Frankoproventzera

Frankoproventzera, arpitana
	Arpetan
	Frankoproventzeraren hedapena, urdinez.
Datu orokorrak
Lurralde eremua	Italia; Frantzia; Suitza
Hiztunak	113.400 (zenbatespena)
Ofizialtasuna	Aosta Ibarra
Eskualdea	Arpitania (Aostako Harana, Piemonte, Foggia, Romandia, Savoia, Bresse, Bugey, Dombes, Beaujolais, Dauphiné, Lyonnais, Forez, Franche-Comté)
Araugilea	-
Hizkuntza familia
	giza hizkuntzak; hizkuntza euroasiarrak; indoeuropar hizkuntzak; Italic languages; hizkuntza erromantzeak; Italo-Western languages; Western Romance languages; Gallo-Romance languages
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	syllabic language eta synthetic language
Alfabetoa	latindar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3	frp
Wikipedia	frp

Frankoproventzera edo arpitana Frantzia, Italia eta Suitzako lurralde batzuetan mintzatzen den hizkuntza erromantze bat da. Hizkuntza hau hitz egiten den lurraldeari Arpitania deritzo.

Hizkuntza honek hainbat izen ditu: francoprovençâl (frantses eta proventzera hizkuntzen antzekoa), arpitan (Alpeetakoa), burgondês eta burgondian (antzinako Burgundiakoa). Patouès ere deitu izan da, baina egun izen hori baztertua da, hizkuntza gutxiesteko erabili izan baita. Autore batzuek, bestalde, frankoproventzera okzitanieraren aldaeratzat hartu badute ere, gaur egun hizkuntza bereizitzat sailkatu ohi da.

Hiztun kopuruari buruz ez dago adostasunik. Ikerketa batzuek 130.000tan zenbatzen dituzte hiztunak: 70.000 Italian, 60.000 Frantzian eta 7.000 Suitzan. Nolabaiteko onarpen ofiziala Aosta Ibarrean du. UNESCOk galtzeko arriskuan dagoen hizkuntzatzat jotzen du; frantsesak hartzen du bere lekua.

Alderaketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Latina	Frankoproventzera	Frantsesa	Okzitaniera	Italiera	Euskara
clavis	clâ	clef / clé	clau	chiave	giltza
cantare	chantar	chanter	cantar	cantare	kantatu
capra	cabra / chiévra	chèvre	cabra	capra	ahuntz
lingua	lenga	langue	lenga / lengua	lingua	hizkuntza
nox, noctis	nuet	nuit	nuèit / nuèch	notte	gau
sapo, saponis	savon	savon	sabon	sapone	xaboi
sudor	suar	suer	susar	sudore	izerdi
vita	via	vie	vida	vita	bizitza
pacare	payer	payer	pagar	pagare	ordaindu
platea	place	place	plaça	piazza	plaza
ecclesia	églésé	église	glèisa	chiesa	eliza
caseus (formaticus)	tôma / fromâjo	fromage	formatge	formaggio	gazta/gasna