Orson Welles

Orson Welles
Bizitza
Jaiotza	Kenosha (Wisconsin), 1915eko maiatzaren  6a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza	Los Angeles, 1985eko urriaren  10a (70 urte)
Hobiratze lekua	Ronda
Heriotza modua	berezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
Ezkontidea(k)	Virginia Nicolson Rita Hayworth  (1943-09-07 -  1948-12-01) Paola Mori  (1955-05-08 -  1985-10-10)
Bikotea(k)	Oja Kodar Dolores del Río
Seme-alabak	ikusi Michael Lindsay-Hogg Beatrice Welles
Hezkuntza
Heziketa	Todd Seminary for Boys School of the Art Institute of Chicago
Hizkuntzak	ingelesa
Irakaslea(k)	Boris Anisfeld
Jarduerak
Jarduerak	zinema aktorea, antzerki zuzendaria, zinema zuzendaria, zinema ekoizlea, film-muntatzailea, gidoilaria, libretista, karaktere aktorea, antzerkigilea, irrati-esataria, magialaria, antzerki aktorea, aktorea, antzerki ekoizlea, telebista-aktorea eta ahots-aktorea
Jasotako sariak	ikusi Jatorrizko gidoi onenaren Oscar Saria : Citizen Kane AFI Life Achievement Award  (1975) Ohorezko Oscar Saria  (1970) Urrezko Palma  (1952) Urrezko Lehoia  (1970)
Nominazioak	ikusi Jatorrizko gidoi onenaren Oscar Saria : Citizen Kane Zuzendari onenaren Oscar Saria : Citizen Kane Gizonezko aktore onenaren Oscar Saria (1941) : Citizen Kane
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna ateismoa
Alderdi politikoa	Fronte Zabala
IMDb	nm0000080
www.wellesnet.com/

George Orson Welles (Kenosha, Wisconsin, AEB, 1915eko maiatzaren 6a – Los Angeles, Kalifornia, AEB, 1985eko urriaren 10a) film zein antzerki zuzendaria, aktorea eta ekoizlea izan zen. Inoizko zinema zuzendari hoberenetakoa da. Izan ere, 1941eko Citizen Kane nahiz 1958ko Touch of Evil filmak zinemako historiako aurrerapauso garrantzitsutzat jotzen dira aho batez, eta inoizko film hoberenen zerrendetan agertzen dira beti.

Zuzendutako filmak

• Citizen Kane (1941)
• The Magnificent Ambersons (1942)
• The Stranger (1946)
• The Lady from Shanghai (1947)
• Macbeth (1948)
• Othello (1952)
• Mr. Arkadin (edo Confidential Report) (1955)
• Touch of Evil (1958)
• The Trial (1962)
• Chimes at Midnight (1965)
• The Immortal Story (1968)
• The Deep (1970) - amaitu gabea
• The Other Side of the Wind (1970-76) - erakutsi gabe
• F for Fake (edo Vérités et mensonges) (1974)

Antzeztutako filmak

• The Third Man (1949)
• Moby Dick (1956)
• The Long, Hot Summer (1958)
• The Roots of Heaven (1958)
• A Man for All Seasons (1966)

Welles eta Euskal Herria

1955ean Wellesek bi dokumental sorta zuzendu zituen ITV telebistarako . Bigarrenean, Around the World with Orson Welles izenburukoan, The Land Of The Basques dokumentalean garai hartako Euskal Herriari buruzko lana egin zuen. Bigarren dokumental batean, bestetik, euskal pilotari buruz aritu zen.

Euskarari buruz «Edeneko hizkuntza, edo beharbada deabruarena» dela esan zuen.

Kanpo loturak

Wikiesanetan badira aipuak, gai hau dutenak: Orson Welles

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Orson Welles

• Nagore Irazustabarrena: «Zer munduren gerra?», Argia, 2009ko urriaren 18a.