Salma Paralluelo

Wikipedia, Entziklopedia askea
Salma Paralluelo

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakSalma Celeste Paralluelo Ayingono
JaiotzaZaragoza2003ko azaroaren 13a (20 urte)
Herrialdea Espainia
 Ekuatore Ginea
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakatleta eta futbolaria
Posizio edo espezialitateaerdilaria
Pisua58 kilogramo
Altuera1,75 metro
Jasotako sariak

Twitter: SalmaParalluelo Instagram: salmaparalluelo IAAF: 14813216 Edit the value on Wikidata

Salma Celeste Paralluelo Ayingono (Zaragoza, 2003ko azaroaren 13a) abiadura-lasterkari ohia eta futbolaria da. Bartzelona Futbol Klubean eta Espainiako emakumezkoen selekzioan jokatu du. Europako txapelduna izan da, eta munduko "koroa hirukoitza" irabazi duen lehen emakumea da (17 urtez azpikoa, 20 urtez azpikoa eta absolutua) futbolean,[1] eta atletismoan bi aldiz urrezko domina irabazi du Europako Gazteriaren Jaialdi Olinpikoan.[2][3]

2023ko Emakumezkoen Munduko Futbol Txapelketan Espainiako selekzioarekin jokatu zuen Australian eta Zelanda Berrian. Espainiako emakume futbolariak bere historian lehen aldiz sailpena eman zion gola sartu zuen Herbehereetako taldearen aurkako final-laurdenetan eta partidako jokalari onena aukeratu zuten.[4] Suediaren aurkako finalaurrekoan ere beste gol bat sartu zuen eta partidako jokalari onena izendatu zuten.[5] Finalean Ingalaterrari irabazita Munduko Txapeldun eta txapelketako jokalari gazte onena izendatu zuten.[6][7]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2003ko azaroaren 13an jaio zen Zaragozan. Aita espainiarra eta ama ekuatoginearra ditu. Ama Ekuatore Gineatik Zaragozara joan zen bizitzera, jaiotzetiko ikusmen-urritasun larria zuen aurreko harreman bateko semeak tratamendu mediko hobea izan zezan Espainian.[8][9][10][11] Aipatutakoaz gain, beste bi neba ditu, José Jaime eta Lorenzo, biak futbolariak.[12]

Kirol ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Futbolari[aldatu | aldatu iturburu kodea]

15 urte betetzean (adin hori gutxienekoa da kategoria nazionalean lehiatu ahal izateko), futbolari gisa, kategoria absolutuan egin zuen debuta Espainiako Bigarren Mailako Zaragozan (CFF).[13] 2019-20 denboraldiaren hasieran, kategoria bereko Vila-real CF taldearekin fitxatu zuen.[14][2]

2018an, Espainiako selekzioarekin Europako[13] eta munduko[15] txapelduna izan zen 17 urtez beherakoen mailan.

2021eko apirilean min hartu zuen taldearekin partida batean, eta aurreko lotailu gurutzatua hautsi zuen. Lesio horrrek lehiaketatik kanpo utzi zuen zenbait hilabetez.[16]

Emakumezkoen FC Barcelona taldeko jokalariek eta langileek Kataluniako eta Bartzelonako kontseiluen harrera jaso zuten Bartzelonako Plaça Sant Jaumen, 2023ko Txapeldunen Liga irabazi eta hurrengo egunean.

2022an, Eurokopan erabateko selekzioarekin jokatzeko deitu zioten; hala ere, ezin izan zuen txapelketa jokatu lesio baten ondorioz.[17] Handik gutxira, FC Bartzelonaren fitxaketa iragarri zuen.[18] Sub-20 Munduko Kopako selekzioan parte hartu zuen, eta txapelketa irabazi zuen. Gainera, finaleko jokalari onena hautatu zuten, Japoniaren aurka bi gol markatu ondoren.[19] Azkenean, urte bereko azaroan selekzio absolutuarekin egin ahal izan zuen debuta , Argentinaren aurkako lagunarteko partida batean hiru gol markatuta.[20]

2023ko Munduko Txapelketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2023ko ekainaren amaieran, Jorge Vilda entrenatzailearen 23 jokalarien azken zerrendan sartu zen Australian eta Zelanda Berrian jokatutako 2023ko Emakumeen Munduko Kopan.[21]

Final-laurdenetako partidan, Herbeherekoen aurka, Espainiako emakume futbolariak bere historian lehen aldiz sailkatu ziren. Taldeari sailkapena eman zion gola sartu zuen eta partidako jokalari onena aukeratu zuten.[4][22] Finalaurrekoan, Suediaren aurka, beste gol bat sartu zuen eta berriro ere partidako jokalari onena izendatu zuten.[3][5]

Ingalaterraren aurka jokatu zuen finala irabazi ondoren, txapelketako jokalari gazte onena izendatu zuten.[6]

Nazioarteko lehiaketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Españako selekzioarekin
Urtea Lehiaketa Lekua Posizioa
2018 17 urtez azpiko Europako Txapelketa Lituania 1.postua, Txapelduna

U-17 Munduko Kopa Uruguai 1.postua, Txapelduna

2022 20 urtez azpiko Munduko Kopa Costa Rica 1.postua, Txapelduna

2023 Munduko Kopa AustraliaZelanda Berria 1.postua, Txapelduna

Munduko Futbol Txapeldunak 2023[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2023ko Emakumezkoen Munduko Futbol Txapelketan Espainiako selekzioaren partaide izan zen Australian eta Zelanda Berrian. Espainiako emakume futbolariek bere historian lehen aldiz Munduko Txapeldunak izatea lortu zuten finalean Ingalaterrari irabazita. Jokalari hauexek izan ziren munduko txapeldunak: finalean jokatu zuten Cata Coll, Ona Batlle, Irene Paredes, Laia Codina (73. min, Ivana Andrés), Olga Carmona; Teresa Abelleira, Aitana Bonmati; Jenni Hermoso, Alba Redondo (60. min, Oihane Hernandez), Mariona Caldentey (90. min, Alexia Putellas) eta Salma Paralluelo; baita Rocío Gálvez, María Pérez Rabaza, Esther González, Athenea del Castillo, Eva Navarro, Enith Salón, Irene Guerrero, Misa Rodriguez eta Claudia Zornoza ere.[23][24][7]

Atleta[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zaragozako Atletismo San José klubean hasi zuen atleta ibilbidea, eta, handik gutxira, Zaragozako Scorpio71 klubean hasi zen. Hala ere, 2019. urtearen amaieran, Playas de Castellónera pasatu zen.[13][14][2] Espainiako txapelduna izan zen hainbat aldiz beheko kategorietan, eta lehen domina 2019ko pista estaliko Espainiako Atletismo Txapelketan lortu zuen, kategoria absolutuan. Brontzea irabazi zuen 400 metroko lasterketan, 53.83-ko markarekin; Espainiako errekorra lortu zuen 18 urtez azpikoen eta 20 urtez azpikoen kategorietan. Isabel Mozúnek 1974an domina lortu zuenetik, kategoria nazionaleko atletarik gazteena izan zen domina lortzen, 15 urte eta 3 hilabeterekin.[25] Bere markari esker, urte bereko Europako Txapelketan parte hartu ahal izan zuen, eta historiako bigarren atletarik gazteena izan zen, martxako Kjersti Plätzer norvegiarraren ondoren; hala ere, txapelketa horretako lehen txandan utzi behar izan zuen.[26]

Aire zabaleko denboraldian, bizitza osoko hirugarren lasterketan, 400 metro hesidunetan, Huelvako Atletismoko Meeting Iberoamerikarraren barruan, 57.43ko marka lortu zuen, garai guztietako sub-18 marka espainiar onena gainditu eta urteko sub-18 munduko markarik onena izanik.[27] Marka horrekin, Europako Gazteen Olinpiar Jaialdian parte hartzeko hautatu zuten, eta urrezko domina bana irabazi zuen 400 hesietan eta medley txandan. Proba horretan, Espainiako sub-18 marka onena ezarri zuen (2:08.53), Laura Pintiel, Esperança Cladera eta Carmen Avilesekin batera.[28][29] Kategoria absolutuan, Espainiako taldeko kidea izan zen Nazioen arteko Europako Txapelketan, 10. postua lortu zuen 400 metro hesietan eta 7. postua 4 x 400 txandan.[30][31]

2020an eta 2021ean, COVID 19 pandemiaren ondorioz, ia lehiatu gabe egon ondoren, lesio larri baten ondorioz, 2022ko uztailean jakinarazi zuen goi-mailako atletismoa utziko zuela futbolean buru-belarri aritzeko.[16][18][32]

Nazioarteko lehiaketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

España ordezkatuz
Urtea Lehiaketa Lekua Posizioa Proba Marka
2019 Barneko Europako Txapelketak Glasgow 37. postua (seriea) 400 metro 55.30
Europako Gazte Olinpiar Jaialdia Baku 1.postua, Txapelduna

400 metro hesi 57,95
1.postua, Txapelduna

Medley erreleboa 2:08.53 [n 1]
Nazioen Europako Txapelketa Bydgoszcz 10. postua 400 metro hesi 58,64
7. postua 4×400 metro 3:32.72

Marka pertsonalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aire librea
Proba Marka Haizea Lekua Data
100 metro 12.53[oh 1] -0,5 Zaragoza 2018ko apirilaren 28a
400 metro 53.70 Tarragona 2020ko urriaren 18a
400 metro hesi 57.36[oh 2] Ciudad Real 2020ko irailaren 19a
Medley txanda 2:08.53[oh 2] Bakú 2019ko uztailaren 27a
Pista estalia
Proba Marka Lekua Data
60 metro 96 Antequera 2017eko martxoaren 18a
200 metro 24.58 Valencia 2019ko martxoaren 9a
400 metro 3.[n 1] Antequera 2019ko otsailaren 17a

Errekorrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Salma Paralluelok Espainiako errekor hauexek ditu adinaren arabera:[33]

18 urtez azpikoetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 300 m (38.60)
  • 300 m hesi (41.97)
  • 400 m hesi (57.36)
  • Medley erreleboa (2:08.53, Laura Pintiel, Esperança Cladera eta Carmen Avilésekin)
  • 400 m pista estalian (53.83)

16 urtez azpikoetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 300 m hesi (42.56)
  • 300 m pista estalian (39.27)

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2019an Leonor Printzesa Saria eman zioten 2018an Espainiako 18 urtetik beherako kirolari garrantzitsuena izateagatik .[34]
  • 2023an Munduko Kopako gazte onenaren saria irabazi zuen.[6]

Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. 12.10 legez kanpoko haizea
  2. a b 18 urtez azpiko mailan

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Armengol, Joan Carles. (22 de febrero del 2019). «Salma Paralluelo, un prodigio a dos bandas» El Periódico.
  2. a b c Salma deshoja la margarita y ficha por el Villarreal y el Playas de Castellón. 18 de septiembre de 2019.
  3. a b «Visa Player of the Match: Salma Paralluelo» FIFA 16 de agosto de 2023.
  4. a b Salma hace soñar a España en grande. 11 de agosto de 2023.
  5. a b Otra vez Salma Paralluelo. 15 de agosto de 2023.
  6. a b c Salma Paralluelo, mejor jugadora joven del torneo: "Soy la mujer más feliz del mundo". 20 de agosto de 2023.
  7. a b (Gaztelaniaz) Asenjo, Isaac. (2023-08-20). «Una España Mundial para la eternidad» El Correo (Noiz kontsultatua: 2023-08-28).
  8. «Salma Paralluelo, la futbolista y velocista que bate todos los récords» El País.
  9. Continúa la búsqueda de Florencio Ayingono Eworo | Entrevista con su madre, Diosdada Ayingono. .
  10. Denuncian la desaparición de un joven universitario en Zaragoza. .
  11. Aparece sin signos de violencia el cadáver del universitario desaparecido en Zaragoza. .
  12. Los hermanos Paralluelo brillan con fuerza en la ‘Cantera Grogueta’. .
  13. a b c Salma Paralluelo, la gacela de 'La Rojita'. 1 de diciembre de 2018.
  14. a b Salma Paralluelo ya está en Vila-real para quedarse. 5 de septiembre de 2019.
  15. España conquista el Mundial Sub'17 tras vencer a México en la final. 2 de diciembre de 2018.
  16. a b Salma Paralluelo sufre la rotura del ligamento de su rodilla y se pierde el Mundial de relevos. 19 de abril de 2021.
  17. Salma Paralluelo es baja para la Eurocopa por lesión. 29 de junio de 2022.
  18. a b Salma Paralluelo ficha por el FC Barcelona y deja el atletismo. 11 de julio de 2022.
  19. España campeona del Mundo Sub20 por primera vez en la historia. 29 de agosto de 2022.
  20. Salma encabeza una España de debutantes. 11 de noviembre de 2022.
  21. H. A.. (19 de julio de 2023). «Salma Paralluelo va al Mundial y Marta Cardona se queda fuera por sorpresa» Heraldo de Aragón.
  22. «Visa Player of the Match: Salma Paralluelo» FIFA 11 de agosto de 2023.
  23. «Irene Paredes eta Oihane Hernandez, munduko txapeldunak Espainiako selekzioarekin» EITB 2023-08-20 (Noiz kontsultatua: 2023-08-28).
  24. (Gaztelaniaz) Romero, Fernando. (2023-08-20). «Ante el partido de sus vidas: las 23 jugadoras de La Roja» El Correo (Noiz kontsultatua: 2023-08-28).
  25. ¡Salma Paralluelo logra la mínima para el Europeo absoluto de Glasgow con 15 años!. 17 de febrero de 2019.
  26. Salma Paralluelo, eliminada en los 400 metros en su debut en un Europeo absoluto. 1 de marzo de 2019.
  27. Tres estrellas brillan en Huelva: Yulimar Rojas, Denia Caballero y Salma Celeste Paralluelo. 21 de junio de 2019.
  28. Salma Paralluelo no encuentra rival en el FOJE. 26 de julio de 2019.
  29. «Day 6 - Results - Morning Session» Baku 2019 - EYOF 27 de julio de 2019.
  30. «European Athletics Team Championships - 400m Hurdles Women - Qualifying Rounds» European Athletics 9 de agosto de 2019.
  31. «European Athletics Team Championships - 4 x 400m Relay Women» European Athletics 11 de agosto de 2019.
  32. (Gaztelaniaz) Barcia, Igor. (2023-08-11). «Salma Paralluelo, una futbolista con espíritu de atleta» El Correo (Noiz kontsultatua: 2023-08-28).
  33. «Récords de España y Mejores Marcas» RFEA.
  34. «Fallados los Premios Nacionales del Deporte 2018» Consejo Superior de Deportes 27 de febrero de 2019.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Salma Parallueloren fitxa atletikoa RFEAn


Aipuaren errorea: <ref> tags exist for a group named "n", but no corresponding <references group="n"/> tag was found