Elizondo

Elizondo
Baztan, Euskal Herria
Elizondoko ikuspegi orokorra.
Kokapena
Herrialdea	Nafarroa Garaia
Udalerria	Baztan
Koordenatuak	43° 08′ 42″ N, 1° 31′ 12″ W
Elizondo Elizondo Elizondo Elizondo (Baztan)
Demografia
Biztanleria	3.543

Elizondo Baztango (Nafarroa Garaia) herri nagusia eta erdigunea da. Lau auzo ditu: Antzanborda, Etxaide, Berro eta Beartzun. 2010ean herriak 3.543 biztanle zituen.

Ekonomia

Nekazaritzak (zuhainak, fruta-arbolak) ez du garrantzi handirik; abeltzaintza (behiak eta ardiak), zerbitzu-sektorea (administrazioa, irakaskuntza, osasuna, merkataritza, ostalaritza) eta industria (zurgintza, elektrizitatea, harrobi eta marmol-hobiak, elikagaiak) eta eraikuntza dira udalerriko ekonomi jarduera nagusiak.

Demografia

Elizondoko biztanleria

2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010
3.102	3.118	3.146	3.227	3.278	3.335	3.321	3.379	3.472	3.563	3.543

Garraioa

La Baztanesa autobus enpresak Elizondo-Iruñea eta Elizondo-Donostia lineak ditu.

Festak eta ospakizunak

Elizondoko bestak Done Jakue Egunez, uztailaren 25ean ospatzen dira, Santioetan.

Bestalde, urtero Done Jakue aurreko edota ondorengo igandean herri honetako kaleetan zehar Baztandarren Biltzarra ospatu ohi da, Baztan udalerria eta harana osatzen duten 15 herrien arteko anaikidetza jaialdia.

Udaberriko feriak Aste Santu ondoko ostiralean izaten dira, eta udazkenekoak San Lukas (urriak 18) ondoko igande ondoko ostiralean.

Ondasun nabarmenak

• Antxitonea trinketea
• Antxitoneako zubia: Bertatik Baztan ibaia eta Elizondoko argazki ohikoenetako bat atera liteke.
• Apezenea etxea
• Arizkunenea jauregia: 1730ean eraikia.
• Arizkunenea jauregia, XVIII. mendeko eraikin barrokoa.
• Arotzarena jauregia, XVII. mendeko eraikin barrokoa, gaur egun kultur-etxea da.
• Baztan Balleko Etxea: XVII. mendean eraikia, Baztango udaletxea da.
• Baztan pilotalekua: 1968an inauguratua.
• Datue jauregia: XVII-XVIII. mendeen artean eraikia.
• Done Jakue eliza: 1916-1925 artean eraikia.
• Elizondoko Abesbatzaren plaza
• Foruen plaza
• Istekonea etxea
• Jaime Urrutia karrikako arkuak
• Paularena etxea
• Poskonea etxea
• Puriosenea etxea, XV. mende bukaerako edo XVI. mende hasierako etxea. Bertan "Jorge Oteiza - Baztango Museo Etnografikoa" dago.

Kaleko eskulturak

• Jorge Oteizarena, Done Jakue elizaren aurrean.
• Xabier Santxotenarena, Done Jakue elizaren aurrean. Elizondoko abesbatzak Aita Donostiari eskainitako omenaldia da.

Jorge Oteizaren eskultura Elizondon.

Museo etnografikoa

"Jorge Oteiza - Baztango Museo Etnografikoa" Elizondoko herrigunean kokatuta dago, 3 solairuko etxetzar batean ("Puriosena"). Landa edo baserri mundua eta XIX. mendeko folklorea, jantziak eta musika erakusten ditu.

Elizondar ospetsuak

• Pedro Medinueta Muzkiz (1736-1825), militar eta politikaria.
• Anastasio Etxeberri Santxolur (1822-1907), apaiza eta euskal idazlea.
• Braulio Iriarte (1860-1932), enpresaburua, Corona edo Coronita mexikar garagardoaren sortzailea.
• Paskual Bernardino Biguria (1871-1932), euskal idazlea.
• Jabier Lazkoz Biguria (1887-1965), apaiza eta gaztelaniazko nahiz euskarazko idazlea.
• Mariano Izeta Elizalde (1915-2001), euskal idazlea eta euskaltzaina.
• Manuel Martorell (1953-), historialari eta kazetaria, Ekialde Hurbilean aditua.
• Leopoldo Jaen Sobrino (1960-), UPNko politikaria.

GR 11 ibilbidea

Pirinioetako hegoaldeko isurialdea aldenik zeharkatzen duen GR 11 ibilbidea udalerri honetatik igarotzen da.

Iruditegia

• 

  Baztan ibaia Elizondon

• 

  Baztan ibaia Elizondon

• 

  Done Jakue eliza

• 

  Xabier Santxotenaren eskultura, Elizondoko Abesbatzak Aita Donostiari eskainia.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Elizondo

• (Euskaraz)(Gaztelaniaz)Elizondo Baztango udal webgunean
• (Euskaraz) Webgune ez ofiziala