Edukira joan

Serie A

Wikipedia, Entziklopedia askea
Italiako futbol liga
Serie A
Antolatzailea Lega Serie A
Konfederazioa UEFA
Sorrera 1898
1929 (oraingo formatua)
Eremua  Italia
Taldeak 20
Maila 1
Jeitsiera Serie B
Garaipen gehien Juventus FC (36 Liga)
Txapelduna Inter Milan (2023-24)
Webgunea www.legaseriea.it
Genoa Cricket & AC Italiako txapelduna 1902an.
Inter eta Juventusen arteko partida, 1930an, Italiako derbia.
Il Grande Torino, 1948-49.
Milandarren arteko derbia, Inter eta Milanen artekoa.
Erromako derbia AS Roma eta SS Lazioren artean.

Serie A Italiako gizonezkoen futbol liga nagusia da, gaur egungo formatuarekin 1929an sortua. Lehen Maila honetan 20 talde lehiatzen dira elkarren aurka, Serie B delakoan (Bigarren Maila) 22 dagoelarik. Juventus, Inter eta AC Milan aldi gehienez txapeldun gelditutako klubak dira, Europa mailan ere hoberenen artean daudenak.

UEFAren azken sailkapenaren arabera*, laugarren ligarik onena da Premier League, La Liga eta Bundesligaren ostean.

Taldearen koloreak Taldearen koloreak Taldearen koloreak
Taldearen koloreak
Taldearen koloreak
 
Juventus
36 Liga
Taldearen koloreak Taldearen koloreak Taldearen koloreak
Taldearen koloreak
Taldearen koloreak
 
Internazionale
20 Liga
Taldearen koloreak Taldearen koloreak Taldearen koloreak
Taldearen koloreak
Taldearen koloreak
 
AC Milan
19 Liga

Lehen maila (1898-1929)

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eskualdeetan multzoak osatzen ziren eta ondoren eremu bakoitzeko txapeldunen artean jokatzen zen txapelketaren titulua, hainbat formaturekin.

Urtea Txapelduna Emaitza Finalista
1898 Genoa Cricket & AC 2-1 (luz) Internazionale Torino
1899 Genoa Cricket & AC 3-1 Internazionale Torino
1900 Genoa Cricket & AC 3-1 (luz) FBC Torinese
1901 Milan Cricket & FC 3-0 (luz) Genoa Cricket & AC
1902 Genoa Cricket & AC 2-0 Milan Cricket & FC
1903 Genoa Cricket & AC 3-0 Juventus FC
1904 Genoa Cricket & AC 1-0 Juventus FC
1905 Juventus FC hiruko ligaxka Genoa Cricket & AC
1906 AC Milan hiruko ligaxka Juventus FC
1907 AC Milan hiruko ligaxka Torino FC
1908 USC Pro Vercelli hiruko ligaxka FC Internazionale Milano
1909 USC Pro Vercelli hiruko ligaxka AC Milan
1909-10¹ FC Internazionale Milano 10-3 USC Pro Vercelli
1910-11 USC Pro Vercelli 5-1 (3-0, 2-1) Vicenza Calcio
1911-12 USC Pro Vercelli 13-0 (6-0, 7-0) SSC Venezia
1912-13 USC Pro Vercelli 6-0 SS Lazio
1913-14 AS Casale 9-1 (7-1, 2-0) SS Lazio
1914-15² Genoa Cricket & AC
1916-19 ez jokatuak
1919-20 FC Internazionale Milano 3-2 AS Livorno Calcio
1920-21 USC Pro Vercelli 2-1 Pisa Calcio
1922³ (FIGC) US Novese 2-1 (luz) Sampierdarenese (Sampdoria)
1922³ (CCI) USC Pro Vercelli 8-2 (3-0, 5-2) Fortitudo (AS Roma)
1922-23 Genoa Cricket & FC 6-1 (4-1, 2-0) SS Lazio
1923-24 Genoa Cricket & FC 4-2 (3-1, 1-1) FC Savoia 1908
1924-25 Bologna FC 6-0 (4-0, 2-0) SS Alba Roma
1925-26 Juventus FC 12-1 (7-1, 5-0) SS Alba Roma
1926-27⁴ Titulurik gabe
1927-28 Torino FC liga Genoa Cricket & FC
1928-29 Bologna FC 1-0 Torino FC
  • (luz), luzapenaren ondoren
  • ¹ Lehenengo aldiz 9 taldetako liga bakarra eratu zen eta Interrek eta Pro Vercellik berdinduta bukatu zuten. Bien arteko play-offa jokatu eta emaitza 10-3koa izan zen milandarren alde.
  • ² Txapelketa ez zen bukatu Italia Lehen Mundu Gerran sartu zelako. 1919an Italiako Futbol Federazioak Genoa Cricket & AC izendatu zuen 1914-15eko txapeldun.
  • ³ 1922an bi txapelketa jokatu ziren. FIGC Federazioarena Novesek irabazi zuen eta CCI Federazio sortu berriarena Pro Vercellik.
  • ⁴ Torinok txapelketa irabazi baina FIGC erakundeak titulurik gabe utzi zuen Juventusen aurkako partida erosi izanagatik.

Serie A (1930- )

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Liga formatuan jokatzen da.

Urtea Irabazlea Bigarrena
1929-30 FC Internazionale Milano Genoa Cricket & FC
1930-31 Juventus FC AS Roma
1931-32 Juventus FC Bologna FC
1932-33 Juventus FC FC Internazionale Milano
1933-34 Juventus FC FC Internazionale Milano
1934-35 Juventus FC FC Internazionale Milano
1935-36 Bologna FC AS Roma
1936-37 Bologna FC SS Lazio
1937-38 FC Internazionale Milano Juventus FC
1938-39 Bologna FC Torino FC
1939-40 FC Internazionale Milano Bologna FC
1940-41 Bologna FC FC Internazionale Milano
1941-42 AS Roma Torino FC
1942-43 Torino FC AS Livorno Calcio
1944⁵ C.V.F. Spezia Bologna FC
1944-45 ez jokatua
1945-46 Torino FC FC Internazionale Milano
1946-47 Torino FC Juventus FC
1947-48 Torino FC AC Milan
1948-49 Torino FC FC Internazionale Milano
1949-50 Juventus FC AC Milan
1950-51 AC Milan FC Internazionale Milano
1951-52 Juventus FC AC Milan
1952-53 FC Internazionale Milano Juventus FC
1953-54 FC Internazionale Milano Juventus FC
1954-55 AC Milan Udinese Calcio
1955-56 ACF Fiorentina AC Milan
1956-57 AC Milan ACF Fiorentina
1957-58 Juventus FC ACF Fiorentina
1958-59 AC Milan ACF Fiorentina
1959-60 Juventus FC ACF Fiorentina
1960-61 Juventus FC AC Milan
1961-62 AC Milan FC Internazionale Milano
1962-63 FC Internazionale Milano Juventus FC
1963-64⁶ Bologna FC FC Internazionale Milano
1964-65 FC Internazionale Milano AC Milan
1965-66 FC Internazionale Milano Bologna FC
1966-67 Juventus FC FC Internazionale Milano
1967-68 AC Milan SSC Napoli
1968-69 ACF Fiorentina Cagliari Calcio
1969-70 Cagliari Calcio FC Internazionale Milano
1970-71 FC Internazionale Milano AC Milan
1971-72 Juventus FC AC Milan
1972-73 Juventus FC AC Milan
1973-74 SS Lazio Juventus FC
1974-75 Juventus FC SSC Napoli
1975-76 Torino FC Juventus FC
1976-77 Juventus FC Torino FC
1977-78 Juventus FC Vicenza Calcio
1978-79 AC Milan Perugia Calcio
1979-80 FC Internazionale Milano Juventus FC
1980-81 Juventus FC AS Roma
1981-82 Juventus FC ACF Fiorentina
1982-83 AS Roma Juventus FC
1983-84 Juventus FC AS Roma
1984-85 Hellas Verona FC Torino FC
1985-86 Juventus FC AS Roma
1986-87 SSC Napoli Juventus FC
1987-88 AC Milan SSC Napoli
1988-89 FC Internazionale Milano SSC Napoli
1989-90 SSC Napoli AC Milan
1990-91 UC Sampdoria AC Milan
1991-92 AC Milan Juventus FC
1992-93 AC Milan FC Internazionale Milano
1993-94 AC Milan Juventus FC
1994-95 Juventus FC SS Lazio
1995-96 AC Milan Juventus FC
1996-97 Juventus FC AC Parma
1997-98 Juventus FC FC Internazionale Milano
1998-99 AC Milan SS Lazio
  • ⁵ 1944ko liga Bigarren Mundu Gerra garaian jokatu zen eta Speziak finala Bolognaren aurka jokatu zuen, bi partidatan 2-0 irabaziz (4-0 guztira). Berez Iparraldeko Italiako taldeek hartu zuten parte eta horregatik Italiako Federazioak ez zuen Speziaren garaipena onartu 2002 arte. Dena dela apaindurazko titulutzat jo ohi da.
  • ⁶ 1963-64 denboraldian Bolognak eta Inter Milanek berdinduta bukatu zuten eta bien arteko partidak erabaki zuen txapelduna. Bolognak 2-0 irabazi zuen.

XXI mendeko ligak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Denboraldia Txapelduna Puntuak Bigarrena Puntuak Goleatzaile nagusia/k (golak)
1999-2000 SS Lazio
72
Juventus FC
71
Ukraina Andriy Shevchenko (24)
2000-01 AS Roma
75
Juventus FC
73
Argentina Hernán Crespo (26)
2001-02 Juventus FC
71
AS Roma
70
Italia Dario Hübner (24)
Frantzia David Trezeguet (24)
2002-03 Juventus FC
72
FC Internazionale Milano
65
Italia Christian Vieri (24)
2003-04 AC Milan
82
AS Roma
71
Ukraina Andriy Shevchenko (24)
2004-05⁷ Irabazle gabe
(Juventus FC)
(86)
AC Milan
79
Italia Cristiano Lucarelli (24)
2005-06⁸ FC Internazionale Milano
(Juventus FC)
76
AS Roma
69
Italia Luca Toni (31)
2006-07 FC Internazionale Milano
97
AS Roma
75
Italia Francesco Totti (26)
2007-08 FC Internazionale Milano
85
AS Roma
82
Italia Alessandro Del Piero (21)
2008-09 FC Internazionale Milano
84
Juventus FC
74
Suedia Zlatan Ibrahimović (25)
2009-10 FC Internazionale Milano
82
AS Roma
80
Italia Antonio Di Natale (29)
2010-11 AC Milan
82
FC Internazionale Milano
76
Italia Antonio Di Natale (28)
2011-12 Juventus FC
84
AC Milan
80
Suedia Zlatan Ibrahimović (28)
2012-13 Juventus FC
87
SSC Napoli
78
Uruguai Edinson Cavani (29)
2013-14 Juventus FC
102
AS Roma
85
Italia Ciro Immobile (22)
2014-15 Juventus FC
87
AS Roma
70
Argentina Mauro Icardi (22)
Italia Luca Toni (22)
2015-16 Juventus FC
91
SSC Napoli
82
Argentina Gonzalo Higuaín (36)
2016-17 Juventus FC
91
AS Roma
87
Bosnia-Herzegovina Edin Džeko (29)
2017-18 Juventus FC
95
SSC Napoli
91
Argentina Mauro Icardi (29)
Italia Ciro Immobile (29)
2018-19 Juventus FC
90
SSC Napoli
79
Italia Fabio Quagliarella (26)
2019-20 Juventus FC
83
FC Internazionale Milano
82
Italia Ciro Immobile (36)
2020-21 FC Internazionale Milano
91
AC Milan
79
Portugal Cristiano Ronaldo (29)
2021-22 AC Milan
86
FC Internazionale Milano
84
Italia Ciro Immobile (27)
2022-23 SSC Napoli
90
SS Lazio
74
Nigeria Victor Osimhen (26)
2023-24 FC Internazionale Milano
94
AC Milan
75
Argentina Lautaro Martínez (24)
  • ⁷ 2004-05 denboraldian hasiera batean Juventus FC irabazletzat eman zen. Gerora, Juventus taldea tartean zegoen Italiako futbol partiduetako azpijokoari buruzko eskandalua eta sententziaren ondorioz Italiako Justizia Auzitegia eta FIGC erakundeak Juventusi titulua kendu zion. Ondorioz denboraldia irabazlerik gabe gelditu zen.
  • ⁸ 2005-06 denboraldian hasiera batean Juventus taldea irabazle izan zen, halere Italiako futbol partiduetako azpijokoei buruzko sententziaren ondorioz Italiako Justizia Auzitegia eta FIGC erakundeak Juventus titulurik gabe utzi zuten. Txapelketaren titulua hirugarren postuan amatiu zuen Milango Inter taldeari eman zitzaion eta bigarren mailara jeitsiarazi zuten.
Taldea Txapeldun Bigarren Irabazitako edizioak
         Juventus FC
36
21
1905, 1926, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1950, 1952, 1958, 1960, 1961, 1967, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1981, 1982, 1984, 1986, 1995, 1997, 1998, 2002, 2003, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020
         FC Internazionale Milano
20
16
1910, 1920, 1930, 1938, 1940, 1953, 1954, 1963, 1965, 1966, 1971, 1980, 1989, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2021, 2024
         AC Milan
19
16
1901, 1906, 1907, 1951, 1955, 1957, 1959, 1962, 1968, 1979, 1988, 1992, 1993, 1994, 1996, 1999, 2004, 2011, 2022
         Genoa Cricket & FC
9
4
1898, 1899, 1900, 1902, 1903, 1904, 1915, 1923, 1924
         Torino FC
7
7
1928, 1943, 1946, 1947, 1948, 1949, 1976
         Bologna FC
7
4
1925, 1929, 1936, 1937, 1939, 1941, 1964
         USC Pro Vercelli
7
1
1908, 1909, 1911, 1912, 1913, 1921, 1922 (CCI)
         AS Roma
3
11
1942, 1983, 2001
         SSC Napoli
3
6
1987, 1990, 2023
         SS Lazio
2
8
1974, 2000
         ACF Fiorentina
2
5
1956, 1969
         Cagliari Calcio
1
1
1970
         AS Casale
1
0
1914
         US Novese
1
0
1922 (FIGC)
         Hellas Verona FC
1
0
1985
         UC Sampdoria
1
0
1991
Hiria Garaipenak Taldeak
Turin
43
Juventus FC (36), Torino FC (7)
Milan
39
FC Internazionale Milano (20), AC Milan (19)
Genova
10
Genoa Cricket & FC (9), UC Sampdoria (1)
Vercelli
7
USC Pro Vercelli (7)
Bologna
7
Bologna FC (7)
Erroma
5
AS Roma (3), SS Lazio (2)
Napoli
3
SSC Napoli (3)
Florentzia
2
ACF Fiorentina (2)
Cagliari
1
Cagliari Calcio (1)
Casale Monferrato
1
AS Casale (1)
Novi Ligure
1
US Novese (1)
Verona
1
Hellas Verona FC (1)

Jokalari nabarmenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Fabio Cannavaro.

FIFAko munduko futbolaririk onenak:

2022-23 denboraldiko taldeak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Taldea Hiria Estadioa Entrenatzailea
Atalanta BC Bergamo Atleti Azzurri d'Italia Italia Gian Piero Gasperini
Bologna FC Bologna Renato Dall'Ara Kroazia Siniša Mihajlović
US Cremonese Cremona Stadio Giovanni Zini Italia Massimiliano Alvini
Empoli FC Empoli Stadio Carlo Castellani Italia Paolo Zanetti
ACF Fiorentina Florentzia Artemio Franchi ItaliaAlemania Vincenzo Italiano
Hellas Verona FC Verona Marcantonio Bentegodi Italia Gabriele Cioffi
FC Internazionale Milano Milan Giuseppe Meazza Italia Simone Inzaghi
Juventus FC Turin Juventus Stadium Italia Massimiliano Allegri
SS Lazio Erroma Olimpico di Roma Italia Maurizio Sarri
US Lecce Lecce Stadio Via del Mare Italia Marco Baroni
AC Milan Milan San Siro Italia Stefano Pioli
AC Monza Monza Stadio Brianteo Italia Giovanni Stroppa
SSC Napoli Napoli San Paolo Italia Luciano Spalletti
AS Roma Erroma Olimpico di Roma Portugal José Mourinho
US Salernitana 1919 Salerno Stadio Arechi Italia Stefano Colantuono
UC Sampdoria Genova Luigi Ferraris ItaliaSuitza Marco Giampaolo
US Sassuolo Calcio Sassuolo Alberto Braglia Italia Alessio Dionisi
Spezia Calcio La Spezia Stadio Alberto Picco AlemaniaItalia Luca Gotti
Torino FC Turin Stadio Olimpico Kroazia Ivan Jurić
Udinese Calcio Udine Stadio Friuli Italia Andrea Sottil

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]