Cesare Borgia
| Cesare Borgia | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
| Bizitza | |||||||||||||
| Jaiotza | Subiaco, 1475 | ||||||||||||
| Herrialdea | Aita Santuen Lurraldea | ||||||||||||
| Heriotza | Viana, 1507ko martxoaren 12a (31/32 urte) | ||||||||||||
| Hobiratze lekua | Viana | ||||||||||||
| Heriotza modua | gizahilketa Gudua | ||||||||||||
| Familia | |||||||||||||
| Aita | Alexandro VI.a | ||||||||||||
| Ama | Vannozza dei Cattanei | ||||||||||||
| Ezkontidea(k) | Charlotte of Albret | ||||||||||||
| Seme-alabak | |||||||||||||
| Anai-arrebak | |||||||||||||
| Leinua | Borgia | ||||||||||||
| Hezkuntza | |||||||||||||
| Heziketa | Pisako Unibertsitatea | ||||||||||||
| Hizkuntzak | katalana italiera |
||||||||||||
| Irakaslea(k) | Filippo Decio | ||||||||||||
| Jarduerak | |||||||||||||
| Jarduerak | condottieroa eta klerikoa | ||||||||||||
| Jasotako sariak |
ikusi
|
||||||||||||
| Zerbitzu militarra | |||||||||||||
| Gatazka | Italian War of 1499–1504 | ||||||||||||
| Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||||
| Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa | ||||||||||||
| IMDb | ch0045213 | ||||||||||||
Cesare Borgia (italieraz ˈtʃeːzare ˈbɔrdʒa ahoskatua; katalanez: Cèsar Borja, ˈsɛzər ˈβɔrʒə ahoskatua; gaztelaniaz: César Borja, ˈθesar ˈβorxa ahoskatua; Erroma, 1475 irailaren 13 - Viana, Nafarroa, 1507ko martxoaren 12) duke, printze, konde, condottiero, gonfaloniere, Iruñeko apezpikua, Valentziako artzapezpikua, Vaticanoko armadaren kapitaina eta kardinala izan zen.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aita Rodrigo Borgia aita santua eta ama Vannozza Cattanei erromatarra, Giovanni eta Godofredo anaiak eta Lucrezia arreba zituen. Perugian ikasi zituen teologia eta zuzenbidea eta 17 urte zituela, Cesare Iruñeko apezpiku (1491) bihurtu zen. 20 urte bete baino lehen Valentziako artzapezpikua eta kardinala zen.
1497an Giovanni Borgia hil zenean Vaticanoko armadaren buruzagi bihurtu zen eta 1498an eliza utzi zuen.
Luis XII.ak Valentinoiseko konde izendatu eta Joanes III.a Nafarroakoaren arreba zen Karlota Albretekoa ezkondu zuen. Romagna eskualdea konkistatu zuen aitarako eta duke bihurtu zen 1501ean.
1503an aita pozonduta hil eta Pio III.ak aita santu berriak Cesare atxilotu zuen. Julio II.ak Gaztelako Erresumari entregatu zion Cesare. Valladolideko kartzelatik ihesi egin zuen eta Nafarroara jot zuen babes bila.
Nafarroan Joanes III.a Nafarroakoak kapitain izendatu eta Larraga hartzeko misioa izan zuen beaumondarren eskuetatik. Beranduago Vianako herri gehiena agramondarrentzat hartu zuen. Vianan setiopean zeuden azkenengo beamontarrei eman zioten laguntzaz jabetuta, Borgiak gizon batzuen atzetik bere zaldiaren gainean abiadura bizian jarraitu zituen. Leringo kondearen hiru soldaduk (Garcés de Ágreda, Pedro de Allo eta hirugarren gizon ezezagun bat) herritik Mendabiarako bidean 9 kilometrotara dagoen "La Barranca Salada" delako lekuan segada bat antolatu eta erail zuten.
Viana udalerriko Andre Mariaren elizaren ate nagusiaren aurrean ehortzia dago.[1]
Leloa Aut Cæsar aut nihil zuen (euskaraz: 'Cesare edo ezer ez').
Nikolas Makiavelok eredu gisa hartu zuen Printzea idaztean.
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Mario Puzo: The family Regan Books 2001 ISBN 0-06-039445-5
- Eleanor Hibbert: Madonna of the Seven Hills (1958)
- You Higuri: Cantarella Akita Shoten (2001)
- Óscar Villarroel González: Los Borgia. Iglesia y poder entre los siglos XV y XVI, Sílex, 2005. ISBN 84-7737-144-X.
- Manuel Vázquez Montalbán: O César o nada. Planeta, Madril, 2002. ISBN 84-08-02505-8.
- Ivan Cloulas: Los Borgia. Javier Vergara, Buenos Aires, 1989. ISBN 950-15-0808-0.
- Juan Antonio Cebrián: Los Borgia, Temas de Hoy, 2006. ISBN 84-8460-596-5.
- Geneviève Chastenet: Lucrecia Borgia: ángel o demonio. B.S.A. Bartzelona, 2004. ISBN 84-666-1911-9
Filmografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Egaña, Iñaki (2009), Mil nuevas noticias insólitas del país de los vascos, Txalaparta, 68. orrialdea, ISBN 9788481365436, https://books.google.es/books?id=d9RaIIo6L0kC&pg=PA323&lpg=PA323&dq=Mil+nuevas+noticias+ins%C3%B3litas+del+pa%C3%ADs+de+los+vascos&source=bl&ots=8X8EwbXavt&sig=EDh2HoWEmwLqO8iB6c6GnwtAAVo&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiR3cyov8TJAhUFPxoKHQYeCCwQ6AEIKjAC#v=onepage&q=Mil%20nuevas%20noticias%20ins%C3%B3litas%20del%20pa%C3%ADs%20de%20los%20vascos&f=false.
Kanpo loturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Cesare Borgia |
| Aurrekoa Alfonso Carrillo |
Iruñeko apezpikua 1491 – 1492 |
Ondorengoa Antonio Pallavicini Gentili |
