Iruñerriko Eskualdeko Hiri Garraioaren Sare Nagusia
Sare Nagusia | ||||
---|---|---|---|---|
Sareko mapa, Iruñerriko Mugikortasun Planaren arabera | ||||
Datu orokorrak | ||||
Garraio mota | Igarotze azkarrekoa | |||
Eskualdeak | Iruñerria, Nafarroa Euskal Herria | |||
Lineak | O A B C D | |||
Geltokiak | 53 (lehen fasea) 14 (bigarren fasea) 64 (guztira) | |||
Jabea | Iruñerriko Mankomunitatea | |||
Webgunea | www.participatepmus.eus | |||
Ustiapena | ||||
Hasiera | 2023rako aurreikusia | |||
Eragilea | Iruñerriko Mankomunitatea | |||
Ibilgailuak | 28 (lehen fasea) 6 (bigarren fasea) 34 (guztira) | |||
Maiztasuna | linearen araberakoa | |||
Datu teknikoak | ||||
Luzera | 28,2 (lehen fasea) 8,0 (bigarren fasea) 36,2 (guztira) | |||
|
Iruñerriak izan duen hazkunde urbanistiko handia eta, batez ere, biztanleriarena dela eta, nahiz eta nabarmena den inguruko hirietan ere, hala nola Zizur Nagusian, Burlatan, Barañainen, Noainen edo Berriozarren, Iruñerriko Mankomunitateak Eskualdeko Hiri Garraioa hobetzea pentsatu du, egungo eskariari erantzuteko prestazio eta zerbitzu hobeak emanez.
Aurreko saiakerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iruñetarako tranbia proiektua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iruñerriko tranbiaren proiektua hiriburuko alderdi politiko nagusiek proposatutako ekimena izan zen, eta Nafarroako Gobernuko Herri Lan, Garraio eta Komunikazio Departamentuak aztertu zuen, Iruñerriko metropoli-eremuaren barruko joan-etorrietan garraio publikoaren erabileraren ehunekoa handitzeko eta Nafarroako hiriburuaren etorbide nagusietako batzuek jasaten dituzten zirkulazio-arazoak arintzeko tranbia sarea eraikiz.[1]Foru gobernuak bideragarritasun azterketa bat eskatu zuen, eta tranbia Iruñerrian ezartzeko proposamenak "arrakasta izateko aukera asko" dituela esan zuen. Ikerketak bi lerro trazatu zituen, bata ekialdetik mendebaldera eta bestea iparraldetik hegoaldera, metropoli eremuko biztanlegune nagusiak zeharkatuko zituena. Era berean, hirugarren linea erradial bat sortzeko aukera planteatu zen, bi linea nagusiak lotzeko balioko zuena. Obren aurrekontua 120 milioi eurotik gorakoa izango zela kalkulatu zuten, eta lehen bi lineen luzera osoa 25 kilometro ingurukoa izango zela.[2]
Azterlan berean, ipar-hego linea Iruñearen erdian lurperatzeko aukera agertzen zen, Alde Zaharraren azpitik igaroz Arrotxapea auzoa Autobus-geltokiarekin lotuko zuen tunel batetik.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tranbiaren proiektua izan zen alderdi politiko nagusiak 2007ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian ados egon ziren gaietako bat.
Nafarroako Gobernuak, hasiera batean, Iruñerrian tranbia sarea sustatu ala ez erabakitzeko datu tekniko nahikorik ez zeukala iritzi zion; Iruñerriko Mankomunitateko presidente Javier Torrens sozialistak, berriz, tranbiak garraio publikoa pribatuaren aurrean finkatzeko balioko zuela iritzi zion.[3][4]
2008ko ekainaren 5ean, Nafarroako Gobernuak Iruñeko metropoli-eremuan tranbia-sare bat jartzeari uko egiteko erabakia iragarri zuen, inbertsio-bolumen handia (700 milioi euro) eta eraikuntzak hirirako izango lukeen hirigintza-inpaktua kontuan hartuta. Foru Gobernuak iragarri zuen alternatiba ekonomikoagoak eta sinpleagoak aztertzen ari zela, hala nola autobus erreiak jartzea etorbide nagusietan.[5]
Iruñetarako metro proiektua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iruñetarako metro proiektua ingeniari talde batek proposatutako ekimena da, eta Nafarroako hiriburua hiru linez osatutako metro-sare batez hornitu nahi du: iparralde-hegoalde bat, ekialde-mendebalde bat eta azken zirkular bat.[6]
Horrez gain, beste lau linea proiektatu dituzte, oraingoan metro arinekoak edo tranbiakoak, metro zerbitzurik gabeko guneei zerbitzua emateko eta, horrela, sare "nagusira" hurbiltzeko.[7]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Egungo egoera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaur egun, Iruñeko metropoli-eremuko biztanleria handituko duten auzo berriak eraikitzen ari dira. Auzo horietako batzuk Erripagaña, Lezkairu, Arrosadia, Etxabakoitz edo Kordobila dira. Gainera, Txantrea Sur (Txantrea), Morea (Burlata)[8], Río Arga (Arrotxapea) edo Donejakue Bidea (Sanduzelai)[9] bezalako tokiak daude, non dagoen espazioa aprobetxatzen den eraikitzeko. Aipatzekoa da kokaleku horiek guztiak Iruñeko Errondaren barruan daudela, eta, beraz, espazio txikiak direnez, handitu egiten dutela Iruñearen eta hiri mugakideen populazio-dentsitatea. Hori dela eta, metropoli-eremuak dituen zirkulazio-arazoak direla-eta, beharrezkoa da beste garraiobide bat ezartzea.
Hala ere, leku askorik ez dagoenez, badira kaleak edo etorbideak ere, hala nola Zaragoza Etorbidea (Arrosadia), Kale Nagusia (Burlata), San Kristobal kalea (Txantrea) edo Bernardino Tirapu kalea (Arrotxapea), non tranbiarako plataforma jartzeak trafiko pribatua ia edo erabat murriztuko lukeen. Hori dela eta, beste aukera batzuk aztertu dira, hala nola igarotze azkarreko autobusa arazoak arintzeko.
IAA oso alternatiba egingarria da, kale estuetan plataforma taxiekin edo bizilagunen ibilgailuekin parteka baitaiteke, autobusek Navas de Tolosa kalea bezalako lekuetan egiten duten bezala. Gainera, erreserbatutako bidea autobus arruntek ere erabili ahal izango dute, denborak arinduz eta maiztasun fidagarriagoa mantenduz, auto-ilarak edo semaforoak gainditu ahal izango baitira.
Sare nagusiren proposamena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iruñerriko Mankomunitateak hartutakoa da proposamen hori. Gaur egun, proposamen hau jasotzen duen HMIP (Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana) oraindik onartu ez duten administrazio eskudunek onartzeko zain dago (metropoli eremuko udal batzuk). Hala izanez gero, lanak egiten hasiko dira, bi eta hiru urte arteko epean. Aurreikuspenen arabera, 27 km inguru eraikiko dira enborreko lineetarako plataforma bereizian, eta ia 15 km autobus-erreian linea osagarrietarako.[10]
Line nagusiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Enborreko lerroak izango dira sare berriaren erreferentzia lerroak. Tranbia baten eta autobus arrunt baten arteko bidearen erdian egongo dira, ibilbidearen% 98an zehar ibiliko direlako, baina errailik gabe. Ibilgailuak% 100 elektrikoak izango dira. Hala ere, ez da katenariarik egongo, beraz, argindarra ibilbide bakoitzaren amaieran kargatu beharko diren baterietan biltegiratuta egongo da.[11]
Linea | Ibilbidea | Luzera (km) | Geldialdiak | Autobusak | Maiztasuna | Denbora |
---|---|---|---|---|---|---|
O | Euskal Herria ↔ Euskal Herria | 12,0 | 28 | 8 | 7-8' | 35' |
A | Erdia ↔ Ultzama | 9,3 | 19 | 6 | 7-8' | 30' |
B | Etxabakoitz ↔ Ultzama | 10,2 | 25 | 6 | 7-8' | 30' |
C | Erreniega ↔ Bertiz | 13,3 | 22 | 8 | 7-8' | 40' |
D | Soto Aitzoain ↔ Galaria | 8,5 | 16 | 6 | 7-8' | 25' |
O linea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sareko linea luzeena da, eta zirkular bakarra. Sanduzelai, Arrotxapea, Txantrea eta Antsoain auzoak Iruñeko erdigunearekin lotzen ditu. Une oro, gutxienez lerro erradial batekin konektatzen du: iparraldeko aurpegian B linearekin eta hegoaldeko aurpegian A linearekin, baita C eta D lineekin ere erdian.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
A linea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sareko ildo garrantzitsuena da. Atarrabia eta Burlata lotzen ditu, ekialdean, Barañain, Ermitagaña eta Donibanerekin, mendebaldean. O linearen begiztaren hegoaldeko aldea irudikatzen du, eta bidaiari kopuru handiena espero da bertan.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
B linea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iruñeko erdigunetik igarotzen ez den linea bakarra da. Atarrabia eta Burlata lotzen ditu, ekialdean, Barañain, Ermitagaña eta Donibanerekin, mendebaldean, Txantrea, Antsoain, Arrotxapea eta Sanduzelaietatik igarota. O linearen begiztaren ipar aldea irudikatzen du.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
C linea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Iruñeko erdigunetik igarotzen ez den linea bakarra da. Zizur Nagusia eta Etxabakoitz lotzen ditu, ekialdean, Sarriguren eta Erripagañarekin, mendebaldean, Iruñeko erdigunetik igarota. Sareko bigarren ekialde-mendebalde ardatza da, A linearen atzetik.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
D linea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Linea horrek iparralde-hegoalde ardatza hartzen du, eta Berriozar, Buztintxuri eta Arrotxapea lotzen ditu iparraldean Arrosadia, Azpilagaña eta Kordobilarekin, hegoaldean. Gainerako lerroak ez bezala, enbor-sarea garatzeko bigarren fasean aurreikusten da.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Line osagarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Lehen fasea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Linea horiek, 19 guztira, enborreko lineekin loturarik ez duten eremuak lotuko dituzte linea horietara. Helburua, besteak beste, lineen puntualtasuna nahiz transbordo kopurua handitzea da. Horretarako, linea osagarrien erabiltzaileak autobusetik jaitsi bezain laster, beste bat aurkituko dute haien zain, ontziz aldatzeko erraztasunak emanez.[11]
Linea | Ibilbidea | Luzera (km) |
Geldialdiak | Autobusak | Maiztasuna | Itxarondako bidaiariak |
Ordezkoa |
---|---|---|---|---|---|---|---|
01 | Beloso / Bianako Printzea ↔ Etxabakoitz / Zizur Nagusia / Zizur Txikia | 14,3 | 28 | 6 | 7' - 20' | 2 203 817 | 1 2 15 |
02 | Burlata ↔ Barañain | 12,5 | 37 | 8 | 15' | 1 970 520 | 4 19 |
03 | Serapio Huici ↔ Itaroa / Olloki | 5,5 | 11 | 4 | 10' - 20' | 806 140 | 23 |
04 | Serapio Huici ↔ Uharte | 2,3 | 6 | 2 | 10' | 333 794 | 4 |
05 | Txantrea ↔ Kordobila / Ezkirotz | 7,5 | 19 | 4 | 15' | 1 075 222 | 5 |
06 | Galaria ↔ Beriain | 6,7 | 11 | 6 | 20' | 1 415 100 | 16 |
07 | Merindadeen ↔ Mendillorri | 3,8 | 9 | 5 | 8' | 754 425 | 12 |
08 | Berriozar ↔ Lauhaize | 2,0 | 8 | 2 | 10' | 399 613 | 17 |
09 | Ezkaba ↔ Mutiloa | 8,1 | 20 | 8 | 10' | 2 288 994 | 11 |
10 | Merindadeen ↔ Mutiloa | 4,9 | 14 | 3 | 15' | 1 039 270 | 17 |
11 | Merindadeen ↔ Mutiloko Industrialdea | 4,5 | 10 | 12 | 15' | 466 538 | 9 |
12 | Erripagaña ↔ Barañain | 11,0 | 34 | 8 | 15' | 786 505 | 12 |
13 | Buztintxuri ↔ Orkoien | 4,9 | 12 | 3 | 15' | 935 011 | 8 10 |
14 | Arrotxapea ↔ Unibertsitate Publikoa | 5,0 | 14 | 4 | 12' | 1 009 956 | 6 |
15 | Merindadeen ↔ Antsoain / Artika | 5,8 | 14 | 4 | 10' - 20' | 605 642 | 14 |
16 | Bianako Printzea ↔ Gorraitz | 8,7 | 25 | 4 | 15' - 45' | 1 124 724 | 20 |
17 | Serapio Huici ↔ Arre / Orikain | 5,1 | 5 | 1 | 20' - 40' | 121 958 | 4 |
18 | Merindadeen ↔ Mutiloa | 7,2 | 15 | 2 | 20' | 250 651 | 22 25 |
19 | Gipuzkoa ↔ Berriogoiti | 3,1 | 6 | 1 | 60' | 709 901 | 16 |
Bigarren fasea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Line horiek, 7 guztira, enbor-sarearen bigarren fasearen barruan aurreikusten dira.
Linea | Ibilbidea | Luzera (km) |
Geldialdiak | Autobusak | Maiztasuna |
---|---|---|---|---|---|
20 | Europar Batasuna ↔ Altzuza / Egues / Elkano | 8,1 | 12 | 2 | 20' - 60' |
21 | Etxabakoitz ↔ Arlegi | 10,6 | 12 | 1 | 120' |
22 | Etxabakoitz ↔ Zarikiegi | 12,5 | 11 | 1 | 120' |
23 | Etxabakoitz ↔ Etxauri | 13,1 | 8 | 1 | 120' |
24 | Galaria ↔ Europar Batasuna | 20,3 | 15 | 1 | 120' |
25 | Merindadeen ↔ Garraioaren Hiria | 19,0 | 12 | 1 | 90' |
26 | Ospitaleak ↔ Landaben / Agustinos | 7,5 | 15 | 1 | 60' |
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ «Diario de Navarra - Un estudio considera viable implantar 2 líneas de tranvía ligero en la comarca de Pamplona - EL FUTURO DEL TRANSPORTE EN LA COMARCA DE PAMPLONA» web.archive.org 2009-08-08 (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
- ↑ «Diario de Navarra» web.archive.org 2015-05-03 (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
- ↑ «Diario de Navarra» web.archive.org 2015-05-03 (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
- ↑ «Diario de Navarra - Mancomunidad cree que el tranvía «consolidará» el transporte público frente al privado -» web.archive.org 2009-08-08 (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
- ↑ «- Diario de Navarra» web.archive.org 2015-05-03 (Noiz kontsultatua: 2020-03-25).
- ↑ (Gaztelaniaz) .
- ↑ (Gaztelaniaz) ¿Un metro en la comarca de Pamplona? -. 2019-01-26 (Noiz kontsultatua: 2020-03-27).
- ↑ Plan Urbanístico Municipal de Burlata. .
- ↑ Eliminación del bucle ferroviario de Iruñerria/Comarca de Pamplona y nueva estación de alta velocidad: PSIS PARQUE RESIDENCIAL - CAMINO DE SANTIAGO. .
- ↑ (Gaztelaniaz) Gorbea, Noelia. (2019-05-10). «Sacan adelante el PMUS en Pamplona con duras críticas y reproches» diariodenavarra.es (Noiz kontsultatua: 2020-03-27).
- ↑ a b Estudio de reordenación de la red de Transporte Urbano Comarcal (TUC) y Asistencia Técnica a la realización de la encuesta de movilidad de 2013 de Iruñerria/Comarca de Pamplona. ISBN https://sedeelectronica.mcp.es/sites/default/files/Licitaciones/Asistencia/Anexo%20II%20parte%202.pdf..