Kanbo: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
|||
15. lerroa: | 15. lerroa: | ||
| garaiera = 0-400 |
| garaiera = 0-400 |
||
| azalera=22.49 |
| azalera=22.49 |
||
| biztanleria = |
| biztanleria = |
||
| bizt_urtea = |
| bizt_urtea = |
||
| distantzia = - |
| distantzia = - |
||
| sorrera = [[1790]] |
| sorrera = [[1790]] |
||
26. lerroa: | 26. lerroa: | ||
'''Kanbo''' [[Lapurdi]] barnealdeko udalerria da, [[Ezpeletako kantonamendua|Ezpeletako Kantonamenduan]] kokatua eta [[Errobi]] ibaiak zeharkatuta. Auzo nagusiak Eliza, Behereko Kanbo, Olhassoure, Termak eta Basaburu dira. Bertako euskara [[nafar-lapurtera]] da. |
'''Kanbo''' [[Lapurdi]] barnealdeko udalerria da, [[Ezpeletako kantonamendua|Ezpeletako Kantonamenduan]] kokatua eta [[Errobi]] ibaiak zeharkatuta. Auzo nagusiak Eliza, Behereko Kanbo, Olhassoure, Termak eta Basaburu dira. Bertako euskara [[nafar-lapurtera]] da. |
||
Udalerriak [[2008]]. urtean 6.177 biztanle zituen. |
|||
Dituen [[iturburu]]ak ezagunak dira, bertan bainuetxe edo termak baitaude. Badira hamabi [[bainuetxe]], 1.300 ohe eta zortzi [[hotel]] guztira. Beraz, zerbitzuen alorrean oinarritzen da ekonomia jarduera nagusia. |
Dituen [[iturburu]]ak ezagunak dira, bertan bainuetxe edo termak baitaude. Badira hamabi [[bainuetxe]], 1.300 ohe eta zortzi [[hotel]] guztira. Beraz, zerbitzuen alorrean oinarritzen da ekonomia jarduera nagusia. |
||
⚫ | |||
== Geografia == |
== Geografia == |
||
=== Udalerri mugakideak === |
=== Udalerri mugakideak === |
||
38. lerroa: | 35. lerroa: | ||
* [[Itsasu]], [[Luhuso]] eta [[Makea]] hegoaldean |
* [[Itsasu]], [[Luhuso]] eta [[Makea]] hegoaldean |
||
* [[Hazparne]] ekialdean |
* [[Hazparne]] ekialdean |
||
=== Etxeak eta |
=== Etxeak eta auzoak === |
||
* Behereko Kanbo |
* Behereko Kanbo |
||
* Basaburu |
* Basaburu |
||
47. lerroa: | 44. lerroa: | ||
[[XVII. mendea]]n Kanbo Beherea auzoan [[agot]]en kolonia bat bazen. Kanboraino artekoa zen aspaldidanik Errobi ibaiko ontzitarako tartea eta [[XIX. mendea]]ren erdialdera arte erabili zen ibai-portua. [[XVII. mendea]]z geroztik ospe handia izan dute Kanboko bainuetxeek eta errege-erreginak eta pertsona garrantzitsuak hurbildu ziren bertara [[XIX. mendea|XIX.]] eta [[XX. mendea|XX. mendeetan]]. |
[[XVII. mendea]]n Kanbo Beherea auzoan [[agot]]en kolonia bat bazen. Kanboraino artekoa zen aspaldidanik Errobi ibaiko ontzitarako tartea eta [[XIX. mendea]]ren erdialdera arte erabili zen ibai-portua. [[XVII. mendea]]z geroztik ospe handia izan dute Kanboko bainuetxeek eta errege-erreginak eta pertsona garrantzitsuak hurbildu ziren bertara [[XIX. mendea|XIX.]] eta [[XX. mendea|XX. mendeetan]]. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Biztanleria == |
== Biztanleria == |
||
XIX. mendean zehar 1.200 biztanle inguruko kopuruetan mantendu zen, goranzko joerarekin, eta mende bukaerarako 2.000 biztanle zituen. 1920ko eta 1930eko hamarkadetan aurrera hazkunde esanguratsua izan zuen, eta 3.500 biztanleren bueltan geratu zen XX. mendearen bigarren erdian. XXI. mendearen lehen hamarkadan, berriz, hazkunde handia izan zuen Kanbok eta 6.000 biztanleen langa gainditu zuen. |
|||
''Biztanleriaren eboluzioa'' |
|||
{{Barra bertikalen grafikoa |
|||
<timeline> |
|||
|izena=Kanboko biztanleria |
|||
Colors= |
|||
|altuera=300 |
|||
id:lightgrey value:gray(0.9) |
|||
|zabalera=600 |
|||
id:darkgrey value:gray(0.7) |
|||
| 1800 | 1322 | 1821 | 1262 | 1841 | 1418 | 1861 | 1467 | 1881 | 1587 | 1901 | 2118 | 1921 | 1957 | 1946 | 3616 | 1962 | 3519 | 1982 | 4162 | 1999 | 4416 | 2013 | 6672 | |
|||
id:sfondo value:rgb(1,1,1) |
|||
|oharrak = Datuen iturburua: [[INSEE]] |
|||
id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8) |
|||
}} |
|||
ImageSize = width:350 height:373 |
|||
PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 |
|||
DateFormat = x.y |
|||
Period = from:0 till:4500 |
|||
TimeAxis = orientation:vertical |
|||
AlignBars = justify |
|||
ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:500 start:0 |
|||
ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:100 start:0 |
|||
BackgroundColors = canvas:sfondo |
|||
BarData= |
|||
bar:1962 text:1962 |
|||
bar:1968 text:1968 |
|||
bar:1975 text:1975 |
|||
bar:1982 text:1982 |
|||
bar:1990 text:1990 |
|||
bar:1999 text:1999 |
|||
PlotData= |
|||
color:barra width:30 align:left |
|||
bar:1962 from:0 till: 3519 |
|||
bar:1968 from:0 till: 4083 |
|||
bar:1975 from:0 till: 4146 |
|||
bar:1982 from:0 till: 4162 |
|||
bar:1990 from:0 till: 4128 |
|||
bar:1999 from:0 till: 4416 |
|||
PlotData= |
|||
bar:1962 at: 3519 fontsize:S text: 3.519 shift:(-8,5) |
|||
bar:1968 at: 4083 fontsize:S text: 4.083 shift:(-10,5) |
|||
bar:1975 at: 4146 fontsize:S text: 4.146 shift:(-10,5) |
|||
bar:1982 at: 4162 fontsize:S text: 4.162 shift:(-10,5) |
|||
bar:1990 at: 4128 fontsize:S text: 4.128 shift:(-10,5) |
|||
bar:1999 at: 4416 fontsize:S text: 4.416 shift:(-10,5) |
|||
TextData= |
|||
fontsize:S pos:(20,20) |
|||
text:iturria INSEE |
|||
</timeline> |
|||
== Alkateak == |
== Alkateak == |
||
120. lerroa: | 68. lerroa: | ||
|} |
|} |
||
⚫ | |||
== Pertsonaia ezagunak == |
|||
== Kultura == |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Kanboar ospetsuak == |
|||
* [[Isaac Albéniz|Isaac Albeniz]] ([[1860]]-[[1909]]), musikagile [[katalunia]]rra bertan hil zen. |
* [[Isaac Albéniz|Isaac Albeniz]] ([[1860]]-[[1909]]), musikagile [[katalunia]]rra bertan hil zen. |
||
* [[Mixel Labéguerie]] iparraldeko politikari ezaguna, bertako [[alkate|auzapez]] izan zen aunitz urtez. |
* [[Mixel Labéguerie]] iparraldeko politikari ezaguna, bertako [[alkate|auzapez]] izan zen aunitz urtez. |
10:17, 4 urria 2016ko berrikusketa
Kanbo | ||
---|---|---|
Lapurdi, Euskal Herria | ||
Kanboko eliza. | ||
| ||
Kokapena | ||
Herrialdea | Euskal Herria | |
Lurraldea | Lapurdi | |
Administrazioa | ||
Estatua | Frantzia | |
Eskualdea | Akitania Berria | |
Departamendua | Pirinio Atlantikoak | |
Elkargoa | Euskal Hirigune Elkargoa | |
Barrutia | Baiona | |
Kantonamendua | Baigura eta Mondarrain | |
Izen ofiziala | Cambo-les-Bains | |
Auzapeza | Bixente Bru (2008-2014) | |
Posta kodea | 64250 | |
INSEE kodea | 64160 | |
Herritarra | kanboar | |
Kokapena | ||
Koordenatuak | 43°21′28″N 1°24′06″W / 43.3578°N 1.4017°W | |
Azalera | 22,49 km2 | |
Garaiera | 0-400 metro | |
Distantzia | - km (Baionatik) | |
Demografia | ||
Biztanleria | 6.609 (2018: 46) | |
Dentsitatea | 296,67 biztanle/km² | |
Zahartzea[1] | % 17,35 | |
Ugalkortasuna[1] | ‰ 52,55 | |
Ekonomia | ||
Jarduera[1] | % 73,33 (2011) | |
Desberdintasuna[1] | % 4,63 (2011) | |
Langabezia[1] | % 6,27 (2013) | |
Euskara | ||
Euskaldunak | % 22,12 (2010) | |
Erabilera | % 2,98 (2011) | |
Datu gehigarriak | ||
Sorrera | 1790. urtea | |
Webgunea | http://www.cambo-les-bains.net/ |
Kanbo Lapurdi barnealdeko udalerria da, Ezpeletako Kantonamenduan kokatua eta Errobi ibaiak zeharkatuta. Auzo nagusiak Eliza, Behereko Kanbo, Olhassoure, Termak eta Basaburu dira. Bertako euskara nafar-lapurtera da.
Dituen iturburuak ezagunak dira, bertan bainuetxe edo termak baitaude. Badira hamabi bainuetxe, 1.300 ohe eta zortzi hotel guztira. Beraz, zerbitzuen alorrean oinarritzen da ekonomia jarduera nagusia.
Geografia
Udalerri mugakideak
Etxeak eta auzoak
- Behereko Kanbo
- Basaburu
- Garaiko Kanbo
Historia
Olha-ko bizilekuan eginiko aurkikuntzek erakusten dutenez, historiaurreko garaietan baziren biztanleak Kanbon. Bertako urek dituzten berezitasunak ezagunak dira erromatarren garaitik. 1199ko dokumentu batean aipatzen da lehen aldiz Kanboko herria Sansa izenez (Azantzako jauretxetik ziurrenik). 1244an Tibalt I.a Nafarroako erregearen armadak oinetxe ugari suntsitu zituen herrian.
XVII. mendean Kanbo Beherea auzoan agoten kolonia bat bazen. Kanboraino artekoa zen aspaldidanik Errobi ibaiko ontzitarako tartea eta XIX. mendearen erdialdera arte erabili zen ibai-portua. XVII. mendeaz geroztik ospe handia izan dute Kanboko bainuetxeek eta errege-erreginak eta pertsona garrantzitsuak hurbildu ziren bertara XIX. eta XX. mendeetan.
Biztanleria
XIX. mendean zehar 1.200 biztanle inguruko kopuruetan mantendu zen, goranzko joerarekin, eta mende bukaerarako 2.000 biztanle zituen. 1920ko eta 1930eko hamarkadetan aurrera hazkunde esanguratsua izan zuen, eta 3.500 biztanleren bueltan geratu zen XX. mendearen bigarren erdian. XXI. mendearen lehen hamarkadan, berriz, hazkunde handia izan zuen Kanbok eta 6.000 biztanleen langa gainditu zuen.
Kanboko biztanleria |
---|
Datuen iturburua: INSEE |
Alkateak
Alkatea | Agintaldia | Alderdia |
---|---|---|
Vincent Bru | 1995-2001 | UDF |
Vincent Bru | 2001-2008 | UDF |
Vincent Bru | 2008-2014 | DVD |
Kultura
Euskera
Gaur egun ikastola ("Errobi") eta bertso-eskola bana ditu herriak. Berezko euskalkia lapurtera da.
Ondasun nabarmenak
- Arnaga etxea: Edmond Rostand frantses antzerki idazleak eraikiarazi zuen etxe ikusgarria. Bertan 1906-1918 artean bizi izan zen eta Chantecler antzezlana idatzi. 1958. urtean Kanboko udalak erosi zuen Edmond Rostand museoa egiteko.
- Bainuetxea eta termak: estilo neoklasikoan eraikiak.
Kanboar ospetsuak
- Isaac Albeniz (1860-1909), musikagile kataluniarra bertan hil zen.
- Mixel Labéguerie iparraldeko politikari ezaguna, bertako auzapez izan zen aunitz urtez.
- Edmond Rostand idazle frantziarra.
- Pablo Tillac margolaria.
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Kanbo |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Lapurdi |
- (Frantsesez) Kanboko webgune ez-ofiziala
- (Frantsesez)Errobi ikastola