessa Brighton
1969	The Pigeon	Elaine Hagen	Telefilma
1972	The Bold Ones: The New Doctors	Ruth McLayne	"Is This Operation Necessary?" atala
1973	Ironside	Agatha Mott	"Confessions: From a Lady of the Night" atala
1975	The Man Who Would Not Die	Paula Stafford
1975	Abduction	Mrs. Prescott
1976	Ellery Queen	Carol Franklin	"The Adventure of the Electric Engineer" atala
1976	Rich Man, Poor Man	Irene Goodwin	"Part VII: Chapters 10" atala "Part VIII: Chapters 11 and 12" atala
1976	The Streets of San Francisco	Julia Desmond	"Child of Anger" atala
1977	Golden Rendezvous	Mrs. Skinner
1977	Little Ladies of the Night	Maggie	Telefilma
1977	The November Plan	Dawn Archer	Telefilma
1977	Murder in Peyton Place	Constance MacKenzie	Telefilma
1978	The Hardy Boys/Nancy Drew Mysteries	Mrs. Blain	"The House on Possessed Hill" atala
1978	High Hopes	Mrs. Herzog
1978	Vega$	Mrs. Gardner	"Love, Laugh, and Die" atala
1978	Flying High	Jane	"A Hairy Yak Plays Musical Chairs Eagerly" atala
1978	Katie: Portrait of a Centrefold	Myrtle Cutler	Telefilma
1979	The Day Time Ended	Ana Williams
1979	Good Luck, Miss Wyckoff	Mildred
1979	Winter Kills	Emma Kegan
1979	The Greatest Heroes of the Bible	Nagar	"Sodom and Gomorrah" atala
1980	The Littlest Hobo	Elena	"Guardian Angle" atala
1980	Condominium	Molly Denniver	Telefilma
1982	Off Your Rocker	Shelley Delaine
1983	The Being	Marge Smith
1984	He's Not Your Son	Dr. Sullivan	Telefilma
1985	Peyton Place: The Next Generation	Constance Carson
1987	Descanse en Piezas/Rest in Pieces
1992	Basic Instinct	Hazel Dobkins

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Urtea	Kategoria	Filma	Emaitza
1957	Taldeko emakumezko aktore onenaren Oscar Saria	Written on the Wind	Irabazlea

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b SensaCine. «Muere a los 92 años Dorothy Malone, la actriz ganadora del Oscar por 'Escrito sobre el viento'» SensaCine.com (Noiz kontsultatua: 2020-04-20).
↑ The 29th Academy Awards: 1957. oscars.org (Noiz kontsultatua: 2022-5-7).
↑ Dorothy Malone. imdb.com (Noiz kontsultatua: 2022-5-7).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q230126
Multimedia: Dorothy Malone / Q230126

[:0-1] SensaCine. «Muere a los 92 años Dorothy Malone, la actriz ganadora del Oscar por 'Escrito sobre el viento'» SensaCine.com (Noiz kontsultatua: 2020-04-20).

[2] The 29th Academy Awards: 1957. oscars.org (Noiz kontsultatua: 2022-5-7).

[3] Dorothy Malone. imdb.com (Noiz kontsultatua: 2022-5-7).

[1]

[2]

[3]

i e a Taldeko emakumezko aktore onenaren Oscar Saria
1936–1940	Gale Sondergaard (1936) · Alice Brady (1937) · Fay Bainter (1938) · Hattie McDaniel (1939) · Jane Darwell (1940)
1941–1960	Mary Astor (1941) · Teresa Wright (1942) · Katina Paxinou (1943) · Ethel Barrymore (1944) · Anne Revere (1945) · Anne Baxter (1946) · Celeste Holm (1947) · Claire Trevor (1948) · Mercedes McCambridge (1949) · Josephine Hull (1950) · Kim Hunter (1951) · Gloria Grahame (1952) · Donna Reed (1953) · Eva Marie Saint (1954) · Jo Van Fleet (1955) · Dorothy Malone (1956) · Miyoshi Umeki (1957) · Wendy Hiller (1958) · Shelley Winters (1959) · Shirley Jones (1960)
1961–1980	Rita Moreno (1961) · Patty Duke (1962) · Margaret Rutherford (1963) · Lila Kedrova (1964) · Shelley Winters (1965) · Sandy Dennis (1966) · Estelle Parsons (1967) · Ruth Gordon (1968) · Goldie Hawn (1969) · Helen Hayes (1970) · Cloris Leachman (1971) · Eileen Heckart (1972) · Tatum O'Neal (1973) · Ingrid Bergman (1974) · Lee Grant (1975) · Beatrice Straight (1976) · Vanessa Redgrave (1977) · Maggie Smith (1978) · Meryl Streep (1979) · Mary Steenburgen (1980)
1981–2000	Maureen Stapleton (1981) · Jessica Lange (1982) · Linda Hunt (1983) · Peggy Ashcroft (1984) · Anjelica Huston (1985) · Dianne Wiest (1986) · Olympia Dukakis (1987) · Geena Davis (1988) · Brenda Fricker (1989) · Whoopi Goldberg (1990) · Mercedes Ruehl (1991) · Marisa Tomei (1992) · Anna Paquin (1993) · Dianne Wiest (1994) · Mira Sorvino (1995) · Juliette Binoche (1996) · Kim Basinger (1997) · Judi Dench (1998) · Angelina Jolie (1999) · Marcia Gay Harden (2000)
2001–gaur egun	Jennifer Connelly (2001) · Catherine Zeta-Jones (2002) · Renée Zellweger (2003) · Cate Blanchett (2004) · Rachel Weisz (2005) · Jennifer Hudson (2006) · Tilda Swinton (2007) · Penélope Cruz (2008) · Mo'Nique (2009) · Melissa Leo (2010) · Octavia Spencer (2011) · Anne Hathaway (2012) · Lupita Nyong'o (2013) · Patricia Arquette (2014) · Alicia Vikander (2015) · Viola Davis (2016) · Allison Janney (2017) · Regina King (2018) · Laura Dern (2019) · Youn Yuh-jung (2020) . Ariana DeBose (2021) . Jamie Lee Curtis (2022) . Da'Vine Joy Randolph (2023)