Jane Fonda
Jane Seymour Fonda (New York, 1937ko abenduaren 21a - ) Ameriketako Estatu Batuetako zinema aktorea eta ekoizlea da.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aktoreen leinukoa, Henry Fonda du aita, Peter Fonda neba, eta Bridget Fonda iloba. Bere ama, Frances Ford Brokaw, frantziako gizartean ezaguna zena, Janek 12 urte zituela, bere buruaz beste egin zuen.[1]
Famatu izan aurretik, Irving Penn argazkilariarentzat egin zuen lan. 1960ko hamarkadatik aurrera, film frankotan agertu izan da, Zurekin ezkonduko naiz filma izan zen lehena.[1]
Bost aldiz izendatu zuten Oscar Sarietarako, eta bitan irabazi ere, Klute eta Coming Home filmengatik, hain zuzen ere.[1] Berak ekoiztutako film bati esker, bere aitak Oscar Saria irabazi zuen.[2]
Gerraren aurkako mugimenduaren aktibista izanik, Ipar Vietnam-era bidaia egin zuen, Angela Davis espetxean zegoela bisitatzera joan zen, eta bere senarraren, Tom Hayden, ibilbide politikoa diruz lagundu ere. Aldaketa klimatikoaren aurkako aktibista da ere, eta kolore gorria duten jantziak erabiliz hainbat agerpen egin ditu.[1] Feministatzat du bere burua eta haurdun dauden adingabeak laguntzenko zentroa du, Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health.[3]
Erretiroa 1991n iragarri bazuen ere, 2005ean zinemara itzuli zen, Monster in Law filmekin. 1980ko eta 1990eko hamarkadetan, ariketa bideoak egiten zituen. Hainbat ekimen politiko babestu ditu, hala nola Vietnamgo Gerraren zein Irakeko Gerraren kontrakoak.
Filmografia hautatua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Walk on the Wild Side (1962)
- Les Félins (1964)
- La Ronde (1964)
- Cat Ballou (1965)
- The Chase (1966)
- Barefoot in the Park (1967)
- Barbarella (1968)
- They Shoot Horses, Don't They? (1969)
- Klute (1971)
- Tout va bien (1972)
- A Doll's House (1973)
- The Blue Bird (1976)
- Julia (1977)
- Coming Home (1978)
- Comes a Horseman (1978)
- California Suite (1978)
- The China Syndrome (1979)
- The Electric Horseman (1979)
- 9 to 5 (1980)
- On Golden Pond (1981)
- Rollover (1981)
- Agnes of God (1985)
- The Morning After (1986)
- Leonard Part 6 (1987) (cameo)
- Old Gringo (1989)
- Stanley and Iris (1990)
- Monster-in-Law (2005)
- Georgie Rule (2006)
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jane Fonda  |
Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Sariak eta Aitortzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2020an, Cecil B. DeMille Urrezko Globo Sarien ohorezko saria jaso zuen.
- 2020an, 100 Emakume (BBC) zerrendan izendatua.
- 1978an, Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria Klute filmagatik.
- 1971an, Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria Coming Home filmagatik.
Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b c d (Gaztelaniaz) «Modapedia de la actriz e icono Jane Fonda» Modapedia 2020-02-24 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Jane Fonda se sincera sobre la muerte: "No me molesta tanto"» woman.elperiodico.com 2022-04-25 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) Nast, Condé. (2021-02-28). «Historia del compromiso político de Jane Fonda: de "Hanoi Jane" a Greta Thunberg» Vanity Fair (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «MY LIFE SO FAR | JANE FONDA | Casa del Libro» casadellibro 2006-03-28 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «MEMORIAS | JANE FONDA | Casa del Libro» casadellibro 2005-09-20 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q41142
Multimedia: Jane Fonda
- 1937ko jaiotzak
- Gizabanako biziak
- Newyorkarrak
- Ameriketako Estatu Batuetako aktoreak
- Emakumezko aktore onenaren Oscar sariaren irabazleak
- Italo-estatubatuarrak
- Herbeherear estatubatuarrak
- Feminista kristauak
- 1960ko hamarkadako kontrakultura
- Drama emakumezko aktore onenaren Urrezko Globo saridunak (zinea)
- Urrezko Leohia ibilbideari
- Amerindiarren eskubideen aldeko ekintzaileak