Tirana

Tirana
Albania
Hiriaren gaueko ikuspegia.
Administrazioa
Herrialdea	Albania
Konderria Barrutia	Tirana Tirana
Alkatea	Edi Rama
Izen ofiziala	Tirana
Albanieraz	Tiranë
Postakodea	1001–1028
Geografia
Koordenatuak	41° 20′ N, 19° 49′ E
Tirana
Demografia
Biztanleria	726.547 biztanle
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	4

Tirana (albanieraz: Tiranë) Albaniako hiriburua eta hiri handiena da. Izen bereko barrutian dago kokatua, Albaniako erdi-mendebaldean. 353.400ko (2003) biztanle bizi dira bertan, musulmanak gehienak.

Ekonomia

Tirana, Albaniako zentro industrial eta kulturala da. Industria garrantzitsuenak, ehungintza, janari industria, eraikuntzarako gaiak, altzairugintza eta zapatagintza dira eta hiritik hurbil ikatz eta lignito hobi handiak ustiatzen dira. Unibertsitatea eta nazioarteko aireportua daude bertan.

Historia

1614. urtean sortu zen hiria, baina 1920. urtera arte ez zen Albaniako hiriburu bihurtu. 1939. urtean italiarrek okupatu zuten eta handik gutxira alemaniarrek inbaditu zuten. Albaniar abertzaleen babeslekua izan zen eta 1946an hantxe aldarrikatu zuten Albaniako Herri Errepublika Sozialista.

Klima

Datu klimatikoak (Tirana)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	21	24	27	28	31	36	42	40	40	36	28	22	42
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	12	13	15	20	24	28	32	32	28	23	17	13	21.4
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-10	-9	-10	-1	3	8	8	8	3	0	-6	-8	-10
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	2	3	5	9	13	16	18	18	15	12	8	4	10.3
Pilatutako prezipitazioa (mm)	143	132	115	104	103	68	42	46	78	114	172	148	1265
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	12	10	11	11	10	6	4	4	6	11	13	12	110
Eguzki orduak	127.1	124.3	158.1	204	266.6	297	353.4	328.6	264	217	126	86.8	2552.9
Iturria: Wetter.com

Alkateak

Zyber Hallulli	1913–1914
Servet Libohova	1915–1916
Ismail Ndroqi	1917–1922
Ali Begeja	1922–1923
Ali Derhemi	1923–1924
Xhemal Kondi	1924–1925
Fuat Toptani	1925–1927
Izet Dibra	1927–1928
Rasim Kalakula	1928–1930
Rexhep Jella	1930–1933
Abedin Nepravishta	1933–1935
Qemal Butka	1936–1937
Abedin Nepravishta	1937–1939
Qazim Mulleti	1939–1940

Omer Fortuzi	1940–1943
Halil Meniku	1943–1944
Llazar Treska	1944–1945
Ibrahim Sina	1947–1949
Isuf Keçi	1950–1951
Sabri Pilkati	1951-1951
Peço Kagjini	1951–1952
Sami Gjebero	1953–1954
Ibrahim Sina	1954–1955
Sami Gjebero	1956–1957
Irfan Ceklkupa	1957–1958
Rifat Dedja	1958–1961
Sabri Pilkati	1961–1962
Rifat Dedja	1962–1964

Sabri Pilkati	1965–1966
Myqerem Fuga	1970–1973
Ndue Marashi	1974–1975
Nesip Ibrahimi	1976–1983
Jashar Mezenxhiu	1984–1985
Llambi Gegprifti	1986–1987
Leandro Zoto	1987–1988
Llambi Gegprifti	1989–1990
Tomor Malasi	1991–1992
Sali Kelmendi	1992–1996
Albert Brojka	1996–2000
Edi Rama	2000–2011
Lulzim Basha	2011-

Tiranar ezagunak

• Agim Sulaj, margolaria
• Albert Brojka, alkatea
• Aleksandër Meksi, Lehen Ministroa
• Andrea Shundi, agronomoa
• Bamir Topi, Albaniako presidentea
• Beqir Balluku, politikaria, politburoren kidea
• Blendi Nallbani, futbolaria
• Breanne Benson, aktoresa pornoa
• Edi Rama, alkatea
• Elsa Lila, abeslaria
• Erjon Bogdani, futbolaria
• Ermonela Jaho, opera abeslaria
• Essad Pasha, politikaria
• Fatos Nano, Lehen Ministroa
• Gjergj Xhuvani, zinema zuzendaria
• Igli Tare, futbolaria
• Inva Mula, opera abeslaria
• Ismail Ndroqi, alkatea
• Kledi Kadiu, dantzari eta aktoresa
• Kujtim Çashku, zinema zuzendaria
• Masiela Lusha, aktoresa eta poeta
• Murat bej Toptani, politikaria
• Pandeli Majko, Lehen Ministroa
• Rexhep Meidani, Albaniako presidentea
• Saimir Kumbaro, zinema zuzendaria
• Sali Kelmendi, alkatea
• Skënder Sallaku, umorista
• Vedat Kokona, itzultzailea
• Klodiana Shala, atleta

Kanpo loturak

• Hiriko gobernuaren webgunea.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Tirana