Naiara
- Beste esanahi batzuen berri izateko, ikus: «Naiara (argipena)»
| Naiara Nájera | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Espainiako udalerria | |||||||||
 | |||||||||
| |||||||||
| Administrazioa | |||||||||
| Estatu burujabe |  Espainia | ||||||||
| Autonomia |  Errioxa | ||||||||
| Alkatea | Marta Martínez García | ||||||||
| Izen ofiziala | Nájera | ||||||||
| Jatorrizko izena | Nájera | ||||||||
| Posta kodea |
26300 | ||||||||
| INEk ezarritako kodea |
26102 | ||||||||
| Herriburua | Nájera | ||||||||
| Geografia | |||||||||
| Koordenatuak | 42° 24′ 57″ N, 2° 44′ 03″ W / 42.415833333333°N,2.7341666666667°WKoordenatuak: 42° 24′ 57″ N, 2° 44′ 03″ W / 42.415833333333°N,2.7341666666667°W | ||||||||
 | |||||||||
_-_Municipality_Map.svg) | |||||||||
| Azalera | 37.44 km² | ||||||||
| Altuera | 485 m | ||||||||
| Mugakideak | Alesón, Alesanco, Tricio, Arenzana de Abajo, Camprovín, Cárdenas, Badarán, Cordovín, Azofra, Hormilla, San Asensio, Hormilleja, Torremontalbo, Uruñuela eta Huércanos | ||||||||
| Demografia | |||||||||
| Biztanleria |
8.072 (2020) 27 (2019) | ||||||||
| |||||||||
| Dentsitatea | 215,6 bizt/km² | ||||||||
| Informazio gehigarria | |||||||||
| Ordu eremua | UTC+01:00 | ||||||||
| Matrikula |
LO | ||||||||
| najera.es | |||||||||
Naiara[1] (gaztelaniaz: Nájera) Errioxako udalerri bat da. 2005ean 7.776 biztanle zituen.
Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Nekazaritza da jarduera nagusia, mahatsa eta ortuariak, batez ere. Altzarigintza, zeramika eta janari industria ere baditu.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Naiera eta Naiara izenaz ageri da hiria dokumentu eta idatzi zaharrenetan[erreferentzia behar]. Tutera aldeko kasitarren mendean egon zen Antso I.a Gartzez Nafarroako erregea neurri batean arabiarturik zegoen Errioxako hiriez jabetu zen arte (918-924). XII. mendearen bukaera arte Nafarroako erregeen egoitza izan zen eta dukerri baten modura gobernatu zen. Naiara Errioxako hiri nagusi bihurtu zen, eta hara zuzendu ziren Gaztelako errege-erreginen erasoak, 1177. urtean Errioxaz jabetu ziren arte. Bestalde, apezpikutegi hiria izan zen Naiara X. eta XI. mendeetan, 1045. urtera arte, baina badirudi Calahorrako egoitza nagusiaren ordezkoa baizik ez zela izan. 1367an Naiarako hiriaren ateetan Petri I.a Gaztelako erregearen armada nagusitu zen, Karlos II.a Nafarroako erregeak lagunduta, Henrike Trastamarakoa erregenahiak gidaturiko osteen aurrean.
Biztanleriaren bilakaera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ondasun nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Andre Maria Erreginaren monasterio gotikoa, 1422-1453. urteetan eraikia. Elizan Nafarroako eta Leongo zenbait errege daude lurperatuak.
Kirolak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Herriko kirol taldea Náxara Club Deportivo da.
Naiarar ospetsuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Gartzea III.a Santxez Naiarakoa (1020? - 1054), Nafarroako errege.
- Félix Morga (1891 - 1936), politikari anarkosindikalista, Naiarako alkate, Espainiako Gerra Zibilaren hasieran faxista matxinatuek fusilatua.
- Álvaro Untoria (1990), esku huskako pilotaria.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2014-7-21 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- (Gaztelaniaz) Naiarako Udalaren webgunea
.svg)
 |
Artikulu hau Errioxako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |