Australiako Irekia

Wikipedia, Entziklopedia askea
Australiako Open» orritik birbideratua)
Australiako Irekia
Estadioa Melbourne Park
(Melbourne)
Sorrera 1905 (Amateurra)
1969 (Open)
Garaipen gehien Gizonezkoak:
Serbia Djokovic (10)
Emakumezkoak:
Australia Margaret Smith Court (11)
2024ko Txapeldunak Gizonezkoak:
Italia Jannik Sinner
Emakumezkoak:
Bielorrusia Aryna Sabalenka
Webgune ofiziala
Melbourne Park.

Australiako Irekia munduko tenis norgehiagoka nagusietakoa da. Melbournen jokatzen da urtarrilean. Grand Slam delakoa osatzen du, Wimbledon, Roland Garros, eta Estatu Batuetako Irekiarekin batera.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1905ean abiatu zen txapelketa hasieran Australasiako Txapelketa izenarekin. Urtero jokatzen hasi zen Mundu Gerra bien garaian ezik. 1927an izena aldatu eta Australiako txapelketa bihurtu zen.

Grand Slam-eko gainerako txapelketen antzera, 1969tik aurrera Irekia (Open) bihurtu zen. 1977an bi txapelketa jokatu ziren, lehena urtarrilean eta bigarrena abenduan. Ordutik aurrera abenduan jokatu zen 1985 arte. 1986an abendutik urtarrilera itzultzea pasa zen beraz 1986ko abenduan izan behar zena 1987ko urtarrilean jokatu zen. Ordutik aurrera ez da data aldatu eta urtero jokatzen den lehen Grand Slameko txapelketa izaten da.

Garaipenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gizonezkoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Novak Djokovic.
Tenislaria Garaipenak Urteak
Serbia Novak Djokovic 10 2008, 2011, 2012, 2013, 2015, 2016, 2019, 2020, 2021, 2023
Australia Roy Emerson 6 1961, 1963, 1964, 1965, 1966, 1967
Suitza Roger Federer 6 2004, 2006, 2007, 2010, 2017, 2018
Australia Jack Crawford 4 1931, 1932, 1933, 1935
Australia Ken Rosewall 4 1953, 1955, 1971, 1972
Ameriketako Estatu Batuak Andre Agassi 4 1995, 2000, 2001, 2003
Australia James Anderson 3 1922, 1924, 1925
Australia Adrian Quist 3 1936, 1940, 1948
Australia Rod Laver 3 1960, 1962, 1969
Suedia Mats Wilander 3 1983, 1984, 1988

Emakumezkoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Margaret Court.
Tenislaria Garaipenak Urteak
Australia Margaret Smith Court 11 1960, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966, 1969, 1970, 1971, 1973
Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 7 2003, 2005, 2007, 2009, 2010, 2015, 2017
Australia Nancye Wynne Bolton 6 1937, 1940, 1946, 1947, 1948, 1951
Australia Daphne Akhurst Cozens 5 1925, 1926, 1928, 1929, 1930
Australia Evonne Goolagong Cawley 4 1974, 1975, 1976, 1977
Alemania Steffi Graf 4 1988, 1989, 1990, 1994
SerbiaAmeriketako Estatu Batuak Monica Seles 4 1991, 1992, 1993, 1996
Australia Joan Hartigan Bathurst 3 1933, 1934, 1936
TxekiaAmeriketako Estatu Batuak Martina Navratilova 3 1981, 1983, 1985
Suitza Martina Hingis 3 1997, 1998, 1999

Open Aroko finalak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gizonezkoen banakakoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea Txapelduna Emaitza Finalista
1969 Australia Rod Laver 6–3, 6–4, 7–5 Katalunia Andrés Gimeno
1970 Ameriketako Estatu Batuak Arthur Ashe 6–4, 9–7, 6–2 Australia Dick Crealy
1971 Australia Ken Rosewall 6–1, 7–5, 6–3 Ameriketako Estatu Batuak Arthur Ashe
1972 Australia Ken Rosewall 7–6(7–2), 6–3, 7–5 Australia Malcolm Anderson
1973 Australia John Newcombe 6–3, 6–7, 7–5, 6–1 Zeelanda Berria Onny Parun
1974 Ameriketako Estatu Batuak Jimmy Connors 7–6(9–7), 6–4, 4–6, 6–3 Australia Phil Dent
1975 Australia John Newcombe 7–5, 3–6, 6–4, 7–6(9–7) Ameriketako Estatu Batuak Jimmy Connors
1976 Australia Mark Edmondson 6–7, 6–3, 7–6, 6–1 Australia John Newcombe
1977* Ameriketako Estatu Batuak Roscoe Tanner 6–3, 6–3, 6–3 Argentina Guillermo Vilas
1977* Ameriketako Estatu Batuak Vitas Gerulaitis 6–3, 7–6(7–1), 5–7, 3–6, 6–2 Ingalaterra John Lloyd
1978 Argentina Guillermo Vilas 6–4, 6–4, 3–6, 6–3 Australia John Marks
1979 Argentina Guillermo Vilas 7–6(7–4), 6–3, 6–2 Ameriketako Estatu Batuak John Sadri
1980 Ameriketako Estatu Batuak Brian Teacher 7–5, 7–6(7–4), 6–3 Australia Kim Warwick
1981 Hegoafrika Johan Kriek 6–2, 7–6(7–1), 6–7(1–7), 6–4 Ameriketako Estatu Batuak Steve Denton
1982 HegoafrikaAmeriketako Estatu Batuak Johan Kriek 6–3, 6–3, 6–2 Ameriketako Estatu Batuak Steve Denton
1983 Suedia Mats Wilander 6–1, 6–4, 6–4 Txekoslovakia Ivan Lendl
1984 Suedia Mats Wilander 6–7(5–7), 6–4, 7–6(7–3), 6–2 Hegoafrika Kevin Curren
1985 Suedia Stefan Edberg 6–4, 6–3, 6–3 Suedia Mats Wilander
1986 ez zen jokatu
1987 Suedia Stefan Edberg 6–3, 6–4, 3–6, 5–7, 6–3 Australia Pat Cash
1988 Suedia Mats Wilander 6–3, 6–7(3–7), 3–6, 6–1, 8–6 Australia Pat Cash
1989 Txekoslovakia Ivan Lendl 6–2, 6–2, 6–2 Txekoslovakia Miloslav Mečíř
1990 Txekoslovakia Ivan Lendl 4–6, 7–6(7–3), 5–2 (erret) Suedia Stefan Edberg
1991 Alemania Boris Becker 1–6, 6–4, 6–4, 6–4 Txekoslovakia Ivan Lendl
1992 Ameriketako Estatu Batuak Jim Courier 6–3, 3–6, 6–4, 6–2 Suedia Stefan Edberg
1993 Ameriketako Estatu Batuak Jim Courier 6–2, 6–1, 2–6, 7–5 Suedia Stefan Edberg
1994 Ameriketako Estatu Batuak Pete Sampras 7–6(7–4), 6–4, 6–4 Ameriketako Estatu Batuak Todd Martin
1995 Ameriketako Estatu Batuak Pete Sampras 4–6, 6–1, 7–6(8–6), 6–4 Ameriketako Estatu Batuak Andre Agassi
1996 Alemania Boris Becker 6–2, 6–4, 2–6, 6–2 Ameriketako Estatu Batuak Michael Chang
1997 Ameriketako Estatu Batuak Pete Sampras 6–2, 6–3, 6–3 Espainia Carlos Moyá
1998 Txekia Petr Korda 6–2, 6–2, 6–2 Txile Marcelo Ríos
1999 Errusia Yevgeny Kafelnikov 4–6, 6–0, 6–3, 7–6(7–1) Suedia Thomas Enqvist
2000 Ameriketako Estatu Batuak Andre Agassi 3–6, 6–3, 6–2, 6–4 Errusia Yevgeny Kafelnikov
2001 Ameriketako Estatu Batuak Andre Agassi 6–4, 6–2, 6–2 Frantzia Arnaud Clément
2002 Suedia Thomas Johansson 3–6, 6–4, 6–4, 7–6(7–4) Errusia Marat Safin
2003 Ameriketako Estatu Batuak Andre Agassi 6–2, 6–2, 6–1 Alemania Rainer Schüttler
2004 Suitza Roger Federer 7–6(7–3), 6–4, 6–2 Errusia Marat Safin
2005 Errusia Marat Safin 1–6, 6–3, 6–4, 6–4 Australia Lleyton Hewitt
2006 Suitza Roger Federer 5–7, 7–5, 6–0, 6–2 Zipre Marcos Baghdatis
2007 Suitza Roger Federer 7–6(7–2), 6–4, 6–4 Txile Fernando González
2008 Serbia Novak Djokovic 4–6, 6–4, 6–3, 7–6(7–2) Frantzia Jo-Wilfried Tsonga
2009 Espainia Rafael Nadal 7–5, 3–6, 7–6(7–3), 3–6, 6–2 Suitza Roger Federer
2010 Suitza Roger Federer 6–3, 6–4, 7–6(13–11) Eskozia Andy Murray
2011 Serbia Novak Djokovic 6–4, 6–2, 6–3 Eskozia Andy Murray
2012 Serbia Novak Djokovic 5–7, 6–4, 6–2, 6–7(5–7), 7–5 Espainia Rafael Nadal
2013 Serbia Novak Djokovic 6–7(2–7), 7–6(7–3), 6–3, 6–2 Eskozia Andy Murray
2014 Suitza Stan Wawrinka 6–3, 6–2, 3–6, 6–3 Espainia Rafael Nadal
2015 Serbia Novak Djokovic 7–6(7–5), 6–7(4–7), 6–3, 6–0 Eskozia Andy Murray
2016 Serbia Novak Djokovic 6–1, 7–5, 7–6(7–3) Eskozia Andy Murray
2017 Suitza Roger Federer 6–4, 3–6, 6–1, 3–6, 6–3 Espainia Rafael Nadal
2018 Suitza Roger Federer 6–2, 6–7(5–7), 6–3, 3–6, 6–1 Kroazia Marin Čilić
2019 Serbia Novak Djokovic 6-3, 6-2, 6-3 Espainia Rafael Nadal
2020 Serbia Novak Djokovic 6–4, 4–6, 2–6, 6–3, 6–4 Austria Dominic Thiem
2021 Serbia Novak Djokovic 7–5, 6–2, 6–2 Errusia Daniil Medvedev
2022 Espainia Rafael Nadal 2–6, 6–7(5–7), 6–4, 6–4, 7–5 Errusia Daniil Medvedev
2023 Serbia Novak Djokovic 6–3, 7–6(7–4), 7–6(7–5) Grezia Stefanos Tsitsipas
2024 Italia Jannik Sinner 3–6, 3–6, 6–4, 6–4, 6–3 Errusia Daniil Medvedev
  • (erret), erretiratua.

Emakumezkoen banakakoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Urtea Txapelduna Emaitza Finalista
1969 Australia Margaret Court 6–4, 6–1 Ameriketako Estatu Batuak Billie Jean King
1970 Australia Margaret Court 6–1, 6–3 Australia Kerry Melville
1971 Australia Margaret Court 2–6, 7–6(7–0), 7–5 Australia Evonne Goolagong
1972 Ingalaterra Virginia Wade 6–4, 6–4 Australia Evonne Goolagong
1973 Australia Margaret Court 6–4, 7–5 Australia Evonne Goolagong
1974 Australia Evonne Goolagong 7–6(7–5), 4–6, 6–0 Ameriketako Estatu Batuak Chris Evert
1975 Australia Evonne Goolagong 6–3, 6–2 Txekoslovakia Martina Navratilova
1976 Australia Evonne Goolagong 6–2, 6–2 Txekoslovakia Renáta Tomanová
1977* Australia Kerry Melville 7–5, 6–2 Australia Dianne Fromholtz
1977* Australia Evonne Goolagong 6–3, 6–0 Australia Helen Gourlay
1978 Australia Chris O'Neil 6–3, 7–6(7–3) Ameriketako Estatu Batuak Betsy Nagelsen
1979 Ameriketako Estatu Batuak Barbara Jordan 6–3, 6–3 Ameriketako Estatu Batuak Sharon Walsh
1980 Txekoslovakia Hana Mandlíková 6–0, 7–5 Australia Wendy Turnbull
1981 TxekoslovakiaAmeriketako Estatu Batuak Martina Navratilova 6–7(7–4), 6–4, 7–5 Ameriketako Estatu Batuak Chris Evert
1982 Ameriketako Estatu Batuak Chris Evert 6–3, 2–6, 6–3 TxekoslovakiaAmeriketako Estatu Batuak Martina Navratilova
1983 TxekoslovakiaAmeriketako Estatu Batuak Martina Navratilova 6–2, 7–6(7–5) Ameriketako Estatu Batuak Kathy Jordan
1984 Ameriketako Estatu Batuak Chris Evert 6–7(4–7), 6–1, 6–3 Txekoslovakia Helena Suková
1985 Ameriketako Estatu Batuak Chris Evert 6–2, 4–6, 6–2 TxekoslovakiaAmeriketako Estatu Batuak Martina Navratilova
1986 ez zen jokatu
1987 Txekoslovakia Hana Mandlíková 7–5, 7–6(7–1) TxekoslovakiaAmeriketako Estatu Batuak Martina Navratilova
1988 Alemania Steffi Graf 6–1, 7–6(7–3) Ameriketako Estatu Batuak Chris Evert
1989 Alemania Steffi Graf 6–4, 6–4 Txekoslovakia Helena Suková
1990 Alemania Steffi Graf 6–3, 6–4 Ameriketako Estatu Batuak Mary Joe Fernández
1991 Jugoslavia Monica Seles 5–7, 6–3, 6–1 Txekoslovakia Jana Novotná
1992 Jugoslavia Monica Seles 6–2, 6–3 Ameriketako Estatu Batuak Mary Joe Fernández
1993 Jugoslavia Monica Seles 4–6, 6–3, 6–2 Alemania Steffi Graf
1994 Alemania Steffi Graf 6–0, 6–2 Katalunia Arantxa Sánchez Vicario
1995 Frantzia Mary Pierce 6–3, 6–2 Katalunia Arantxa Sánchez Vicario
1996 JugoslaviaAmeriketako Estatu Batuak Monica Seles 6–4, 6–1 Alemania Anke Huber
1997 Suitza Martina Hingis 6–2, 6–2 Frantzia Mary Pierce
1998 Suitza Martina Hingis 6–3, 6–3 Espainia Conchita Martínez
1999 Suitza Martina Hingis 6–2, 6–3 Frantzia Amélie Mauresmo
2000 Ameriketako Estatu Batuak Lindsay Davenport 6–1, 7–5 Suitza Martina Hingis
2001 Ameriketako Estatu Batuak Jennifer Capriati 6–4, 6–3 Suitza Martina Hingis
2002 Ameriketako Estatu Batuak Jennifer Capriati 4–6, 7–6(9–7), 6–2 Suitza Martina Hingis
2003 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 7–6(7–4), 3–6, 6–4 Ameriketako Estatu Batuak Venus Williams
2004 Belgika Justine Henin 6–3, 4–6, 6–3 Belgika Kim Clijsters
2005 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 2–6, 6–3, 6–0 Ameriketako Estatu Batuak Lindsay Davenport
2006 Frantzia Amélie Mauresmo 6–1, 2–0 (erret) Belgika Justine Henin
2007 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 6–1, 6–2 Errusia Maria Sharapova
2008 Errusia Maria Sharapova 7–5, 6–3 Serbia Ana Ivanovic
2009 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 6–0, 6–3 Errusia Dinara Safina
2010 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 6–4, 3–6, 6–2 Belgika Justine Henin
2011 Belgika Kim Clijsters 3–6, 6–3, 6–3 Txinako Herri Errepublika Li Na
2012 Bielorrusia Victoria Azarenka 6–3, 6–0 Errusia Maria Xarapova
2013 Bielorrusia Victoria Azarenka 4–6, 6–4, 6–3 Txinako Herri Errepublika Li Na
2014 Txinako Herri Errepublika Li Na 7–6(7–3), 6–0 Eslovenia Dominika Cibulková
2015 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 6–3, 7–6(7–5) Errusia Maria Xarapova
2016 Alemania Angelique Kerber 6–4, 3–6, 6–4 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams
2017 Ameriketako Estatu Batuak Serena Williams 6–4, 6–4 Ameriketako Estatu Batuak Venus Williams
2018 Danimarka Caroline Wozniacki 7–6(7–2), 3–6, 6–4 Errumania Simona Halep
2019 Japonia Naomi Osaka 7-6(7-2), 5-7, 6-4 Txekia Petra Kvitová
2020 Ameriketako Estatu Batuak Sofia Kenin 4–6, 6–2, 6–2 VenezuelaEuskal Herria Garbiñe Muguruza
2021 Japonia Naomi Osaka 6–4, 6–3 Ameriketako Estatu Batuak Jennifer Brady
2022 Australia Ashleigh Barty 6–3, 7–6(7–2) Ameriketako Estatu Batuak Danielle Collins
2023 Bielorrusia Aryna Sabalenka 4–6, 6–3, 6–4 Kazakhstan Elena Rybakina
2024 Bielorrusia Aryna Sabalenka 6–3, 6–2 Txinako Herri Errepublika Qinwen Zheng
  • (erret), erretiratua.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]