Dislexia: berrikuspenen arteko aldeak

Dislexia
Deskribapena
Mota	Irakurketaren nahasmendua, hizkuntza nahasmendua, ikaskuntzaren nahasmendua; eritasuna
Espezialitatea	Neuropsikologia; Pediatria
Arrazoia(k)	gaixotasun genetiko
Sintoma(k)	Irakurketaren nahasmendua
Azterketa medikoa	functional magnetic resonance imaging (en)
Asoziazio genetikoa	Zerrenda PCSK6 (en) ;
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	R48.0
OMIM	300509, 600202, 604254, 606616, 606896 eta 608995
DiseasesDB	4016
MedlinePlus	001406
eMedicine	001406
MeSH	D004410
Disease Ontology ID	DOID:4428

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

13:35, 18 ekaina 2021ko berrikusketa

Ohar medikoa

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Dislexiak etimologikoki hizkuntzaren zailtasuna esan nahi du (grekoko δυσ, zailtasuna, anomalia eta λέξις, hizketa, ahoskuntza). Gaur egun, irakurtzean ager daitekeen arazotzat hartzen da eta ez dauka arrazoi intelektual, kultural edota emozionalekin inongo erlaziorik. Ez zaio interes edo motibazio faltari lotu behar, ezta zentzumen urritasunari ere^[1]. Izaera kognitiboa du eta hizkuntza idatziarekin zerikusia duten ahalbideetan eragina izaten du, ikuste eta entzute kodifikazioan, epe laburreko memorian eta ordena eta sekuentziazio hautematean. Zailtasuna da baina ez da inondik inora prozesu fonologikoan parte hartzen duten burmuineko atalen disfuntzioa eta ez dago burmuineko lesiorik.

Etiologia

Dislexiaren arrazoi edo jatorriari buruzko azalpen nagusiak hauek dira:

Ikuspuntu neurologikoa

Ikuspuntu hori funtzionamendu hemisferikoa eta dislexiaren arteko erlazioaren aldekoa da. Ikuspuntu neurologikoaren aldekoek funtzionamendu neurologiko “ezberdinaren” eta dislexiaren arteko lotura defendatzen dute. Haien iritziz, diferentzia anatomikorik ez dagoenez, funtzionamenduan indar egiten da.

Ikuspuntu kognitiboa

Ikuspuntu horretatik, prozesu psikologikoak aztertu dira. Hori dela eta, epe laburreko memoriaren defizita gertatzen dela ziurtatu da. Beraz, zailtasunak zeinuen deskodifikazioan gertatzen dira, ez esanahiaren ulermenean.

Dislexia motak

Aniztasun terminologiko handia baldin badago ere, gehien azaltzen diren kontzeptuak hauek dira:

Hartutako dislexia: dislexia burmuineko lesio baten ondorioz sortzen da.
Dislexia ebolutiboa: ondo irakurtzeko gaitasunean berezko zailtasunak dituztenak.

Bi mota hauek azpi-mota hauetan sailka daitezke:

Fonologikoa edo zeharkakoa: bide fonologikoa erabiliz irakurtzeko zailtasunak ditu pertsonak eta, horren ondorioz, ikusizko bidea erabiltzen da nagusiki.

Fonema eta grafemak lotzeko zailtasuna^[2].
Ezin dute hitzen elementuen independentzia erlatiboa ikusi.
Ez dira gai hitz ezezagun edo esanahi gabekoak deskodifikatzeko. Hitz ezagunak ondo irakurriko dituzte.
Akatsak fonemen arteko ordezkapenetan.
Akats morfologikoak eta erroak mantenduz, atzizkiak aldatu.
Semantikoki antzekoak eta fonetikoki ezberdinak diren hitzak nahastu.

Bisuala, azalekoa edo zeharkakoa: bide lexikoa erabiliz irakurtzeko zailtasunak ditu pertsonak eta ondorioz, bide fonologikoa erabiltzen du.

Irakurtzerakoan, akatsak zeinu grafikoei zentzua emateko zailtasunak dituztelako (adar-abar, daba-bada, pata-tapa...)
Hitzaren osagai grafikoak letraka esateko gai akatsik egin gabe.
Hitzak osotasunean ezin duenez irakurri irakurketa mantsoa
Irakurketa soinuetan oinarriturik.
Letren omisio, gehitze edo ordezkatze akats ugari.
Berdin idazten diren hitzekin arazoak

Sakona edo mistoa: Aurreko biak batera agertzen direnean, hau da, irakurleak entzumen eta ikus akatsak egiten dituenean.

Ezaugarriak

Dislexia dutenek elementuen, espazioaren eta denboraren antolaketan nahasteak izateko joera dute. Hori dela eta, irakurtzeko eta idazteko zailtasun nabarmenak, arreta-arazoak, motrizitate arazoak-eta izan ditzakete.

Jarraian, hainbat ikertzailek zerrendatutako ezaugarri batzuk. Dislexiari irakur-idazteari lotuen dauden ezaugarriak dagozkio baina Ikasteko asalduren beste ezaugarri batzuk, maiz, dislexia duen pertsona berean nahasturik ager daitezke.

Hemen zerrendatzen diren ezaugarri guztiek ez dute zertan agertu batera pertsona bakar batengan.

Irakurtzerakoan, jariotasun eskasa eta zehaztasun falta.
Irakurtzerakoan, beren adinerako ohikoak diren akats kopurutik gora. Hizkien, silaben zein hitzen omisioak, errepikapenak, leku-aldaketak edota inbertsioak.
Irakurtzerakoan, beren adinerako ohikoa den batez besteko lastertasunaren azpitik.
Irakurtzerakoan, ulermen arazoak, beren adinerako ohikoak baino larriagoak.
Sinboloak hautemateko eta deskodifikatzeko zailtasunak.
Irakurtzerakoan, beren adineko gehienak baino azkarrago nekatzea eta arreta galtzea.

Idazterakoan, ortografia akats ezohikoak. Letrak edo silabak ahantzi edo hurrenkera aldaketa bitxiak.
Sintaxi arazoak, esaldiak josteko arazoak.
Ohiko ortografia akatsen kopurua adinerako ohikoa ez den kopuruan, estatistikoki normaltzat har daitekeen kopurutik gora.
Arazoak ortografiako xehetasunekin, tiletekin, puntuazio markekin -eta.
Idazteko lastertasun motela.
Kaligrafia kaskarra.

Sekuentzia bateko elementuak bateratzeko zailtasunak.
Denbora-espazio kontuak behar bezala antzemateko zailtasunak (orduak, egutegi kontuak-eta ikasteko zailtasun bereziak).
Irakurri beharreko ikasmaterialei loturiko arreta gabeziak.
Enuntziatu matematikoak irakurritakoan ulertzeko zailtasunak.
Azalpen testuak irakurritakoan ulertzeko zailtasunak.
Atzerriko hizkuntzak ikasteko zailtasunak.

Morfologikoki edota fonetikoki antzekoak diren hizkiak, silabak edota hitzen nahasketa (ispilu bidezko hizkien inbertsioak ere, tartean).

Ondo ahoskatzeko arazoak.
Hizkera desordenatua izatea.

Motrizitate arazoak edo trakestasuna.

Atzamarrekin letrak behar bezala marrazteko abilezia eskasa.
Lateralitate arazoak.

Epe laburreko memoriarekin zailtasunak.

Hitz polisilabokoak errepikatzeko zailtasunak.

Ukimen, ikusmen edo entzumenaren kontrol zehaztugabea.
Hizkuntzaren garapen motela.

Ez ohiko jarrerak aurkeztea: nekatzeko erraztasuna, atentzio falta, segurtasun eza...
Erritmo geldoa hainbat ekintza egiterakoan, elementu batzuk ordenatzerakoan, esate baterako.

Arazo horiek guztiek emozioen alorrean ondorioak izan ditzakete eta:

Ikasteko motibazio falta.
Jokabide disruptiboak.
Norberak bere planak egiteko, bere denbora antolatzeko, zailtasunak.

Asaldura elkartuak

Haur batek dislexia duela antzematea ez da erraza kalitatezko azterketa egiten ez bada. *DMS eskuliburu*etan aipatzen diren prebalentziak eta eskola sisteman antzematen diren kasuak erkatuz gero, pentsa daiteke dislexia duten ume gehienek mendebaldeko eskola sistema gehienetatik diagnosirik gabe igarotzen direla.

Dislexia duten pertsonek beste Ikasteko asalduraren bat ere izan ditzakete, dislexiarekin batera. Beste buru asalduraren bat edo batzuk izan ditzake dislexiarekin batera:

Arreta Galeragatiko eta Hiperaktibitateagatiko Asaldura.
Kalkulu asaldura edo diskalkulia.
Gorputz atalen koordinazio asaldura edo dispraxia.
Jokabide disruptiboak sistema akademikoetan, arazo afektibo edo emozionalak.

DSM-V

Larritasun mailak aipatzen ditu. Dislexia larria, arina, ertaina.
Egokitzapenak eta laguntzen beharrak aipatzen ditu.
DSM-V-ek dislexia ikasteko asaldura espezifiko bezala sailkatzen du, ikaskuntzaren nahasmendu taldean, DSM-IVk legez.

Prebalentzia

Ez da erraza^[3] ikerketa sakon eta datu estatistiko fidagarrietan oinarriturik dislexiaren prebalentzia zein den ziurtatzea. DSM-IV, 1995ko eskuliburuaren arabera, AEBn ikasleen %4k-edo izan zezaketen dislexia baina ikerketa sakonagoen beharra aipatzen zen. Ikasteko asalduren artean ohikoenetakoa zela ikus zitekeen beste asalduren estatistikekin erkatuz gero.

Ikasteko asalduren prebalentzia, oro har, %10-edo dela defendatzen da^[4]. Baina baieztatu izan da dislexiak %17ko prebalentzia izan dezakeela^[5]. Edo dislexia populazioaren %5-%10^[6], edo %10 - %15^[7] batean aurki daitekeela.

Azkenik, DSM-V 2014 horrek "dislexia" terminoa, eta ondorioz bere prebalentziaz hitz egitea, saihestekotan egon zen^[8], hainbat elkarteen haserrea piztuz.

Dislexia izan duten pertsona ezagunak ^{[erreferentzia behar]}

Idazle eta kazetariak

Artistak

Politikari eta militarrak

Zientzialari, asmatzaile, sendagile eta irakasle eta abokatuak

Enpresariak

Aktore, musikari, abeslari eta zine zuzendariak:

Fred Astaire
Michael Barrymore
Harry Belafonte
Orlando Bloom
Marlon Brando
Enrico Carusso
Cher
Margi Clarke
Tom Cruise
Johny Deep
Harrison Ford
Whoopi Goldberg
Salma Hayed
Dustin Hoffman
Georges Lucas
Mika
Jack Nicholson
Guy Ritchie
Oasis (Gallagher anaiak)
Walt Disney
Oliver Reed
Robert Rodriguez
Steven Spielberg (Erraz aurki daitezke interneten Steven Spielberg zuzendariari egindako elkarrizketak dislexia gaiaren inguruan).
Quentin Tarantino
Robin Williams

Erreferentziak

↑ (Gaztelaniaz) UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedra - Cátedra de Cultura Científica de la UPV/EHU. (2018-12-04). Marta Ferrero: ”Educación basada en la evidencia: retos y propuestas de mejora”. (Noiz kontsultatua: 2019-03-18).
↑ Zailtasun hori larri, ertain edo arintzat jo daiteke. Ikus DSM-V, hau da, Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua, (bilatu: "Hasierako asaldurak haurtzaro, pubertasun eta nerabetasunean > Ikasteko asaldura > dislexia. (F81.0) ((315.00.)) atala". Dislexiaren ataleko laburpena hementxe: (Gaztelaniaz) Helena Alvarado. "Trastorno específico del aprendizaje. Dislexia". 2015^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ Tim R. Miles: "Some problems in determining the prevalence of dyslexia"
↑ Ikus, esate baterako, ^[Betiko hautsitako esteka]^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]} (Gaztelaniaz) Helena Alvarado. "Etiologia de la dislexia". 2015. 15. or.
↑ Mitchigan Dyslexia Institute, Inc.: "What is dyslexia": ... “Over 40 million Americans suffer from dyslexia. Among school children, the prevalence of dyslexia is estimated to range from five to 17 percent”
↑ "Zer genek laguntzen digute irakurtzen", Elhuyar.eus
↑ ^[Betiko hautsitako esteka]^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]} (Gaztelaniaz) Resumo (sic) Congreso Dislexia Mallorca. 2008.
↑ * (Gaztelaniaz) Martínez, B.; Rico, D. "Manual DSM.5. ¿Qué modificaciones nos esperan?" UNED. (...) "Respecto a los trastornos del aprendizaje, que en el DSM-IV-TR incluían el trastorno de la lectura, el trastorno del cálculo, el trastorno de la expresión escrita y el trastorno del aprendizaje no especificado, a partir del DSM-V pasarán a denominarse Trastorno de Aprendizaje Específico, que comprende distintos trastornos que interfieren con la adquisición y el uso de una o más habilidades académicas como: el lenguaje oral, lectura, escritura o matemáticas. No está incluido el trastorno del aprendizaje no especificado. Estos cambios no están exentos de polémicas, ya que son muchas las asociaciones y colectivos que han mostrado su disconformidad al considerar que desaparecen los anteriores tipos de trastorno del aprendizaje (dislexia, discalculia y trastorno de la expresión escrita), perjudicando seriamente a una importante cantidad de niños. La Junta Directiva de la Asociación Internacional de Dislexia (IDA) en 29 de mayo 2012, aprobó una declaración donde se refleja la gran preocupación de sus miembros por la supresión del término dislexia en la categoría diagnóstica de trastorno del aprendizaje específico en el borrador más reciente del DSM-5 (...)

Ikus, gainera

Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua.

Bibliografia

(Gaztelaniaz) Artigas, Josep: "Quince Cuestiones Básicas sobre la Dislexia". 2003.
(Gaztelaniaz) Critchley, M.: El niño disléxico, Alcoy: Marfil. Orig. (1970)
(Gaztelaniaz) MINISTERIO DE EDUCACIÓN, CULTURA Y DEPORTE Centro Nacional de Innovación e Investigación Educativa. La atención al alumnado con dislexia en el sistema educativo en el contexto de las necesidades específicas de apoyo educativo. ISBN 978-84-369-5411-1 (Ministerioak berak, paperezko edizioekin batera, Interneten argitaratu zuen). 2012.
(Gaztelaniaz) Oltra Abarca, Vicente: "La Dislexia: Recuperación de los Problemas de lecto-escritura".
(Gaztelaniaz) Torras de Beá, Eulalia: Dislexia: una comprensión de los trastornos de aprendizaje. Bartzelona: Octaedro, 2011.

Kanpo estekak

www.dislexiaeuskadi.com
Teknopolis (bideoa).
(Gaztelaniaz) http://www.fedis.org
(Gaztelaniaz) http://www.dislexiasinbarreras.com
(Gaztelaniaz) Josep ARTIGAS, "Quince cuestiones básicas sobre la dislexia"^{[Betiko hautsitako esteka]}
(Gaztelaniaz) http://www.ladislexia.net/asociaciones/ Asociaciones & Webs de recursos]
Dislexia tratatzeko Software Librea: Katamotz

Datuak: Q132971
Multimedia: Dyslexia / Q132971

[1] (Gaztelaniaz) UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedra - Cátedra de Cultura Científica de la UPV/EHU. (2018-12-04). Marta Ferrero: ”Educación basada en la evidencia: retos y propuestas de mejora”. (Noiz kontsultatua: 2019-03-18).

[2] Zailtasun hori larri, ertain edo arintzat jo daiteke. Ikus DSM-V, hau da, Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua, (bilatu: "Hasierako asaldurak haurtzaro, pubertasun eta nerabetasunean > Ikasteko asaldura > dislexia. (F81.0) ((315.00.)) atala". Dislexiaren ataleko laburpena hementxe: (Gaztelaniaz) Helena Alvarado. "Trastorno específico del aprendizaje. Dislexia". 2015^{[Betiko hautsitako esteka]}

[3] Tim R. Miles: "Some problems in determining the prevalence of dyslexia"

[4] Ikus, esate baterako, ^[Betiko hautsitako esteka]^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]} (Gaztelaniaz) Helena Alvarado. "Etiologia de la dislexia". 2015. 15. or.

[5] Mitchigan Dyslexia Institute, Inc.: "What is dyslexia": ... “Over 40 million Americans suffer from dyslexia. Among school children, the prevalence of dyslexia is estimated to range from five to 17 percent”

[6] "Zer genek laguntzen digute irakurtzen", Elhuyar.eus

[7] [Betiko hautsitako esteka]^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]}^{[Betiko hautsitako esteka]} (Gaztelaniaz) Resumo (sic) Congreso Dislexia Mallorca. 2008.

[8] * (Gaztelaniaz) Martínez, B.; Rico, D. "Manual DSM.5. ¿Qué modificaciones nos esperan?" UNED. (...) "Respecto a los trastornos del aprendizaje, que en el DSM-IV-TR incluían el trastorno de la lectura, el trastorno del cálculo, el trastorno de la expresión escrita y el trastorno del aprendizaje no especificado, a partir del DSM-V pasarán a denominarse Trastorno de Aprendizaje Específico, que comprende distintos trastornos que interfieren con la adquisición y el uso de una o más habilidades académicas como: el lenguaje oral, lectura, escritura o matemáticas. No está incluido el trastorno del aprendizaje no especificado. Estos cambios no están exentos de polémicas, ya que son muchas las asociaciones y colectivos que han mostrado su disconformidad al considerar que desaparecen los anteriores tipos de trastorno del aprendizaje (dislexia, discalculia y trastorno de la expresión escrita), perjudicando seriamente a una importante cantidad de niños. La Junta Directiva de la Asociación Internacional de Dislexia (IDA) en 29 de mayo 2012, aprobó una declaración donde se refleja la gran preocupación de sus miembros por la supresión del término dislexia en la categoría diagnóstica de trastorno del aprendizaje específico en el borrador más reciente del DSM-5 (...)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ 103. lerroa: / 103. lerroa: @@
 [[Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua|DSM-IV]], [[Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua|1995ko eskuliburuaren]] arabera, [[Ameriketako Estatu Batuak|AEBn]] ikasleen %4k-edo izan zezaketen dislexia baina ikerketa sakonagoen beharra aipatzen zen. [[Ikasteko asaldura|Ikasteko asalduren]] artean ohikoenetakoa zela ikus zitekeen beste asalduren estatistikekin erkatuz gero.
-[[Ikasteko asaldura espezifiko|Ikasteko asalduren]] prebalentzia, oro har, %10-edo dela defendatzen da<ref>Ikus, esate baterako, [http://www.integratek.es/wp-content/uploads/2014/07/Dislexia-Bilbao-Integratek.pdf{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{es}} Helena Alvarado. "Etiologia de la dislexia". 2015. 15. or.]</ref>. Baina baieztatu izan da dislexiak %17ko prebalentzia izan dezakeela<ref>Mitchigan Dyslexia Institute, Inc.: "What is dyslexia": ... “Over 40 million Americans suffer from dyslexia. Among school children, the prevalence of dyslexia is estimated to range from five to 17 percent”</ref>. Edo dislexia populazioaren %5-%10<ref>[https://aldizkaria.elhuyar.eus/gai-librean/zer-genek-laguntzen-digute-irakurtzen "Zer genek laguntzen digute irakurtzen", ''Elhuyar.eus'' ]</ref>, edo %10 - %15<ref>[http://www.agadix.es/artigos_archivos/ResumoCongresoMallorca_GL.pdf{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{es}} Resumo (sic) Congreso Dislexia Mallorca. 2008.]</ref> batean aurki daitekeela.
+[[Ikasteko asaldura espezifiko|Ikasteko asalduren]] prebalentzia, oro har, %10-edo dela defendatzen da<ref>Ikus, esate baterako, [http://www.integratek.es/wp-content/uploads/2014/07/Dislexia-Bilbao-Integratek.pdf{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{es}} Helena Alvarado. "Etiologia de la dislexia". 2015. 15. or.]</ref>. Baina baieztatu izan da dislexiak %17ko prebalentzia izan dezakeela<ref>Mitchigan Dyslexia Institute, Inc.: "What is dyslexia": ... “Over 40 million Americans suffer from dyslexia. Among school children, the prevalence of dyslexia is estimated to range from five to 17 percent”</ref>. Edo dislexia populazioaren %5-%10<ref>[https://aldizkaria.elhuyar.eus/gai-librean/zer-genek-laguntzen-digute-irakurtzen "Zer genek laguntzen digute irakurtzen", ''Elhuyar.eus'' ]</ref>, edo %10 - %15<ref>[http://www.agadix.es/artigos_archivos/ResumoCongresoMallorca_GL.pdf{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=ekaina 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=maiatza 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=apirila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=martxoa 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Apurtutako esteka|date=otsaila 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{es}} Resumo (sic) Congreso Dislexia Mallorca. 2008.]</ref> batean aurki daitekeela.
 Azkenik, [[Buru asalduren diagnosi eta estatistika eskuliburua|DSM-V 2014]] horrek "dislexia" terminoa, eta ondorioz bere prebalentziaz hitz egitea, saihestekotan egon zen<ref>* {{es}} Martínez, B.; Rico, D. "Manual DSM.5. ¿Qué modificaciones nos esperan?" UNED. (...) "Respecto a los trastornos del aprendizaje, que en el DSM-IV-TR incluían el trastorno de la lectura, el trastorno del cálculo, el trastorno de la expresión escrita y el trastorno del aprendizaje no especificado, a partir del DSM-V pasarán a denominarse Trastorno de Aprendizaje Específico, que comprende distintos trastornos que interfieren con la adquisición y el uso de una o más habilidades académicas como: el lenguaje oral, lectura, escritura o matemáticas. No está incluido el trastorno del aprendizaje no especificado. Estos cambios no están exentos de polémicas, ya que son muchas las asociaciones y colectivos que han mostrado su disconformidad al considerar que desaparecen los anteriores tipos de trastorno del aprendizaje (dislexia, discalculia y trastorno de la expresión escrita), perjudicando seriamente a una importante cantidad de niños. La Junta Directiva de la Asociación Internacional de Dislexia (IDA) en 29 de mayo 2012, aprobó una declaración donde se refleja la gran preocupación de sus miembros por la supresión del término dislexia en la categoría diagnóstica de trastorno del aprendizaje específico en el borrador más reciente del DSM-5 (...)</ref>, hainbat elkarteen haserrea piztuz.