Lehuntze

Lehuntze
	Lapurdi, Euskal Herria
	Lehuntzeko eliza eta herrigunea.
	; Armarria
	; Armarria
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Lapurdi
Administrazioa
Estatua	Frantzia
Eskualdea	Akitania Berria
Departamendua	Pirinio Atlantikoak
Elkargoa	Euskal Hirigune Elkargoa
Barrutia	Baiona
Kantonamendua	Errobi-Aturri
Izen ofiziala	Lahonce
Auzapeza	David Hugla ( DVC) + (abertzale)Pettan Gillemotonia (2008-2014)
Posta kodea	64990
INSEE kodea	64304
Herritarra	lehunztar
Geografia
Azalera	9,47 km²
Garaiera	0 - 96 metro
Distantzia	10 km (Baionatik)
Demografia
Biztanleria	2.462 (2018: 44)
Dentsitatea	225,87 biztanle/km²
Zahartzea	% 22,47
Ugalkortasuna	‰ 34,66
Ekonomia
Jarduera	% 71,78 (2011)
Desberdintasuna	% 6,52 (2011)
Langabezia	% 6,02 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 9,02 (2010)
Erabilera	% 0,46 (2011)
Datu gehigarriak
Webgunea	http://www.ville-lahonce.fr/

Lehuntze Lapurdiko iparraldeko udalerri bat da, Lapurdi Beherekoa.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ingurune naturala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aturri ibaiak udalerria iparraldetik mugatzen du. Aturrik berak uharte bat sortzen du udalerri honetan, gaur egun Lehuntzeko uhartea deitzen dena; uhartea sortzen duen Aturriren adarrak l'Aiguèta^[3] du izen. Kondistegi errekak, Ardanabia ibaiaren ibaiadar batek, udalerriaren hegoaldea zeharkatzen du^[4].

Udalerrian altuerak oso apalak dira: Aturriren ibarra itsasoaren mailan dago eta punturik altuena 97 metroko muinotxo bat da, Mugerrerekiko mugatik hurbil. Herri-barnea 70 bat metrotan dago.

Udalerri mugakideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aturriren hegoaldeko auzokide lapurtarrak:

Urketa ekialde eta hego-ekialdean.
Mugerre mendebalde eta hego-mendebaldean.

Aturriz bestaldera, mendebaldetik ekialdera:

Baiona.
Tarnose eta Sent Martin de Senhans udalerri okzitaniarrak; Senhans eskualdekoak, administratiboki Landetan daude.

Etxetalde eta auzoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eliza
Tarre Behere
Tarre Garai

Herri-elkargoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehuntze zenbait herri-elkargoren kidea da, haien artean:

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udalerri honetan Nabasia izeneko aztarnategia (musteriar eta aurignaciar garaikoa) dago.

Lehuntzeren historiaren leku nagusia Premontretarrak kongregazio katolikoaren abadetxea da, 1227an eraikia, gaur egun parrokia-eliza dena^[5]^[6].

Demografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herri txikia zen Lehuntze XIX. mendean, 600 biztanle ingurukoa. Ez zuen hazkunde nabarmenik izan 1960ko hamarkadara arte; orduan hasi zen populazioa emendatzen, Baionaren inguruko udalerri guztietan bezala, eta bilakaera horrek aurrera segitu zuen XXI. mendearen hasieran, 2.000 biztanleen maila gaindituta.

Lehuntzeko biztanleria

Datuen iturburua: INSEE

Politika[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alkateak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alkatea	Agintaldia	Alderdia
Jean-Baptiste Landart	1995-2001
François Bioy	2001-2008
Pettan Gillemotonia	2008-2014

2008an alkatetza eskuratu zuen Gillemotonia Réussir Lahonce-Lehuntze hobetu izaneko zerrendaren burua izan zen; ordura arteko François Bioy auzapezarenari irabazi zion^[7].

Azpiegiturak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errepideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udalerria departamendu mailako errepide hauek zeharkatzen dute:

D 312: Aturriren ertzetik Lehuntzeko mendebaldeko bazterretara lehen eta hegoaldeko muga, Kondistegi errekaren parean gero pasatzen ditu Beskoitzerako bidean.
D 261: Aturriren bidea segitzen du. Mugerreko Portua auzotik Ahurtirako bidean, beraz, iparraldeko auzoak zeharkatzen ditu.
D 257: Hiru Elizateak (Milafranga, Mugerre, Hiriburu) mugarritik iparralderantz jota, D 312 gurutzatu, herri-barnera heldu eta hor ekialderantz abiatzen da, Urketarantz.
D 161: herri-barnetik iparralderantz D 261ekin lotura egiteko, elizatik pasatuta.

Garraiobideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun desagertu diren bi garraio-motak azpimarra daitezke:

Aturrin ontzi mota desberdin batzuen (batez ere galuparen) bidezkoa. Orain Port de l'Aiguèta izeneko portutxo bat geratzen da, aisialdiarekin eta eskala txikiko arrantzarekin lotuta.
Tolosa-Baiona trenbideak eman zion kolpe handia ibaiaren bidezko garraioari. Herriak geltokia izan zuen baina hori ere desagertu zen, autoen erabileraren garapenarekin.
Gaur egun, beraz, garraiobide publiko bakarra autobusa da.

Kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hezkuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herrian Ama Eskola eta Lehen Hezkuntzako eskola publikoa dago; 2009-2010 ikasturtean 195 ikasle zituen eta adar elebiduna ere badu^[8].

Elkarteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehuntzen elkarte ugari dago^[9]; denak Entente lahonçais delakoan biltzen dira. Haietako batzuk:

Eskulari (esku pilota) eta Lehunztarrak (pala).
"Atxik eta segi"^[10] eta ACPG-CATCM zaharren elkarteak.
Football Club Lahonce-Urcuit-Briscous futbol taldea. Zelaia Lehuntzen dago.
Hik hasi: euskara eskolak eta kantua.
Lehuntze kantari.
Ttirrittak: dantzak (mutxikoak...).

Igandero antolatzen den merkatua ere azpimarratzekoa da^[11].

Ondasun nabarmenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Andre Mariaren eliza, XII. mendekoa.
Premontretar abadia, egun Jasokundearen eliza dena.

Eliza eta herrigunea
Eliza eta pilotalekua
Herriko Etxea

Lehunztar ezagunak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jean Pierre Darrigol (1790 - 1829) idazlea.

Kartografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

IGNko 1344 OT (Bayonne Anglet Biarritz) 1:25.000 eskalako mapa.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ Frantsesez Pierre Guillemotonia. Euskarazko izena hemen irakurgai.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
↑ Okzitanierazko toponimoa da, "ur txikia" esan nahi duena. Frantsesez ofizialki l'Aiguette.
↑ Lehuntze Sandreren webgunean.
↑ Paul Raymond, Dictionnaire topographique Béarn-Pays Basque.
↑ Abadetxea Kultura Ministerioaren webgunean.
↑ Albistea Euskal Herriko Kazetan.
↑ Hezkuntza Herriko Etxearen webgunean.
↑ Elkarteak Herriko Etxearen webgunean.
↑ Frantsestutako grafian Atchik.
↑ Iganderoko merkatua Herriko Etxeko webgunean.