Marte (mitologia)

Marte (Ludovisi Ares)

Marte (latinez Mars) gerraren jainkoa zen erromatar mitologian, Junon eta Jupiter jainkoen semea, Belonaren emaztea eta Venusen maitalea. Erromatar legioek gurtzen zuten jainko militar garrantzitsuena zen. Haren jaialdiak martxoan (hortik izena) eta urrian izaten ziren. Mars hitzak ez du indoeuropar jatorririk eta, ziurrenik, etruriaren Maris nekazaritzaren jainkoaren latinizazioa baino ez da.

Marte zen Erromaren jainko zaindaria. Romuloren aita legendarioa zenez, eta hau Erromaren sortzailea, usteen arabera erromatar guztiak Marteren oinordekoak ziren.

Ares da Marteren baliokidea greziar mitologian.

Jatorria eta izaera

Erromatarren Marte jainkoa, greziarren Areses jainkoarengan dago oinarritua hein handi batean, nahiz eta Aresen gurtza ez zegoen oso hedatua. Ez zeukan tenplu handi edo estatuarik, baina bai Aropagon (Aresen mendixkan) tenplu txiki bat.

Martek armadura janzten zuen eta baita gandordun kaskoa. Jainko gudari bezala adierazten zen. Otsoa eta okil berdea ziren bere ikurrak. Bi seme izan zituen Venusekin: Fuga eta Timor (greziarren Fobos eta Deimos).

Izendatzeak

Martek Eguzki sistemako laugarren planetari izena eman dio, hau gorria baita, odolaren kolorekoa. Baita ere asteko bigarren edo hirugarren egunari latinetiko hizkuntzetan (gaztelaniaz Martes, frantsesez Mardi, italieraz Martedì). Baita gregoriar egutegiko hirugarren hilabeteari: Martxoa.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Marte (mitologia)