Sankt Gallen

Sankt Gallen
Suitzako udalerria
Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Suitza
Suitzako kantonamendua	Sankt Gallen kantonamendua
Constituency of the canton of St. Gallen	Sankt Gallen barrutia
Alkatea	Thomas Scheitlin (en)
Izen ofiziala	St.Gallen
Posta kodea	9000
Udalerri kodea	3203
Geografia
Koordenatuak	47°25′24″N 9°22′38″E
Azalera	39.41 km²
Altuera	675 m
Mugakideak	Gossau (SG), Herisau, Mörschwil, Untereggen, Wittenbach, Eggersriet, Gaiserwald, Stein (AR), Teufen (AR) eta Speicher
Demografia
Biztanleria	75.833 (2018ko abenduaren 31) 311 (2017)
Dentsitatea	1.924,21 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	720(e)ko hamarkada
Telefono aurrizkia	071
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Liberec
Matrikula	SG
Hizkuntza ofiziala	aleman
stadt.sg.ch

Sankt Gallen edo St. Gallen (alemanez: Sankt Gallen, frantsesez: Saint-Gall, italieraz: San Gallo, erretorromanieraz: Son Gagl) Suitzako ipar-ekialdean dagoen hiria da, izen bereko kantonamenduaren hiriburua dena.

Konstantza lakuaren hegoaldetik 12 kilometrora dago, Steinach ibaiaren ertzean.

Klima

Datu klimatikoak (St.Gallen)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	1.8	3	6.3	10.3	15	18	20.5	19.7	17	11.9	6.4	2.7	11.1
Batez besteko tenperatura (ºC)	-1.1	-0.1	2.9	6.3	10.6	13.8	16.1	15.6	13	8.5	3.4	-0.2	7.4
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-3.8	-2.9	-0.1	2.8	6.8	9.9	12.1	11.8	9.3	5.4	0.7	-2.8	4.1
Pilatutako prezipitazioa (mm)	65	64	73	110	134	152	152	155	115	74	86	71	1248
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	11.8	10.2	12.4	13.4	14.3	14.3	13.4	13.5	9.8	8.6	11	11.3	144
Iturria: MeteoSchweiz

Historia

614. urtean galiar-irlandar fraide batek sortu zuen ermita batean du jatorria. Abadia bihurtu zen 720. urtean eta 747an beneditarren ordenakoa egin zen. 1803. urtean sortu zen Sankt Gallengo kantonamendua.

Hiriaren ikuspegia.

Ekonomia

Industria (ehungintza, janari industria, tresneria mekanikoa) da ekonomia jarduera nagusia. Unibertsitatea dauka.

Ondarea

Aipagarriak dira abadetxe zahar baten gainean eraikitako XIV. mendeko katedral barrokoa (XVIII. mendean berritua) eta abadetxeko liburutegia (1758-1767).

Antzinako abadia

Sakontzeko, irakurri: «San Galoren abadia»

Karlomagno hil (814) eta berehala, Indenen eta Aachenen bildu zen Elizaren kontzilioa (816-817), eta han finkatu ziren erromatar liturgia eta monasterioetako arauak. Sankt Gallen abade-etxerako egindako planoa da monasterioetan ordena jartzeko borondate horren erakusgarri behinena. 820 aldera marraztu zuten, eta bertan laburtu zen kontzilioan monasterioei buruz erabakitakoa. Karolingiar arkitekturako eredutzat hartzen da.

Planoan aurreikusita eta jasota daude komentu batean sor daitezkeen beharrizan guztiak : logela, jangela, sukaldeak, eritegia, kalostra eta eskola, erromes eta bisitarientzako egoitza, ukuiluak eta beste hainbat eraikin, abadearen egoitza, eta, erdiko aldea eta espazio guztiaren ia erdia hartzen duela, eliza. Elizak badu berrikuntza bat, mendebaldeko dorrearen tokian abside bat baitu, ekialdekoari kontrajarrita. Eraikina mendebaldera orientatzeko formula hori erromatar ereduetatik hartu bide zuten, eta karolingiar liturgia erromatartu izanaren frogatzat hartzen da. Basilika bat da eliza, eta gurutzadura eta korua ditu ekialdean. Erdiko habearteak eta alboetakoek -zeinetan ere aldare asko dauden- ez dute espazio bakar jarraitu bat osatzen, baizik eta esparruka daude zatituak, hesi moduko batzuen bitartez. Ate eta sarbide asko zituen : mendebaldeko absidearen ondoan bi, eta beste hainbat iparraldetik bezala hegoaldetik. Mendebaldeko absidea San Petriri eskainita dago.

Hiri senidetuak

Sankt Gallen ondorengo hiriarekin senidetuta dago:

• Liberec (Txekia)

Kanpo estekak

• Udalaren webgune ofiziala (Alemanez) (Ingelesez)

• Datuak: Q25607
• Multimedia: St. Gallen