Elizabeth Taylor

Elizabeth Taylor
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Elizabeth Rosemond Taylor
Jaiotza	Hampstead Garden Suburb (en) , 1932ko otsailaren 27a
Herrialdea	Erresuma Batua (1932ko otsailaren 27a - ; Ameriketako Estatu Batuak (1932ko otsailaren 27a - 1966); Ameriketako Estatu Batuak (1977 - 2011ko martxoaren 23a)
Heriotza	Los Angeles, 2011ko martxoaren 23a (79 urte)
Hobiratze lekua	Forest Lawn Memorial Park (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: congestive heart failure (en)
Familia
Aita	Francis Lenn Taylor
Ama	Sara Sothern
Ezkontidea(k)	Conrad Hilton, Jr. (en) (1950eko maiatzaren 6a - 1951ko urtarrilaren 29a); Michael Wilding (1952ko otsailaren 21a - 1957ko urtarrilaren 30a); Mike Todd (1957ko otsailaren 2a - 1958ko martxoaren 22a); Eddie Fisher (1959ko maiatzaren 12a - 1964ko martxoaren 5a); Richard Burton (1964ko martxoaren 15a - 1974ko ekainaren 26a); Richard Burton (1975eko urriaren 10a - 1976ko uztailaren 29a); John Warner (1976ko abenduaren 4a - 1982ko azaroaren 7a); Larry Fortensky (1991ko urriaren 6a - 1996ko urriaren 31)
Seme-alabak	ikusi Michael Wilding jr.; Christopher Wilding (en) ; Liza Todd Burton; Maria Burton;
Familia	ikusi Mike Todd, Jr. (en) (semeorde); Carrie Fisher (alabaorde); Todd Fisher (semeorde); Kate Burton (alabaorde); Jessica Burton (alabaorde); Virginia Warner (en) (alabaorde); John William Warner IV (en) (semeorde); Mary Warner (en) (alabaorde);
Hezkuntza
Heziketa	Byron House School (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	filantropoa, autobiografialaria, antzerki aktorea, telebista-aktorea, idazlea, zinema aktorea, zinema ekoizlea, arte bildumagilea, HIV/AIDS activist (en) eta aktorea
Jasotako sariak	ikusi Arte eta letren komendadorea ; Britainiar Inperioko Ordenaren dama komendadorea (1999ko abenduaren 31) ; Presidential Citizens Medal ; Marian Anderson Award (2000) ; Jean Hersholt Humanitarian Award (1993) ; Academy Fellowship Award (1999) ; Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria (1960) : Butterfield 8 (en) ; Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria (1966) : Who's Afraid of Virginia Woolf?; Theatre World Special Award (1981) ; Screen Actors Guild Life Achievement Award ; California Hall of Fame (2007) ; Kennedy Center Honors ; AFI Life Achievement Award (1993) ; Silver Bear for Best Actress (1972) : Hammersmith Is Out (en) ; Urrezko Globo Sariak (1960) ; Aktoreen Sindikatuaren Sariak (1998) ; Golden Globe Award for Best Actress – Motion Picture Drama (1959) : Suddenly; David di Donatello for Best Foreign Actress (1972) : Zee and Co. (en) ; Cecil B. DeMille Saria (1984) ; National Board of Review Award for Best Actress (1966) : Who's Afraid of Virginia Woolf?; GLAAD Vanguard Award (2000) ; Crystal Award (1985) ; Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan ; Britannia Awards (2005) : Excellency (en) ; BAFTA Award for Best Actress in a Leading Role (1966) : Who's Afraid of Virginia Woolf?;
Influentziak	Marianne Williamson (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	judaismoa; kristautasuna
Alderdi politikoa	Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikanoa
	elizabethtaylor.com

Elizabeth Rosemond Taylor (Londres, 1932ko otsailaren 27a - Los Angeles, Ameriketako Estatu Batuak, 2011ko martxoaren 23a)^[1] Ingalaterrako aktorea izan zen, bitan emakumezko aktore onenaren Oscar sariaren irabazlea. Haren begi moreak zirela eta, munduko emakumerik ederrenetakotzat jo zen garai batean.

Bederatzi urte zituela lehen filmean agertu zen. Universal Studios eta Metro-Goldwyn-Mayer estudioetarako lan egin ostean, 20th Century Foxekin sinatu zeun. Haiek lehen protagonista papera eman zioten 1944ko National Velvet filmean, eta ume-izarra bihurtu zen.

1950eko hamarkadako bukaera zein 1960koa izan zen Taylorren urrezko garaia zineman. Izan ere, Oscar izendapenak garai horretan jaso zituen: Raintree County (1957), Cat on a Hot Tin Roof (1958), Suddenly, Last Summer (1959), Butterfield 8 (1960) (Oscar lehen aldiz irabazi zuen), eta Who's Afraid of Virginia Woolf? (1966) (Oscar bigarren aldiz irabazi zuen).

1999an American Film Institutek Estatu Batuetako zinemaren lehen ehun urteetako zazpigarren emakume izarrik onena izendatu zuten ^[2]

Filmografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

There's One Born Every Minute (1942)
Lassie Come Home (1943)
Jane Eyre (1944)
The White Cliffs of Dover (1944)
National Velvet (1944)
Courage of Lassie (1946)
Life with Father (1947)
Cynthia (1947)
A Date with Judy (1948)
Julia Misbehaves (1948)
Little Women (1949)
Conspirator (1949)
The Big Hangover (1950)
Father of the Bride (1950)
Quo vadis? (1951) (Preso kristau bat zirkoan)
Father's Little Dividend (1951)
A Place in the Sun (1951)
Callaway Went Thataway (1951) (Cameo)
Love Is Better Than Ever (1952)
Ivanhoe (1952)
The Girl Who Had Everything (1953)
Rhapsody (1954)
Elephant Walk (1954)
Beau Brummell (1954)
The Last Time I Saw Paris (1954)
Screen Snapshots: Hollywood, City of Stars (1956) (film laburra)
Giant (1956)
Operation Raintree (1957) (film laburra)
Raintree County (1957)
Cat on a Hot Tin Roof (1958)
Premier Khrushchev in the USA (1959) (dokumentala)
Suddenly, Last Summer (1959)
Scent of Mystery (1960) (Cameo)
Butterfield 8 (1960)
Lykke og krone (1962) (dokumentala)
Cleopatra (1963)
The V.I.P.s (1963)
On the Trail of the Iguana (1964) (film laburra)
The Big Sur (1965) (film laburra)
The Sandpiper (1965)
Who's Afraid of Virginia Woolf? (1966)
The Comedians in Africa (1967) (film laburra)
The Taming of the Shrew (1967)
Doctor Faustus (1967)
Reflections in a Golden Eye (1967)
The Comedians (1967)
On Location: 'Where Eagles Dare' (1968) (film laburra)
Boom! (1968)
Around the World of Mike Todd (1968) (dokumentala)
Secret Ceremony (1968)
Anne of the Thousand Days (1969)
The Only Game in Town (1970)
Zee and Co. (1972)
Under Milk Wood (1972)
Hammersmith Is Out (1972)
Night Watch (1973)
Ash Wednesday (1973)
Just One More Time (1974) (film laburra)
The Driver's Seat (1974)
That's Entertainment! (1974) (narratzailea)
The Blue Bird (1976)
A Little Night Music (1977)
Winter Kills (1979)
The Mirror Crack'd (1980)
Genocide (1981) (documentary) (narratzailea)
Young Toscanini (1988)
The Flintstones (1995)
The Flintstones in Viva Rock Vegas (1996)
Get Bruce (1999) (dokumentala)
These Old Broads (2001)^[3]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ (Gaztelaniaz) BELINCHÓN, GREGORIO. (2011-03-23). «Fallece la actriz Elizabeth Taylor a los 79 años» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2021-02-15).
↑ (Ingelesez) «AFI’s 100 YEARS…100 STARS» American Film Institute (Noiz kontsultatua: 2021-02-15).
↑ «Elizabeth Taylor – Broadway Cast & Staff | IBDB» www.ibdb.com (Noiz kontsultatua: 2021-02-15).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q34851
Multimedia: Elizabeth Taylor

Artikulu hau Ingalaterrako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[1] (Gaztelaniaz) BELINCHÓN, GREGORIO. (2011-03-23). «Fallece la actriz Elizabeth Taylor a los 79 años» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2021-02-15).

[2] (Ingelesez) «AFI’s 100 YEARS…100 STARS» American Film Institute (Noiz kontsultatua: 2021-02-15).

[3] «Elizabeth Taylor – Broadway Cast & Staff | IBDB» www.ibdb.com (Noiz kontsultatua: 2021-02-15).

[1]

[2]

[3]

i e a Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria
1928–1950	Janet Gaynor (1927-28) Mary Pickford (1928-29) Norma Shearer (1929-30) Marie Dressler (1930-31) Helen Hayes (1931-32) Katharine Hepburn (1932-33) Claudette Colbert (1934) Bette Davis (1935) Luise Rainer (1936) Luise Rainer (1937) Bette Davis (1938) Vivien Leigh (1939) Ginger Rogers (1940) Joan Fontaine (1941) Greer Garson (1942) Jennifer Jones (1943) Ingrid Bergman (1944) Joan Crawford (1945) Olivia de Havilland (1946) Loretta Young (1947) Jane Wyman (1948) Olivia de Havilland (1949) Judy Holliday (1950)
1951–1975	Vivien Leigh (1951) Shirley Booth (1952) Audrey Hepburn (1953) Grace Kelly (1954) Anna Magnani (1955) Ingrid Bergman (1956) Joanne Woodward (1957) Susan Hayward (1958) Simone Signoret (1959) Elizabeth Taylor (1960) Sophia Loren (1961) Anne Bancroft (1962) Patricia Neal (1963) Julie Andrews (1964) Julie Christie (1965) Elizabeth Taylor (1966) Katharine Hepburn (1967) Katharine Hepburn / Barbra Streisand (1968) Maggie Smith (1969) Glenda Jackson (1970) Jane Fonda (1971) Liza Minnelli (1972) Glenda Jackson (1973) Ellen Burstyn (1974) Louise Fletcher (1975)
1976–2000	Faye Dunaway (1976) Diane Keaton (1977) Jane Fonda (1978) Sally Field (1979) Sissy Spacek (1980) Katharine Hepburn (1981) Meryl Streep (1982) Shirley MacLaine (1983) Sally Field (1984) Geraldine Page (1985) Marlee Matlin (1986) Cher (1987) Jodie Foster (1988) Jessica Tandy (1989) Kathy Bates (1990) Jodie Foster (1991) Emma Thompson (1992) Holly Hunter (1993) Jessica Lange (1994) Susan Sarandon (1995) Frances McDormand (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Hilary Swank (1999) Julia Roberts (2000)
2001–egun	Halle Berry (2001) Nicole Kidman (2002) Charlize Theron (2003) Hilary Swank (2004) Reese Witherspoon (2005) Helen Mirren (2006) Marion Cotillard (2007) Kate Winslet (2008) Sandra Bullock (2009) Natalie Portman (2010) Meryl Streep (2011) Jennifer Lawrence (2012) Cate Blanchett (2013) Julianne Moore (2014) Brie Larson (2015) Emma Stone (2016) Frances McDormand (2017) Olivia Colman (2018) Renée Zellweger (2019) Frances McDormand (2020-21) Jessica Chastain (2021) Michelle Yeoh (2022)